VNG Magazine nummer 12, 30 augustus 2024

Tekst: Leo Mudde | Beeld: Jan Vonk

Directievoorzitter Erik Gerritsen van de Amsterdamse woningcorporatie Ymere wil meer bestuurlijke aandacht voor mensen met een psychiatrische problematiek in woonwijken. Bestuurders moeten de buikpijn voelen die bewoners en professionals elke dag ervaren.

Erik Gerritsen, directievoorzitter woningcorporatie Ymere

In de Volkskrant zei u dat we af moeten van het naïeve idee dat iedereen met een mentale afwijking in een normale wijk moet wonen. Is het beleid van de ‘inclusieve samenleving’ failliet?
‘Ja, dat is de ongemakkelijke waarheid. Vooropgesteld: in 80 procent van de gevallen gaat het gewoon heel goed. Geef mensen een woning, dan hebben ze minder stress en kunnen ze gaan werken aan het oplossen van hun problemen. Housing first, daar geloof ik echt in. Tegelijkertijd is er een groep waar dat nooit voor gaat werken, mensen die behoefte hebben aan een prikkelarme omgeving, in de bossen, met goede begeleiding. Die instellingen zijn wegbezuinigd zonder dat is voldaan aan de randvoorwaarden om ze in een normale wijk op te vangen. Dat zorgt voor gevaar voor henzelf en voor hun omgeving, en voor overlast.’

U pleitte in het interview ook voor time-outwoningen. Kunt u dat toelichten?
‘Er is ook een groep die heel goed in staat is een groot deel van de tijd normaal te wonen, maar ineens kan terugvallen in een oude verslaving, of heel lang zijn mentale conditie onder controle heeft en dan toch ineens weer naakt door de Albert Heijn gaat lopen. Daar wil je snel bij zijn om het op te lossen voordat het uit de hand loopt. Als dat onverhoopt niet lukt, zou een time-outvoorziening een goede uitkomst zijn, waar mensen weer even tot zichzelf kunnen komen onder begeleiding van een behandelteam. Op het moment dat ze weer stabiel zijn, kunnen ze dan weer een woning krijgen. Voor de helderheid: dit zijn uitzonderingen, maar juist die moet je goed oplossen om te voorkomen dat het draagvlak voor al die gevallen waarin het wel goed gaat, verloren gaat.’

Het klinkt niet ingewikkeld. Waarom lukt het dan toch niet?
‘Het blijkt heel moeilijk om alle instanties die betrokken zijn – ggz, gemeente, woningcorporatie, politie – in staat te stellen hun werk goed te doen. Wachtlijsten, budgetproblemen, personeelstekorten, iedereen heeft legitieme redenen om te zeggen dat het ingewikkeld is. Er is maar één oplossing en dat is hoogfrequente aandacht van de bestuurders, niet alleen van gemeenten maar van alle betrokken partijen. Zij moeten zelf worden geconfronteerd met de buikpijn die bewoners en professionals elke dag hebben en er tijd voor vrijmaken. Lig er maar eens wakker van. Mijn vuistregel is dat bestuurders elkaar minimaal één keer in de zes weken in de ogen kijken en concrete casussen bij de kop pakken. In je eentje iets oplossen kan niemand, maar je moet tegen elkaar durven zeggen: we gaan deze kamer niet uit voor we de belemmeringen waar de professionals tegenaan lopen, hebben weggenomen.’

Wie is...

Erik Gerritsen is voorzitter van de directieraad van woningcorporatie Ymere. Daarvoor was hij onder meer gemeentesecretaris van Amsterdam, bestuursvoorzitter van de Jeugdbescherming Regio Amsterdam en secretaris-generaal van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.