VNG Magazine nummer 17, 4 november 2022
Tekst en beeld: Sanne van der Most
Na hun vertrek vliegen wethouders alle kanten op. Naar een bestuursfunctie elders, of naar het bedrijfsleven. Sommigen weten het even niet en weer anderen gaan iets totaal anders doen. Drie oud-wethouders die na de afgelopen verkiezingen niet meer terugkwamen, vertellen over wat hen drijft.
Frits Rorink werd touringcarchauffeur
‘Een jongensdroom die uitkwam’
Je hart volgen en doen wat je leuk vindt. Dan kom je op de juiste plek terecht. Dat is wat oud-wethouder Frits Rorink (CDA) altijd tegen zijn vmbo-leerlingen op school zei. ‘En dat is precies wat ik nu aan het doen ben.’
‘Twee termijnen was ik wethouder in Deventer en daarvoor ook nog één in Oldenzaal. Ik vond het geweldig om te doen en ik heb ontzettend veel geleerd. Maar nu was het tijd om zelf ook mijn hart te volgen en niet meer te luisteren naar wat anderen vinden dat je hoort te doen. Ik ben nu touringcarchauffeur bij Brookhuis in Oldenzaal. Een jongensdroom die uitkwam. Die vrijheid en dat je overal naartoe mag gaan, dat leek me geweldig. Toen mijn vader vroeger doorhad dat ik echt serieus was, heeft hij er een stokje voor gestoken. Hij vond dat zonde van mijn havo-opleiding. Vervolgens ben ik de lerarenopleiding gaan doen. In het onderwijs heb ik het prima naar m’n zin gehad, ik heb er echt mijn plek gevonden. Veel wethouders die stoppen, weten niet wat ze willen. Als je gewend bent dat iedereen aardig tegen je doet en als je altijd overal voor wordt uitgenodigd, dan kun je in een gat vallen als dat ineens stopt. Zelf heb ik het ambt gelukkig altijd los gezien van mijn persoon. Mijn nieuwe baan is geweldig, nog leuker dan ik dacht eigenlijk. De politiek mis ik niet. Het contact met al die mensen iedere dag maakt me heel gelukkig.’
Hanneke Niele ‘runt’ een vluchtelingenschip
‘Dit is echt een dorp in het klein’
Toen Hanneke Niele (CDA) stopte als wethouder in Beverwijk had ze visioenen van veel lezen en werken in de tuin. Na een tijdje begon het te knagen. ‘Als ik dit de rest van mijn leven doe, word ik niet gelukkig.’ Nu is ze locatiemanager op een gigantisch vluchtelingenschip in Velsen-Noord.
‘Ik moet echt een doel hebben, iets wat ertoe doet. Het was dus wel even zoeken. Toen ik hoorde dat vluchtelingenschip Silja Europa uit Estland hier zou aanleggen, ging mijn hart sneller kloppen. Het leek mij geweldig om te helpen alles daar in goed banen te leiden. Een enorme uitdaging, al was het maar omdat de omgeving het helemaal niet zag zitten. Ik woon in Beverwijk. Dat is vergroeid met Velsen-Noord, dus ik weet wat er speelt. Ik nam contact op met het COA en een paar dagen later kon ik aan de slag als locatiemanager.
‘In een asielzoekerscentrum gebeurt alles wat in een dorp ook gebeurt. Dus de huisarts, de school, sport en recreatie, maar ook eten, drinken, slapen, hygiëne. En dat vanaf dag één voor duizend mensen binnen twee weken. Nog steeds komen er dagelijks nieuwe mensen binnen uit andere azc’s en uit de crisisnoodopvang. Een enorme hectiek, dat maakt het ook interessant. Ik had een geweldige tijd in de politiek, maar ik ben heel erg bij met mijn huidige leven. Iedere dag als ik hier aankom en ik zie dit gigantische schip, dan denk ik “dat is mijn schip” en dan ben ik echt trots.’
Harmke Vlieg is bestuurder bij NoorderBasis, scholen met de Bijbel
‘Zorgen voor gelijke kansen en inclusiviteit’
Toen Harmke Vlieg (ChristenUnie) uit de politiek stapte, was het even zoeken naar wat dan nu. ‘Ik ben pas 48 en ik heb veel energie en een grote drive.’ Een loopbaantraject bracht haar naar een baan in het onderwijs.
‘Ik was acht jaar raadslid voor de ChristenUnie en daarna acht jaar wethouder in Assen. Een geweldige periode waarin ik veel heb gedaan en geleerd. Maar het was tijd voor iets anders. Omdat ik niet direct wist welke kant ik op wilde, ben ik een jaar voordat ik als wethouder stopte, een Pre-APPA-traject gaan volgen. Daar helpen ze je op weg en kijken ze naar wat je wilt, waar je hart ligt en wat het beste bij je past. Ik wilde ook zo kort mogelijk een beroep doen op wachtgeld, dat vond ik belangrijk. Daar kwam uit dat een bestuursfunctie wel echt goed zou passen, dat ik maatschappelijk betrokken ben en graag iets doe voor de samenleving. Jeugd en onderwijs lagen mij altijd al na aan het hart. Ook zorg en welzijn vind ik belangrijk. Als wethouder had ik die thema’s ook in mijn portefeuille. Uiteindelijk heb ik gekozen om het onderwijs in te gaan, als voorzitter van het college van bestuur bij NoorderBasis. Onder onze vereniging vallen 33 scholen met de Bijbel in Groningen, Friesland en Drenthe. Ik zit hier helemaal op mijn plek. Bouwen, dingen mooier maken, zorgen voor gelijke kansen en inclusief onderwijs, daar ga ik voor.’
‘Bouw rustig aan een nieuw profiel’
Oud-wethouders komen moeilijk aan het werk. Dat is in elk geval het algemene beeld. Volgens Titia Lont, loopbaancoach voor bestuurders en oud-burgemeester van Wieringen, komt het vooral doordat de arbeidsmarkt de kwaliteiten van deze groep niet gemakkelijk kan vertalen naar reguliere functies. ‘Bestuurders hebben vaak een wat generalistisch profiel. Toch zijn er veel functies die heel goed passen, zoals programmamanager, kwartiermaker, bemiddelaar of belangenbehartiger. Een ander punt is dat wethouders vaak een netwerk hebben dat verbonden is aan hun gemeente. Die contacten vervallen voor een deel als ze stoppen. Dat betekent dat ze een nieuw netwerk moeten gaan aanboren. Ten slotte is er een kleine groep wethouders die tussentijds moet vertrekken en te maken krijgt met imagoschade. Dit vereist meer begeleiding en hernieuwde profilering. Als loopbaancoach geef ik ze vooral het advies om vanuit rust te gaan bouwen aan een nieuw profiel. Als de toegevoegde waarde scherp is, kunnen wethouders ook veel effectiever gaan netwerken. Profilering op sociale media is daarbij een must. Hierdoor houden wethouders hun netwerk in de actieve stand. Ook kan het helpen om een tijdje een onbezoldigde opdracht bij een organisatie te doen en zo een springplank naar nieuw werk te creëren.’