Het kabinet voert al jarenlang het beleid om het aantal beschikbare opvangplekken afhankelijk te maken van het aantal asielaanvragen. Toen in de zomer 2021 het aantal asielaanvragen weer sterk opliep, ontstond al snel een tekort. In allerijl hebben gemeenten tijdelijke noodopvangplekken gerealiseerd. In augustus 2022 hebben rijk, Veiligheidsberaad en de VNG bestuurlijke afspraken gemaakt om uit de asielcrisis te komen én blijven.
Deze pagina wijst gemeenten de weg met informatie over asielopvang en huisvesting van statushouders. U vindt er handreikingen, een helpdesk, (gemeentelijke) voorbeelden en regelingen van diverse organisaties:
- Vragen en informatie
- Realisatie opvanglocatie asielzoekers
- Huisvesting van statushouders
- Draagvlak bij inwoners
Bekijk hier het overzicht van de actuele gemeentelijke opgaven van asiel tot en met integratie 2023 (Versie juni, pdf 956kB)
Vragen en informatie
Voor al uw vragen over asielopvang, huisvesting statushouders, opvang Oekraïners en vraagstukken over integratie kunt u terecht bij de Helpdesk van Opvang tot en met Integratie.
De vragen die binnenkomen worden beantwoord door 1 van de deelnemende organisaties. Naast de VNG zijn dit het COA, NOO en de ministeries SZW, JenV, BZK, VWS en OCW.
070-3738393 (bereikbaar van maandag t/m vrijdag tussen 8.30 en 17.00 uur)
Realisatie opvanglocatie asielzoekers
- Presentatie: hoe werkt de Spreidingswet?
- Transitieplan Crisisnoodopvang
- Vastgoed voor asielopvang (coa.nl). Over de eisen van gebouwen en hoe gemeenten een pand kunnen aandragen.
- Een azc in de gemeente (coa.nl)
- Financiële vergoedingen voor gemeenten met een asielopvang (coa.nl)
- Besluitvorming opvang asielzoekers (2021, pdf, 1 MB)
- Faciliteitenbesluit opvangcentra (wetten.nl)
- Handreiking Proces tot realisatie opvanglocatie asielzoekers (2021, pdf, 939 kB)
- Handreiking crisisnoodopvang (2020, pdf, 2 MB)
- Model Bestuursovereenkomst inzake de vestiging van een opvanglocatie en aanvullende werkafspraken (coa.nl)
Huisvesting statushouders
-
Factsheet Hotel- en accommodatieregeling (HAR) (pdf, 496 kB)
-
Handreiking voor verlengde opvang en begeleiding amv’ er 18+ (2022, pdf, 593 kB)
- Handreiking huisvesting vergunninghouders (2021, pdf, 2,4 MB)
-
Huisvesting asielzoekers met verblijfsvergunning (vergunninghouders) (rijksoverheid.nl)
-
Handreiking Versnelde huisvesting statushouders (2022, 1 MB)
-
Regeling aandachtsgroepen (Volkshuisvesting Nederland, BZK)
-
Leidraad formulier afspraken tussen accommodatie - gemeente (docx, 36 kB)
- Factsheet Hoe werkt de logeerregeling voor statushouders?
-
Regeling huisvesting aandachtsgroepen (woningmarktbeleid.nl)
-
Handreiking Tussenvoorziening (2021, rijksoverheid.nl)
-
Handreiking regionale tussenvoorziening (2022, volkshuisvestingnederland.nl)
- Handreiking Scenario's warme overdracht van COA naar gemeente (Divosa, augustus 2021)
- Wind tegen tij: eindrapport Aanjaagteam Huisvesting statushouders (Kriens), (Rijksoverheid, pdf, 1,5 MB)
Experts
- Bestuurlijk aanjaagteam huisvesting statushouders: huisvestingstatushouders@minbzk.nl
- Het Expertisecentrum Flexwonen helpt om betere huisvesting tot stand te brengen voor arbeidsmigranten en alle andere spoedzoekers die behoefte hebben aan snel beschikbare, betaalbare woonruimte.
- Transformatie van gebouwen: RVO Transformatie-experts (rvo.nl)
- Taskforce Versnelling Tijdelijke Huisvesting (realisatiehuisvesting.nl)
- Ondersteuning bij huisvesting voor statushouders (oktober 2021, pdf, 199 kB)
Draagvlak
- Toolbox aanpak overlastgevende en/of criminele asielzoekers (Rijksoverheid.nl)
- SPUK-regeling voor maatregelen tegen overlast door asielzoekers (Rijksoverheid.nl)
- Voorbeeld communicatieplan (pdf, 282 kB)
- Ondersteuningsnetwerk maatschappelijke onrust. Dit netwerk van departementen, VNG en beroeps- en belangenverenigingen helpt bij (dreigende) onrust of in de aanloop naar een besluit waarop u heftige reacties voorziet. Contact: Omo@minbzk.nl (op werkdagen). In crisissituaties kunt u de gemeentelijke crisisstructuren inschakelen. (Loco)-burgemeesters kunnen bij incidenten 24/7 bellen met het piketnummer van het NGB (070-3738080 of 06-29401416).
- Handreiking VNG bewonersbijeenkomst start opvang asielzoekers (pdf, 857 kB)