De coronacrisis houdt ons nu al een jaar lang in de greep. Wie had ooit gedacht dat dit zelfs invloed zou hebben op de Tweede Kamerverkiezingen? Iedereen moet zijn stem veilig kunnen uitbrengen en daarom verlopen de verkiezingen dit jaar anders dan normaal. Het betekent dat we in de stemlokalen een mondkapje dragen en ons aan de anderhalve meter afstand moeten houden. In alle gemeenten is een beperkt aantal stemlokalen al vanaf 15 maart geopend voor vervroegd stemmen. En voor kiezers boven de zeventig jaar is het mogelijk om te stemmen per post.

Gemeenten zetten alles op alles om de verkiezingen vlekkeloos te laten verlopen. De afgelopen maanden is er hard gewerkt om extra stembureaus in te richten, vrijwilligers te organiseren en het stemmen per post in goede banen te leiden. Via deze weg spreek ik mijn enorme waardering en dank uit naar al die mensen die zich hiervoor hebben ingezet.

Voor ons, gemeenten, hangt er heel wat van deze verkiezingen af. Wij hebben grote ambities om ons land, onze inwoners, uit deze crisis te loodsen. Ook bij de opgaven die er al lagen, spelen gemeenten een rol van belang. Het is daarom cruciaal dat wij na de verkiezingen goede afspraken kunnen maken met het nieuwe kabinet. Zodat we niet alleen de middelen, maar ook het mandaat hebben om die opgaven te realiseren.

Straks willen we goede afspraken maken, maar dat betekent niet dat we moeten wachten tot het kabinet is gevormd. Want een kabinet kan demissionair zijn, onze inwoners zijn dat nooit. De afgelopen tijd is algemeen directeur Leonard Geluk van de VNG in gesprek gegaan met een aantal lijsttrekkers die straks wellicht deel uitmaken van het nieuwe kabinet. Hij heeft hen gevraagd naar hun kijk op het lokaal bestuur, welke rol zij voor gemeenten zien, hoe zij als rijksoverheid met gemeenten willen samenwerken en wat ze gaan doen om ons te ondersteunen.

In deze verkiezingsspecial leest u die gesprekken terug. Ook is er een analyse gemaakt van de verkiezingsprogramma’s van een aantal in de Tweede Kamer vertegenwoordigde politieke partijen en zijn hun standpunten met betrekking tot gemeenten uitgelicht.

De rol van gemeenten wordt de komende jaren alleen maar belangrijker. Ivo Opstelten, een van mijn voorgangers als voorzitter van de VNG, verwoordde het ooit zo: ‘Gemeenten waren in het verleden de belangrijkste bestuurslaag, en dat zullen ze in de toekomst ook weer zijn.’ Wat mij betreft is die toekomst nu aangebroken.

Voor ons gemeenten hangt er heel wat van deze verkiezingen af