De gemeente kan forensenbelasting heffen van natuurlijke personen die meer dan 90 dagen in de gemeente verblijven zonder daar hun hoofdverblijf te hebben.
De forensenbelasting dient ertoe om mensen die relatief veel in een gemeente verblijven, maar geen ingezetene zijn van deze gemeente, mee te laten betalen aan voorzieningen in die gemeente. Het doel is niet om kosten voor deze voorzieningen één op één te verhalen, maar juist om een bijdrage te vragen aan het algemene voorzieningenniveau van de gemeente.
Artikel 223 van de Gemeentewet biedt de basis voor de heffing. Er is een onderscheid tussen de woonforensenbelasting en slaapforensenbelasting. In deze tekst staat de woonforensenbelasting centraal; de slaapforensenbelasting wordt in de praktijk nauwelijks geheven.
Waar wordt de forensenbelasting door de gemeente voor gebruikt?
De forensenbelasting valt toe aan de algemene middelen van de gemeente. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de gemeenteraad, die met het vaststellen van de begroting de financiële middelen verdeelt. De opbrengsten van de forensenbelasting zijn doorgaans relatief laag in verhouding tot de andere belastingen die de gemeente heft. Een uitzondering geldt voor de gemeenten met veel tweede woningen; hier kan de forensenbelasting juist een substantieel deel van de begroting vormen.
Wie betaalt de forensenbelasting?
Personen die, zonder dat ze hun hoofdverblijf in de gemeente hebben, meer dan 90 dagen per jaar een gemeubileerde woning tot hun beschikking hebben voor zichzelf of voor hun gezin, betalen forensenbelasting. De aanslag wordt opgelegd aan degene die de gemeubileerde woning tot zijn beschikking heeft.
Wat zijn de voorwaarden voor het heffen van de forensenbelasting?
De gemeenteraad dient een verordening op de forensenbelasting vast te stellen. Deze verordening bepaalt wie de belasting moet betalen . Daarnaast is het belangrijk dat de gemeente zich realiseert dat de gemeubileerde woning aan een aantal eisen moet voldoen. Zo moet de gemeubileerde woning een toilet, de beschikking over een keuken en een wasgelegenheid hebben.
Wat valt er te kiezen bij het heffen van forensenbelasting?
De gemeenteraad raamt de gewenste opbrengst van deze belasting en bepaalt hoe deze opbrengst voor het volgende begrotingsjaar gerealiseerd kan worden. Zo kan onder andere gewerkt worden met een:
- een tarief gebaseerd op de WOZ-waarde, eventueel met een onderverdeling in waardeklassen;
- een tarief gebaseerd op de vloeroppervlakte en de beschikbare grond bij de woning;
- een vast tarief per woning.
De verordening bepaalt de hoogte van de tarieven voor het daaropvolgende belastingjaar. Ook is het mogelijk om in de verordening de mensen die al toeristenbelasting betalen, uit te sluiten van de forensenbelasting.
Wanneer kan iemand vrijgesteld worden van deze belasting?
De Gemeentewet kent een aantal verplichte vrijstellingen voor de forensenbelasting. Zo zijn de volgende groepen vrijgesteld:
- mensen die verblijven in een inrichting tot verpleging of verzorging (alleen bij slaapforensenbelasting)
- mensen die op last van de overheid in een verblijf overnachten (kazernes, gevangenissen)
- mensen die voor de uitoefening van een functie in een algemeen vertegenwoordigend orgaan tijdelijk ergens anders wonen dan waar ze staan ingeschreven.
Het behoort tot de mogelijkheden om extra vrijstellingen op te nemen. Daarmee kan bijvoorbeeld samenloop met de toeristenbelasting worden vermeden.