Alweer wat jaren geleden zat ik samen met enkele collega’s op een VVD-congres en plaatste daarvan een foto op mijn Facebookpagina. Een mij onbekend persoon reageerde met de opmerking: ‘Kijk die kankerkoppen’. Die opmerking… daar kan ik nog steeds enorm kwaad over worden. Of heel recent had Eveline Tijmstra, wethouder van Purmerend, op Facebook een foto gezet van een verkiezingsbord met haar afbeelding erop. Waarop iemand schrijft: ‘Ik hou niet van narcisten!’ Dan denk ik: waaróm? Je kent die vrouw helemaal niet!

En dit zijn nog relatief milde reacties, ik ken ook veel voorbeelden van seksistische of racistische uitingen op sociale media. Anoniem geplaatste, onaardige, soms keiharde opmerkingen die niet over de inhoud gaan, maar puur op de persoon zijn gericht. Van mensen die je nooit hebt ontmoet, nooit hebt gesproken en die je helemaal niet kennen. Om je dat niet aan te trekken, moet je wel echt een dikke huid hebben. Vrouwen hebben die niet vaak.

Dat schrikt af: waarom zou je je nek uitsteken?   

Drempel

UvA-politicoloog Liza Mügge werpt in haar column Voelen vrouwen zich veilig in de Noord-Hollandse politiek? een terechte vraag op. Ik denk dat dat ‘veilig voelen’ lang niet altijd het geval is. In de lokale politiek is gemiddeld slechts 30 procent vrouw. Ook in de gemeenteraad van Purmerend. Ondanks het al enkele jaren geleden door mij gestarte politiek neutrale initiatief VIPPs (Vrouwen In de Purmerendse Politiek), waarmee we proberen meer vrouwen te activeren om politiek actief te worden, blijft het aandeel rond die 30 procent schommelen. Vanuit VIPPs spreek ik regelmatig vrouwen die twijfelen of ze de politiek in zullen gaan. Daarbij worden de harde en onterechte reacties op sociale media vaak als reden opgegeven. Het is dus echt een drempel.

Je bent als raadslid maatschappelijk betrokken, je zet je vol enthousiasme in voor je directe leefomgeving. En vervolgens word je geconfronteerd met ongefundeerde, harde en onterechte reacties op sociale media. Dat schrikt af: waarom zou je je nek uitsteken? 
Het veroorzaakt niet alleen twijfel bij de aspirant-politica, het raakt ook haar directe omgeving. Immers, je kinderen, partner of ouders: zij lezen het ook. Op het moment dat je jouw ambities met hen bespreekt, beïnvloedt dat hun steun. En als die steun afkalft, moet je wel enorm gedreven zijn om je ambities waar te maken.     

Raakt het alleen vrouwen? Nee, iedereen die politiek actief is, wordt geconfronteerd met de negatieve kant van de sociale media. Maar uit onderzoek blijkt wel dat het eerder vrouwen dan mannen raakt en dat jonge vrouwen en vrouwen met een kleur nog erger worden geraakt.

Moeten vrouwen dan gewoon maar een olifantshuid kweken?

Steeds guurder

Moeten we al die online haat dan maar accepteren? Moeten vrouwen dan gewoon maar een olifantshuid kweken? Ik meen van niet. 
Zoals GroenLinks-Kamerlid Kathalijne Buitenweg in haar essay Vogelvrije vrouwen in De Groene Amsterdammer al schreef: we vinden in Nederland het praten over vrouwenhaat al snel overdreven. ‘We zien het als onaardige handelingen van enkelen maar niet als een maatschappelijke trend. Maar het is tijd te erkennen dat mede door de retweetknop, het klimaat voor vrouwen steeds guurder wordt.’
Volgens Buitenweg is het belangrijk om meer onderzoek te doen naar sociale media en de impact op vrouwen, zowel in de landelijke als de gemeentelijke politiek. Ik sluit me daar volledig bij aan.