Werkgevers kunnen huiverig zijn om migranten in dienst te nemen. De regels zijn niet altijd duidelijk en er zijn cultuur- en taalbarrières te overbruggen. Tegelijkertijd zijn werkgevers in de huidige arbeidsmarkt op zoek naar nieuwe werknemers om een (duurzame) arbeidsrelatie op te bouwen. 

Er zijn verschillende regels voor migranten en het recht op werk. De regels over het wel of niet nodig hebben van een werkvergunning staan uitgelegd op de website van het UWV. Over het algemeen geldt het volgende:

• Werknemers met een verblijfsvergunning worden statushouders genoemd. Op de verblijfsvergunning staat ‘Arbeid vrij’, hier hoeft de werkgever geen tewerkstellingsvergunning voor aan te vragen.
• Werknemers van buiten de Europese Unie moeten een tewerkstellingsvergunning (TWV) aanvragen als er geen verblijfsvergunning is. Meer informatie over verblijfsvergunningen staat op de website van de IND.
• Oekraïners vallen onder de richtlijn Tijdelijke Bescherming en mogen in Nederland werken zonder tewerkstellingsvergunning. Wel moeten werkgevers een melding doen bij het UWV.
• Een Oekraïner heeft een sticker op pasje van het IND ontvangen waaruit blijkt dat hij onder de richtlijn Tijdelijke Bescherming valt. 

Rol van de gemeente

Als gemeente heb je een rol in het betrekken van werkgevers en de werkgeversbenadering bij de begeleiding van migranten richting werk. Het is belangrijk om de werkgever centraal te stellen en te informeren over verschillende zaken.

Wees je bewust van de belemmeringen en obstakels die werkgevers ervaren bij het in dienst nemen van migranten. Neem deze serieus, acteer hierop en zoek samen naar oplossingen.

Achtergrondinformatie

Werkgevers zijn over het algemeen bekend bij het Regionaal Werkcentrum. Vanuit het perspectief van de werkgever is het van belang om niet te veel verschillende contacten te hebben. Daarom is het goed om via de bestaande structuren te werken en het Regionaal Werkcentrum goed te betrekken.

• Zorg ervoor dat je in contact bent met de collega’s van het Regionaal Werkcentrum.
• Informeer het Regionaal Werkcentrum op een juiste manier en zorg voor een vaste vindplaats van informatie. Bijvoorbeeld door het RWC te wijzen op het platform Migratie & Werk.
• Werk samen met je interne collega’s, bijvoorbeeld van economische zaken en met alle andere ketenpartners, en zet hier een structuur voor op.
• Heb oog voor de informatiebehoefte van migranten en werkgevers.
• Neem werkgevers mee in de ontwikkelingen van leerwerktrajecten en duale trajecten waarin werken wordt gecombineerd met inburgering.

Ter inspiratie

Benut de tijd in de opvang zo goed mogelijk. Spreek de statushouder, breng de mogelijkheden in beeld en start bijvoorbeeld al met inburgering, een passende cursus of opleiding.

• Maak gebruik van bestaand communicatiemateriaal richting werkgevers als de ‘gids voor werkgevers’.
• Laat je inspireren door de vele informatie die er is, en bijvoorbeeld door de inzet van de Regionaal Verbinders Statushouders.
• Breng werkgevers en statushouders met elkaar in contact, bijvoorbeeld via een banenmarkt.
• Zorg voor goede communicatiematerialen voor werkgevers en informeer hen ook over de rechten plichten van de migranten, bijvoorbeeld via een factsheet.
• Inspireer werkgevers door de ervaringen van andere werkgevers te delen, bijvoorbeeld met de inspirerende praktijkverhalen uit de handreiking ‘Grenzeloos talent’.
• Maak gebruik van TaalBuddy’s op het werk om contact op de werkvloer te stimuleren

Wat verwachten wij in de toekomst?

• Er is een initiatiefwetsvoorstel ‘Wet verbetering toegang arbeidsmarkt nieuwkomers’.
• De Richtlijn Tijdelijke Bescherming geeft tot 4 maart 2026 de speciale status aan Oekraïners. Het is nog onduidelijk hoe het vervolg qua verblijfsrecht en verblijfsmogelijkheden is geregeld.

Een werkgever die een migrant in dienst neemt, zal de eerste keer nog relatief onbekend zijn met de cultuur- en taalverschillen. Om de arbeidsrelatie tot een succes te maken, kan het zijn dat de werkgevers ondersteuning vanuit het Regionaal Werkcentrum of de gemeente nodig hebben. 

Tegelijkertijd kan het zijn dat de migrant ook andere verplichtingen heeft, bijvoorbeeld op het gebied van inburgering. Het is belangrijk dat hier gedurende de week, naast het werk, ook ruimte voor is.

Werkgever

Een werkgever heeft niet altijd zelf de mogelijkheden om jobcoaching of begeleiding in te zetten. Daarnaast zorgt de cultuur- en taalbarrière soms voor onduidelijkheden, onverwachte situaties en soms ook onbegrip bij werkgevers. Het is belangrijk dat er voor de werkgever een vast contactpersoon is met wie contact opgenomen kan worden en de werkgever - waar nodig - wordt ontzorgd.

• Het kan zijn dat de werkgever een tewerkstellingsvergunning (TWV) moet aanvragen bij het UWV. Hier is meer informatie over de tewerkstellingsvergunning te vinden.

Rol van de gemeente

Om de arbeidsrelatie voor zowel de statushouder als de werkgever tot een succes te maken, is het belangrijk dat er goede ondersteuning van beiden is, en dat alle regels helder zijn. 

Tips voor in het gemeentelijk beleidskader

• Geef richting aan de ondersteuning van werkgevers, maak keuzes of en welke ondersteuning er vanuit de gemeente kan worden geboden. Bijvoorbeeld de inzet van een cultuurverbinder, tolk of jobcoach.
• Spreek met werkgevers over de mogelijkheid van het leren van (vak)taal op de werkvloer en organiseer waar mogelijk taallessen op of dicht bij de werkvloer.
• Ontwikkel goede communicatiematerialen voor werkgevers.
• Zet in op duale trajecten: het leren van de taal in combinatie met werk. Zorg ervoor dat er oog blijft voor het behalen van de inburgeringsdoelen.
• Gebruik zoveel als mogelijk bestaande structuren, werk nauw samen met het Regionaal Werkcentrum om afspraken rondom de begeleiding van de migrant en de begeleiding en samenwerking met werkgevers. Denk vanuit de behoefte van werkgevers en neem deze behoeften mee bij het opstellen van het beleidskader.
• Werk als regio samen met alle ketenpartners, en zet hier een structuur voor op.

Ter inspiratie

• Maak gebruik in de communicatie richting werkgevers gebruik van bijvoorbeeld de handreiking ‘nieuwe talenten’ en de handreiking ‘statushouders gezond aan het werk’.
• Werk net als de gemeente Utrecht samen met werkgevers in tekortsectoren en organiseer op deze manier leerwerktrajecten voor statushouders.
• Zet naast het ontwikkelen van werknemersvaardigheden ook in op vaktaal in bepaalde sectoren. Bied een aanbod dat niet alleen toegankelijk is voor statushouders, maar bijvoorbeeld ook voor andere doelgroepen nieuwkomers.
• Kijk of er kan worden aangesloten bij projecten van werkgevers, bijvoorbeeld het TalentWerkt! Programma van de Belastingdienst.

Nadat een werkgever een migrant in dienst heeft genomen, en de arbeidsrelatie positief verloopt, kan dit de opstap zijn naar een verdere samenwerking. 

Rol van de gemeente

Blijf in contact met de werkgever en kijk of de samenwerking verder kan worden uitgebreid. Blijf de werkgever informeren over de landelijke, regionale en lokale ontwikkelingen als subsidies en bijvoorbeeld banenmarkten. Bouw hier een goede informatie- en samenwerkingsstructuur voor op in samenwerking met het Regionaal Werkcentrum.