Volledige vraag
Onze gemeente was aangesloten bij de Onderzoeksraad Integriteit Overheid (OIO). Er is sinds 1 juli een nieuwe Huis voor klokkenluiders waar organisaties en medewerkers terecht kunnen. Moet onze gemeente zich daar ook laten registreren of aanmelden?

Antwoord
Per 1 juli 2016 kennen we inderdaad het Huis voor klokkenluiders, dit is een zelfstandig bestuursorgaan (ZBO) te Utrecht. Het OIO is samen met BIOS en het Adviespunt Klokkenluiders opgegaan in het Huis van de Klokkenluiders. Men hoeft zich voor het Huis van klokkenluiders niet te registreren of aan te melden, het Huis werkt voor iedereen zowel in de private als publieke sector.

Met het Huis van de Klokkenluiders is het melden van misstanden wettelijk geregeld en een regeling voor het melden van interne misstanden wettelijk verplicht, namelijk in de nieuwe Wet van de klokkenluiders. Uw gemeente dient een nieuwe regeling vast te stellen voor het melden van misstanden.  

U kunt de voorbeeldregeling downloaden via:

• Huisvoorklokkenluiders.nl

Volledige vraag
In de oude voorbeeldregeling (versie 2013) was een expliciete bepaling opgenomen over juridische bijstand voor melders en vertrouwenspersonen. In het huidige model ontbreekt deze. Wat is daar de reden van?

Antwoord
Dat klopt, in tegenstelling tot wat wij in het begeleidend ledenbrief schrijven ontbreekt een expliciete bepaling in de regeling over juridische rechtsbijstand voor melders en vertrouwenspersoon. Dit is een omissie. Wij adviseren een dergelijk bepaling wel op te nemen, mede doordat de nieuwe regeling meer bepalingen kent over het tegengaan van benadeling van de melder (zoals het inwinnen van advies intern of extern). Ga wel na of uw gemeentelijke rechtsbijstandverzekering hiervoor de juiste dekking kent.

Volledige vraag
De procedure voor het melden van vermoeden van misstanden staat niet op zichzelf. Wat moet of kan de gemeente nog meer doen om de procedure te borgen binnen de organisatie?

Antwoord
De Wet Huis voor klokkenluiders geeft ook een communicatieverplichting voor alle werkgevers. In het kort houdt deze verplichting in dat werkgevers verplicht zijn om hun interne meldingsregeling te verstrekken aan alle werknemers. Daarbij moeten zij ook informatie geven over de omstandigheden waaronder er buiten de organisatie gemeld kan worden en over de rechtsbescherming van de melder.

Meer tips en trucs over het vormgeven van goed meldbeleid kunt u nalezen in de volgende publicatie:

• Handreiking Goed meldbeleid
  (publicatie, december 2015)