Bij 75% van de gemeenten is er contact of samenwerking tussen het sociaal domein en het team economische zaken als het gaat om schuldhulpverlening aan ondernemers. Dat blijkt uit een flitspeiling van de VNG onder de leden van het Panel Economie en medewerkers vanuit het sociaal domein.
Toegenomen aantal ondernemers met problematische schulden of financiële zorgen
In totaal deden 60 gemeenten mee aan de peiling. De achtergrond van de uitvraag is dat het aantal ondernemers met problematische schulden of financiële zorgen de afgelopen jaren is toegenomen. Het aantal ondernemers dat door gemeenten werd geholpen steeg in 2023 met 62% ten opzichte van 2022 en nam in 2024 nog iets verder toe.
Tegelijk is dit slechts het topje van de ijsberg. Ondernemers weten nauwelijks de weg naar vinden naar schuldhulpverlening en ondersteuning van de gemeente. De aanname vooraf was dat een deel van deze ondernemers mogelijk wél contact heeft met team economische zaken. Zij zouden gebaat kunnen zijn bij een signalerende functie vanuit dit team.
Veel varianten in samenwerking
De samenwerking tussen economie en het sociaal domein varieert van elkaar informeren over activiteiten of overleg over casuïstiek tot gezamenlijke communicatie over financiële regelingen of samen bijeenkomsten organiseren voor ondernemers. Ook wordt ‘economie’ gevraagd om te doen aan signalering van financiële zorgen vanuit hun contacten met ondernemers.
Inzetten op breed accountmanagement helpt
Het helpt als economie inzet op ‘breed’ accountmanagement waarin deze signalering ook een plek krijgt. De rol van accountmanagers helpt bij het bespreekbaar maken van financiële zorgen en dan kan er eerder ingegrepen worden. Bijkomend voordeel is dat ondernemers voor ondersteuning niet zelf op zoek moeten naar de juiste afdeling. Zeker het leggen van het eerste contact vormt een flinke drempel voor ondernemers. Deze wordt hiermee weggenomen.
Suggesties om de samenwerking te verbeteren
De samenwerking op het gebied van schuldhulpverlening kan op verschillende gebieden verbeterd worden. De belangrijkste suggesties voor verbetering zijn:
- vaker/meer gestructureerd overleg met elkaar
- samen in gesprek met de ondernemer/ondernemers
- samen werken aan startersondersteuning
- elkaars netwerk benutten
- een gezamenlijk loket
- ook op bestuurlijk niveau meer samenwerken over afdelingen heen
- ervaringen delen over hoe je ondernemers goed aanspreekt en bereikt
Uitdagingen en/of belemmeringen
De deelnemers aan de flitspeiling is ook gevraagd naar wat samenwerking belemmert. De volgende punten werden het meest genoemd:
- gebrek aan tijd/andere prioriteiten
- bezuinigingen
- verkokering, verschillende bloedgroepen, verschillende doelstellingen van de teams
- beide afdelingen zien verschillende doelgroepen, schuldhulpverlening ziet vooral zzp’ers, team economie ziet vooral het groter MKB en ondernemersverenigingen
- geldzorgen zijn nauwelijks een onderwerp van gesprek bij het team economie
- het delen van informatie (privacy, verschillende systemen)
Bewustzijn van wenselijkheid samenwerking
Gemeenten waar niet wordt samengewerkt zeggen dat deze uitvraag hen bewust heeft gemaakt van de wenselijkheid van samenwerking. Het huidige gebrek hieraan wordt geweten aan verschillende zaken, bijvoorbeeld onvoldoende contact onderling en de vaststelling dat de doelgroepen die bediend worden deels verschillend zijn.
Suggesties voor andere gemeenten
De deelnemers aan de peiling is ook gevraagd naar interessante ervaringen en werkwijzen voor andere gemeenten. Allereerst wordt aangegeven dat er geen ideale manier van samenwerken is. Samen een kop koffie drinken is het begin van samenwerking. Ook worden suggesties gedaan zoals een ondernemersloket vanuit beide domeinen of een speciaal team dat aan vroegsignalering doet. De al eerdergenoemde gezamenlijke bijeenkomsten zorgen ervoor dat ondernemers de gemeente als één aanspreekpunt ervaren. Dat schept vertrouwen en maakt het contact laagdrempeliger.