Common Ground positief over ‘Haal Centraal’

In opdracht van BZK heeft het programma Haal Centraal 4 API-specificaties opgeleverd op basis waarvan gemeenten de basisregistraties BAG, BRK, BRP en WOZ kunnen bevragen.  Hiermee kunnen gemeenten o.a. sneller nieuwe functionaliteiten inzetten voor de uitvoering van taken, maken ze minder fouten in het ophalen en gebruiken van gegevens uit basisregistraties en hoeven ze minder lokale kopieën van basisgegevens te beheren. Op dit moment maken gemeenten in afwachting van nieuwe API-specificaties nog veel gebruik van verouderde STUF-standaarden.

Het college adviseert positief over de standaardisatie van de 4 nieuwe API-specificaties volgens het principe ‘pas toe of leg uit’. Daarbij vraagt het college aandacht voor goed verwachtingsmanagement wat betreft de verplichting en fasering van standaarden richting gemeenten en leveranciers. De standaardisatie is een grote stap richting Common Ground, maar dit betekent nog niet dat alle STUF-koppelingen direct uitgezet kunnen worden. Dit zal gefaseerd moeten gaan zodat de leveranciers zich kunnen voorbereiden. De omgang met de markt is belangrijk om overzicht en inzicht te geven in hoe ver leveranciers al zijn. Wat moet er gebeuren om de transitie naar het gebruik van nieuwe API-specificaties mogelijk te maken? Welke fases zijn er en wat zijn de criteria om naar de volgende fase van standaardisering gaan? Het college acht antwoorden op deze vragen nodig opdat gemeenten en softwareleveranciers voldoende houvast hebben om het gesprek aan te gaan en met grote stappen vooruit richting Common Ground te bewegen.

Agenderend en proactief signaleren van knelpunten met ‘De stand van de Uitvoering’

Het college wordt meegenomen in de ontwikkeling van de ‘Stand van de Uitvoering’. Dit is een nieuw onderzoek in het kader van Focus op Uitvoering. In dit onderzoek wordt, vanuit het perspectief van de inwoner, in beeld gebracht wat goed gaat in de gemeentelijke uitvoering en waar knelpunten zitten. Dit wordt gedaan aan de hand van 6 casussen waarbij inwoners die, afhankelijk van hun situatie, gelijktijdig met verschillende regelingen te maken hebben. Door deze exercitie wordt inzichtelijk gemaakt welke knelpunten inwoners tegenkomen, juist op de momenten dat zij van de van de overheid afhankelijk zijn. Deze confrontatie van inwoners in de uitvoering leidt tot een verlaagd vertrouwen in de overheid. De oplossing hiervoor ligt echter niet enkel bij de uitvoering zelf.

Vele gemeentelijke uitvoerende taken hebben hun oorsprong in landelijke wetgeving en beleid. De manier waarop wetgeving in elkaar steekt heeft grote invloed op de uitvoering. Soms is de wetgeving complex of sluiten wetten in de basis niet goed op elkaar aan. In dat geval heeft de gemeentelijke uitvoering een lastige klus te klaren. Hoe kunnen we vanuit de uitvoering bijdragen aan praktisch uitvoerbare wetgeving en beleid? 'Stand van de Uitvoering’ heeft als doel om knelpunten in de uitvoering proactief te signaleren en agenderen.

Het college onderschrijft het voorliggende stuk en geeft aan dat het belangrijk is om de mensbeelden achter beleid, of achter de wet, meer naar voren te laten komen. Tot slot vindt het college het belangrijk om scherp oog te houden voor gemeentelijke beleidsvrijheid. We zien nu dat verschillende uitvoeringstrajecten andere uitkomsten hebben. Dit zit hem in keuzes die lokaal worden gemaakt. Hier zit een onderling leereffect aan om mee te nemen in ‘Stand van de Uitvoering’.

Werk aan Uitvoering – POK-middelen

Het college wordt geïnformeerd over de verdeling van de middelen die naar aanleiding van de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) voor gemeenten beschikbaar zijn gekomen. Er is € 150 miljoen aan de gemeentelijke begroting toegevoegd in verschillende tranches. Dit heeft een structurele status en moet over 6 jaar worden herbevestigd. Het rijk gaf aan dat het geld niet direct in het gemeentefonds kan worden gestort, omdat het doel dan vervalt. VNG pleit voor generieke uitkering. Dit is voor een fors deel gelukt, maar hiervoor dient het ondersteuningsprogramma als tegenprestatie. Het college geeft aan de inzet van VNG te waarderen. Het college vraagt aandacht voor de evaluatie van de inzet van de middelen, deze kan complex zijn. ‘Waar heeft het ertoe gedaan en wanneer zijn de middelen goed ingezet?’, dit aandachtspunt wordt meegenomen in de uitwerking van het ondersteuningsprogramma.

Kadernota 2023

Het college is bestuurlijk portefeuillehouder van de kadernota GGU. Deze wordt jaarlijks vastgesteld. Sinds dit jaar wordt een geïntegreerde Kadernota geschreven, waarin beleidsplannen en GGU-activiteiten gezamenlijk worden gepresenteerd. In een eerste consultatieronde begin dit jaar zijn de VNG-commissies, de Taskforce Samen Organiseren, het College voor Dienstverleningszaken en het VNG-bestuur gevraagd om aandachtspunten mee te geven voor de geïntegreerde Kadernota 2023. De aandachtspunten zijn inmiddels verwerkt.

Een aantal belangrijke punten zijn de nieuwe structurele diensten op het gebied van informatieveiligheid, transitie voor API’s, contractbeheer specialistische zorg en het WOZ-datacenter. Dit resulteert in meer beheerskosten op deze onderdelen. Het ontwikkelgedeelte van het Fonds GGU wordt nog verder uitgewerkt richting het jaarplan. Ook wordt er een koppeling gemaakt met het GGU portfolio overzicht.

Versterking bestuurlijke sturing Common Ground 

Het College voor Dienstverleningszaken wordt meegenomen in het lopende adviestraject ter versterking van bestuurlijke sturing Common Ground. Er is enorm veel activiteit en energie rondom de informatiekundige visie Common Ground. Tegelijkertijd is de bestuurlijke sturing soms lastig vorm te geven doordat er bijvoorbeeld onduidelijkheid is over (gedeelde) doelstellingen en ontwikkelstappen. In de woorden van het college: ‘Er is veel moois geproduceerd, maar dit kan strakker worden georganiseerd in de toekomst’. De VNG heeft PBLQ gevraagd een concreet advies uit te brengen, dit adviestraject loopt nu. Het advies focust zich op het goed vormgeven van informatie-uitwisseling en data-uitwisseling. Ook wordt er gekeken naar de maatschappelijke baten die dit oplevert. Het College benadrukt het belang van het onderdeel ‘governance van de beweging’ en wacht het advies af.

Voorbereiding op nieuwe bestuursperiode

Het college treft voorbereidingen voor de start van een nieuwe bestuursperiode per september 2022. Dit wil zeggen dat er gewerkt wordt aan een overdrachtsdocument met speerpunten voor de komende periode. Ook worden voorbereidingen getroffen voor een wervingsronde gericht op potentiële nieuwe CvD-leden.

Informatie

Wilt u meer weten over het College voor Dienstverleningszaken? Op deze pagina vindt u meer informatie over de rol en de taken van het CvD én een overzicht van CvD-leden en -adviseurs.

Heeft u specifieke vragen gericht aan het College voor Dienstverleningszaken? Mail dan naar samenorganiseren@vng.nl en er wordt contact met u opgenomen