Maurits komt thuis. Mijn zoon van 21 was al een poos de deur uit, maar zijn tijdelijk huurcontract is opgezegd. Tevergeefs zocht hij naar een andere kamer. Nu rolt hij een grote reistas het ouderlijk huis binnen. Spulletjes en een stoel staan nog achterin de auto. In zijn oude kamer staat alles van vroeger voor hem klaar. Zijn moeder en ik vinden het wel gezellig dat hij er weer bij komt. Het volwassen kind had liever vooruit gewild.
Als peuter, op de bank in z’n flanellen ruitjespyjama, keek hij altijd graag naar Bob de Bouwer en z’n vriendjes Scoop, Muck en Rollie. Die konden samen alles maken (nou en of!). Maar zo is het niet echt. Op de Woontop van afgelopen week werd ik eens te meer gewaar hoe ingewikkeld we het bouwen hebben gemaakt met z’n allen.
Het is positief dat twaalf partijen elkaar nu hebben gevonden: gemeenten, woningcorporaties, projectontwikkelaars en de bouwsector. Een coalitie waarvan ik hoop dat we elkaar vasthouden om doorbraken te realiseren. Waarin we afspreken wie wat wanneer doet, en elkaar erop aanspreken. Allemaal moeten we er tandjes bijdoen. Tot 2030 zijn bijna 1 miljoen nieuwe woningen nodig.

We hebben samen heel veel te doen

Gemeenten kunnen eraan trekken dat steden en dorpen er een straat bij krijgen. De groene contouren schikken dan een klein stukje in voor de rode. In elk van de 35 woonregio’s kan er ook wel één grote, nieuwe wijk bijkomen, dat is meer dan de zeventien Novex-locaties die nu op de rol staan. Maar in een klein, dichtbevolkt land kan elk bouwplan rekenen op bezwaren. In het tussenrapport van de Interdepartementale Beleidsgroep Wonen staat het idee om de vertraging van woninglocaties door hoger beroep te verminderen. Dat kan met een verlofstelsel waarbij belanghebbenden moeten aantonen dat een uitspraak van de rechter principieel onjuist is, voor ze worden toegelaten tot het hoger beroep. Zo zou het aantal zaken in hoger beroep worden verminderd.
Het rijk ziet graag dat gemeenten een actieve rol nemen in grondverwerving door het inzetten van het voorkeursrecht. De juridische instrumenten daarvoor zijn niet meer adequaat. Dit betreft de berekening van grondprijzen en de krappe termijnen in de wet. Daar moeten we iets aan doen. De woningcorporaties zouden meer kunnen bouwen wanneer gemeenten de ruimte voor financiële borging vergroten. Gemeenten stappen graag naar voren, ze hebben daarbij wel behoefte aan structurele financiering; dat ze weten waar ze aan toe zijn met stedelijke vernieuwing en infrastructuur.
Kortom, we hebben samen heel veel te doen. Op de volgende Woontop komen Bob en al zijn machines weer samen. Zijn er dan knelpunten opgeruimd? Doorbraken gemaakt? Knopen doorgehakt? Ik hoop dat we tegen die tijd hartgrondig kunnen zeggen: nou en of!