Input wordt opgehaald van Klimaatpanelleden over het gemeentelijk aanbod, het beleid dat wordt gemaakt en de manier waarop gecommuniceerd wordt met inwoners. Aan het panel is gevraagd of dit voldoet aan de behoeftes en vragen van inwoners, en welke aanbevelingen zij hebben om dit te verbeteren.

Het Klimaatpanel bestaat uit 50 Utrechters met een representatieve vertegenwoordiging van de wijken, leeftijd en geslacht. Na elke panelavond worden de uitkomsten voorgelegd aan de hele stad via een online vragenlijst, en ook op straat afgenomen. Hierdoor wordt het Klimaatpanel met de hele stad betrokken bij de klimaatambities.

Succesvol  

Het Klimaatpanel is Succesvol, want het is:

• Gelukt: het panel verbetert de communicatie en relatie tussen gemeente en inwoners door hen te betrekken bij klimaatbeleid, geeft inzichten mee voor beleidsvorming, en stimuleert eigen actie.

• Complex en impactvol: per bijeenkomst gewerkt samen met thema-expertteams: bijvoorbeeld klimaatadaptief, water, duurzame mobiliteit, aardgasvrij, besparen en isoleren etc. Ook zorgen dat niet alleen theoretisch opgeleid wordt, maar ook praktisch opgeleide inwoners betrekken.

• Creatief: jeugdpanel Young Minds betrekken bij de panelavonden en vragenlijsten, gebruiken soms tools als Swipocratie en de straat op gaan met de vragenlijsten. Dit om de praktisch opgeleiden of mensen die minder goed Nederlands spreken ook te bereiken.

• Ingericht op leren en delen: per klimaatpanelthema leert het inhoudsteam veel van de input van inwoners. Daarnaast evaluatie per panelavond en is er een jaarlijkse evaluatie-avond met het panel. Die input gebruiken om het panel verder te verbeteren. 
 

Waardevol  

Het Klimaatpanel is Waardevol omdat het:

• voorziet in behoefte aan handelingsperspectief en contact: inwoners die geïnformeerd zijn, weten beter wat ze kunnen doen tegen klimaatverandering. Ook helpen zij inwoners die minder op de hoogte of minder mobiel zijn. Na de panelavond over hittestress bijvoorbeeld wisten deelnemers beter wat ze voor kwetsbare buren kunnen doen, en maken ze eerder contact om hen te helpen. Bovendien vinden ze het fijn en belangrijk dat ze kunnen meedenken met de gemeente; de afstand tussen overheid en burger wordt letterlijk kleiner.

• is gebruiksvriendelijk: de panelavonden zijn laagdrempelig. De input van het Klimaatpanel wordt gebruikt om (uitvoering van/communicatie over) beleid te verbeteren.

• Is transparant: we informeren deelnemers open over de dilemma’s die spelen binnen de gemeente.

• Krijgt aantoonbaar waardering: de panelavonden krijgen gemiddeld een 7,8, en deelnemers die plaats moeten maken voor nieuwe panelleden melden zich aan voor vervolgbijeenkomsten in de vorm van focusgroepen.

Duurzaam  

Het Klimaatpanel is Duurzaam omdat het bijdraagt aan:

• Welzijn en welvaart: we zetten het panel in om klimaatverandering tegen te gaan, en de stad leefbaar te houden voor iedereen. Ons hogere doel is gezond stedelijk leven voor iedereen mogelijk te maken.

• Leefomgeving en ecologie: de focus van de panelavonden ligt op thema’s rondom klimaat; vrijwel alle Global Goals die horen bij dit thema zijn al een keer aan bod gekomen tijdens de Klimaatpanelavonden.

• Inclusiviteit: we bieden een doven-/blindentolk of vertaler aan, hebben verschillende manieren om ook praktisch opgeleiden te bereiken, en sturen brieven aan deelnemers die niet digitaal vaardig en/of op leeftijd zijn. Ook voor deelnemers met een handicap, zoals rolstoel, is extra begeleiding geregeld. Deelnemers met verschillende culturele achtergronden dragen bij aan hoe we beleid en communicatie kunnen verbeteren.

• Lokale democratie en participatie: dat is precies waar het Klimaatpanel om draait: inwoners laten meedenken met de gemeente.

Herbruikbaar

Het Klimaatpanel is herbruikbaar omdat:

• Gewerkt wordt met een format en vaste standaarden: het Klimaatpanel bestaat ruim 2 jaar, waarin vaste standaarden, planningen en formats zijn ontwikkeld. Bijvoorbeeld rond het inrichten van de panelavonden, de online vragenlijsten op DenkMee, de terugkoppeling en de evaluatiemomenten. Uiteraard worden de processen continu verbeterd.

• Werken aan bekendheid en promotie: bij de start van het panel is pers aangehaakt, het panel is als voorbeeldcasus gebruikt op het Landelijk Netwerk KlimaatCommunicatie we hebben contact met collega’s van andere grote gemeentes over de opzet van het panel. Per thema zetten we een uitgebreide middelenmix in om inwoners te bereiken. Door deel te nemen aan GemeenteDelers hoop de gemeente op nog meer aandacht, zodat de successen met meer mensen gedeeld kunnen worden!

• Er veel belangstelling is vanuit andere gemeenten naar de aanpak van het Utrechtse Klimaatpanel. Diverse gemeentes zijn na Utrecht ook met een Klimaatpanel gestart.

Winnen  

Het Klimaatpanel heeft ons als gemeente veel gebracht: meer verbinding tussen gemeente en inwoners, inzicht in behoeften, meer actie tegen klimaatverandering, en een betere aansluiting van communicatie en beleid op de stad. We vinden dat elke gemeente een Klimaatpanel moet hebben, en willen door te winnen graag op de radar komen bij collega’s door het hele land. We denken graag mee hoe je een Klimaatpanel voor jouw gemeente kunt laten werken!

Datum start    

In december 2022 ging het Klimaatpanel van start met een kick-offbijeenkomst. De eerste inhoudelijke bijeenkomst was in januari 2023.

Toelichting datum eind: 

Het Klimaatpanel is doorlopend: er zijn 9 bijeenkomsten geweest in 2023-2024 en er zijn al 4 gepland voor 2025

Dit praktijkvoorbeeld is een van de finalisten in de categorie Fysieke leefomgeving-Klimaat en energie voor de #GemeenteDelers 2025.