Juridische grondslag afvalstoffenheffing

Artikel 15.33 Wet milieubeheer

Belastbaar feit

Het gebruik maken van een perceel ten aanzien waarvan de gemeente een inzamelplicht heeft voor de huishoudelijke afvalstoffen die in een particuliere huishouding kunnen ontstaan.

Belastingplichtige

De gebruiker van een perceel. Degene die onzelfstandige delen van een perceel ter beschikking stelt (bijvoorbeeld bij kamerverhuur) of een perceel volgtijdig verhuurt, wordt als gebruiker van het perceel aangemerkt.

Grondslag

De afvalstoffenheffing kan naar verschillende grondslagen worden geheven (zie bij Tarief).

Tarief

De afvalstoffenheffing mag maximaal kostendekkend zijn. Voorbeelden van in de praktijk voorkomende tarieven zijn:

  • een vast bedrag per perceel,
  • een bedrag naar het aantal personen in het particuliere huishouden,
  • een bedrag afhankelijk van de capaciteit van de afvalcontainer,
  • een bedrag per lediging.

Ook een combinatie van deze tariefstellingen komt voor. Doorgaans wordt een vast bedrag als basistarief geheven. Voor incidentele diensten kan ook een tarief worden opgenomen.

Vrijstellingen

Gelet op het karakter van de heffing(en) is er geen aanleiding voor het opnemen van vrijstellingen.

Juridische grondslag reinigingsrechten

Artikel 229, eerste lid, onder a en b, Gemeentewet

Belastbaar feit 

Het genot van door het gemeentebestuur verleende diensten (inzameling en verwijdering) of het gebruik van gemeentebezittingen, werken of inrichtingen die bij de gemeente in onderhoud of in beheer zijn (beschikbaar gestelde inzamelmiddelen, gebruik 'milieustraat').

De reinigingsrechten hebben betrekking op bedrijfsafval als de gemeente dit inzamelt (de gemeente heeft geen inzamelplicht voor bedrijfsafval).

Belastingplichtige

De aanvrager van de dienst, dan wel degene te wiens behoeve de dienst wordt verleend.

Grondslag

De reinigingsrechten kunnen naar verschillende grondslagen worden geheven (zie bij Tarief).

Tarief

De reinigingsrechten mogen maximaal kostendekkend zijn. Enkele voorbeelden van in de praktijk voorkomende tarieven zijn:

  • een vast bedrag per perceel/bedrijf
  • een bedrag naar het aantal personen in het particuliere huishouden
  • een bedrag afhankelijk van de capaciteit van de afvalcontainer
  • een bedrag per lediging

Ook een combinatie van deze tariefstellingen komt voor. Doorgaans wordt een vast bedrag als basistarief geheven. Voor incidentele diensten kan ook een tarief worden opgenomen.

Vrijstellingen

Gelet op het karakter van de heffing(en) is er geen aanleiding voor het opnemen van vrijstellingen.

Waarom heffen gemeenten afvalstoffenheffing?

De gemeenteraad en het college van burgemeesters en wethouders zijn wettelijk verantwoordelijk voor de inzameling van het afval van huishoudens.. Met de afvalstoffenheffing kunnen gemeenten de inzameling van het huishoudelijk afval bekostigen.

De basis voor de heffing ligt in artikel 15.33 van de Wet milieubeheer. De heffing mag niet meer dan kostendekkend zijn. Vrijwel alle gemeenten heffen de afvalstoffenheffing.

Waar wordt de afvalstoffenheffing voor gebruikt?

De afvalstoffenheffing wordt door de gemeente gebruikt voor het inzamelen van afval en mag niet voor andere doeleinden worden gebruikt. De gemeente hoeft niet zelf het afval op te halen, maar kan ook een particulier bedrijf inschakelen of samen met andere gemeenten een gemeenschappelijk afvalbedrijf het afval laten ophalen. De opbrengst van de afvalstoffenheffing hoeft niet toereikend te zijn: eventuele extra kosten voor de inzameling kunnen vanuit andere geldstromen worden gedekt.

Wie betaalt de afvalstoffenheffing?

Alle particuliere huishoudens waar de gemeente de inzamelplicht nakomt, moeten afvalstoffenheffing betalen. De heffing wordt per perceel vastgesteld. Het tarief is afhankelijk van de gemeente en van de door de gemeenteraad geprefereerde tariefstellingen. In sommige gevallen (bijvoorbeeld bij de verhuur van kamers in studentenhuizen) worden niet de bewoners aangeslagen, maar de verhuurder van het perceel.

Wat zijn de voorwaarden voor de afvalstoffenheffing?

Er zijn drie belangrijke voorwaarden voor de afvalstoffenheffing:

  • De heffing mag niet meer dan kostendekkend zijn
  • De gemeenteraad dient een verordening voor de heffing vast te stellen
  • De gemeente dient het afval daadwerkelijk op te halen bij het perceel dat in de heffing wordt betrokken. Het is echter niet vereist dat er afval wordt aangeboden.

Wat valt er te kiezen bij de afvalstoffenheffing?

De gemeenteraad kan een aantal keuzes maken bij het vaststellen van de afvalstoffenheffing. Zo kan er gekozen worden voor:

• Een vast  bedrag per perceel;
• Een heffing die afhankelijk is van het gebruik, bijvoorbeeld per kg aangeboden afval;
• Een heffing die afhankelijk is van de inzamelfrequentie.

Hoe kunt u regelen dat iemand geen afvalstoffenheffing hoeft te betalen?

In haar kwijtscheldingsbeleid kan de gemeente voorwaarden opnemen waaronder mensen kwijtschelding kunnen krijgen van het betalen van afvalstoffenheffing. 

Meer informatie