Hoe win je het vertrouwen terug van een gedupeerde ouder? Dat vraagt niet alleen om persoonlijke aandacht en begeleiding, maar ook om maatwerk. In Amsterdam krijgen de hulpteams tot bepaalde hoogte een budget.

Jaartal

2024

Gemeente

Projectleider Anneke Ensink heeft een achtergrond in de psychologie en bedrijfskunde, en koos bewust voor dit project. Ze vertelt over maatwerk en kaders. 
“Onze buurtteams mogen tot een bedrag van 2.000 euro zelf beschikken over een toekenning voor een ouder. Maar dat gebeurt alleen na een groepsbesluit”, vertelt Ensink. “Alle leden van het team mogen daarover meedenken en krijgen ruimte om een positief, of negatief advies te geven. En we meten met de menselijke maat. Wanneer meer ondersteuning nodig is met hogere kosten, dan kijkt een klantmanager vanuit de Participatiewet mee en/of ikzelf.” Ondersteuning in de hersteloperatie is maatwerk.
Dit maatwerk was bijvoorbeeld nodig bij een moeder met twee kinderen. Ze raakte in 2011 gedupeerd en stopte met haar opleiding. De relatie met de vader van haar kinderen eindigde en ze raakte verstrikt in allerlei schulden. Jaren later kwam haar ex-partner in het buitenland te overlijden. Het verdriet werd alleen maar groter omdat haar kinderen daardoor geen afscheid konden nemen van hun vader. De rouwverwerking van het gezin liep hierdoor vast. 

Perspectief 

Vanuit de gedachte voor herstelondersteuning vond het team compassie en empathie in deze situatie ontzettend belangrijk. Ze bedachten dat het moeder én kinderen zou helpen als zij het graf konden bezoeken. “We hoopten dat als de kinderen hun rouwverwerking konden starten, dit ook de moeder zou helpen. Daarnaast konden de kinderen dan ook terug naar hun roots.” Ensink weet zeker dat een dergelijke aanpak helpt: “Daarmee geef je de kinderen een basis om verder te gaan en komen moeder en kinderen weer beter met elkaar in contact.” Het team liet het gezin zelf zoeken naar een vliegreis en betalen met de gelimiteerde pinpas van het team. “Onze boodschap was: kijk zelf maar wanneer jullie het goedkoopst kunnen vliegen met elkaar. Het eindelijk weer eens zelf kunnen kiezen gaf het gezin zoveel voldoening. Of het ook een nieuwe start is? Dat hoop je uiteraard, maar vergeet niet dat dit een gezin is dat ieder perspectief is verloren. Je kunt niet na één ding zeggen: nu is het weer goed.”  

Maatwerk en lijstjes 

Ensink beaamt dat maatwerk ook kan verzanden in een lange lijst met spullen. “Maar dat gebeurt hier zeker niet.” Ook haar teams ontvangen regelmatig lijstjes van ouders. “Wij willen daarin best meebewegen, vanuit het oogpunt van ruimhartigheid. Maar alles moet er wel op gericht zijn om het gezin weer zelfstandig te laten functioneren. De ‘waarom-vraag’ is dus gigantisch belangrijk. In een gelijkwaardig gesprek kun je die vraag gewoon stellen. Omdat je daarmee een begrenzing aangeeft, maar de ouder wel zélf laat kiezen.” 
Ensink pleit dan ook voor meer maatwerk en minder systeemdenken. “Ouders kunnen zelf perfect uitleggen wat ze nodig hebben”, vertelt ze. “Maar ze zijn jarenlang niet geloofd, dus is het niet raar dat het opbouwen van een relatie en vertrouwen tijd kost.”  

 Nodig of overbodig? 

“Of ons systeem met een pin niet tot bedrog of onnodige aankopen leidt? Dat kan niet. We kunnen precies volgen wat er wordt uitgegeven in welke winkel.” Ensink lacht: “En natuurlijk hebben we weleens een discussie over of er inderdaad een vaatwasser nodig is.  Maar juist het zélf weer mogen kiezen geeft de ouders zoveel vertrouwen.  En dat is nou precies waar we aan willen bouwen.”  
Uiteraard vragen ze zich wel eens af: Zijn we te ruimhartig? Of is iets gewoon nodig? Over de vliegreis van de moeder die met haar kinderen het graf van hun vader gaat bezoeken, kan ze kort zijn: “Ja, dat was echt nodig: om een goede stap te zetten in de richting van hun nieuwe start. Maar daarmee zijn we er dus nog niet.” Vol overtuiging sluit ze af: “Laten we samen een manier vinden om deze mensen ruimhartig en op maat te helpen, en als overheid vooral van alles te leren!”