Het toenemend gebruik van drones brengt nuttige toepassingen maar ook uitdagingen met zich mee. Vooral op het gebied van veiligheid en privacy kunnen ze impact hebben op de inwoners van een gemeente. Maar er is onvoldoende zicht op waar, wanneer en hoe vaak er drones rondvliegen. Amsterdam en Den Haag hebben daarom het initiatief genomen om dronevluchten in hun gemeente in kaart te brengen. Op deze manier maken ze ruimte voor zinvolle dronevluchten en houden ze meer grip op ongewenste droneactiviteiten.

Succesvol    

In 2021 startte Amsterdam met het detecteren van droneactiviteiten, wat direct een duidelijk overzicht gaf van het aantal ongeautoriseerde vluchten—zo'n 40.000 in 2022. De verkregen inzichten bevorderden de samenwerking met de politie en leidden tot afspraken over (hoe om te gaan met) bewustwording en handhaving. De bevindingen werden ook gedeeld binnen het landelijke Impact Coalitie Safety & Security netwerk, waar grote gemeenten en politie kennis en ervaring met innovaties voor stedelijke veiligheid uitwisselen. Geïnspireerd door de aanpak van Amsterdam, startte Den Haag in 2023 ook met dronedetectie, in samenwerking met de politie.

Waardevol    

Drones worden steeds meer een deel van ons dagelijks leven. Ze zijn nuttig voor inspecties en (medisch) transport, maar brengen ook uitdagingen met zich mee. Ze mogen tot 120 meter hoogte vliegen, wat privacyvraagstukken oproept. Want drones zijn voorzien van hoge resolutiecamera’s en kunnen van grote afstand mensen filmen, zonder dat die daar iets tegen kunnen doen –als ze de drone op die hoogte überhaupt al hebben opgemerkt. Daarnaast is er het risico op incidenten. Regelgeving is er wel, inclusief no-flyzones zoals de aanvliegroutes van luchthavens of nabij de ministeries. Maar veel drone-operators zijn hier niet mee vertrouwd en dat kan tot gevaarlijke situaties leiden.

Herbruikbaar    

Dat Den Haag na Amsterdam ook met dronedetectie is gestart, illustreert de toepasbaarheid van deze aanpak. Beide steden zetten sensoren in die radiosignalen tussen de drone en de bestuurder opvangen, een methode die zowel kosteneffectief als eenvoudig te implementeren is in vergelijking met actieve radarsystemen. Met slechts enkele sensoren kan een netwerk worden opgezet dat het hele oppervlakte van de gemeente dekt. Hoewel beide steden hetzelfde willen bereiken, namelijk inzicht in dronevluchten in het luchtruim boven de gemeente, hanteren ze verschillende detectiesystemen. Vanwege die flexibiliteit zitten gemeentes die hiermee ook aan de slag willen gaan zitten dus niet vast aan één specifieke oplossing.

Toename gebruik drones

Gemeenten kunnen de toename van het gebruik van drones niet negeren. In andere Europese landen zijn al tests met drones voor het bezorgen van boodschappen. Mogelijk worden ze zelfs als taxi ingezet tijdens de Olympische Spelen in Parijs. Deze innovatie gaat misschien niet direct in op acute sociale vraagstukken, maar biedt gemeenten wel een unieke kans om zich op een laagdrempelige manier voor te bereiden op de verdere groei van het aantal drones boven de eigen gemeente.

Dit praktijkvoorbeeld was een van de inzendingen voor de #GemeenteDelers2024.