VNG Magazine nummer 13, 15 september 2023

Is een burgemeester een ‘hoeder van de democratie’, zoals je tegenwoordig wel hoort? 

Een vraagsteller
 

Geerten Boogaard

Beste vraagsteller,

Ook ik heb de indruk dat deze metafoor steeds vaker opduikt voor de burgemeester. In het krantenarchief begint dat ongeveer in 2015 en groeit het sindsdien. Wellicht heeft Hein Albeda daar een grote rol in gespeeld. Hij schreef in 2010 een rapport over de wettelijke taak van burgemeesters om toe te zien ‘op de kwaliteit van de procedures op het vlak van burgerparticipatie’ en zette daar de titel De burgemeester als hoeder van de democratie boven. Albeda beschreef hoe burgemeesters nieuwe manieren van inspraak zoeken, opletten dat gevraagde inspraak serieus wordt genomen en proberen te zorgen dat ook de zachte stemmen ook worden gehoord. Allemaal mooie dingen. Maar sindsdien heeft de metafoor een bredere betekenis gekregen, zoals ook BZK zich tegenwoordig ‘hoeder van de democratie’ noemt.
Of de term gelukkig is, weet ik niet. De term is weinig precies maar legitimeert veel, en daar houden constitutionalisten niet van. Kwaliteitsbewaker van burgerparticipatie zou dan ook beter zijn, maar dat bekt natuurlijk een stuk minder lekker.

Geerten Boogaard, Thorbeckehoogleraar

Ook een vraag voor Geerten Boogaard? Mail naar: thorbeckehoogleraar@vngmagazine.nl.