Gesprekken in het gemeentelijk netwerk en de in 2020-2021 gehouden nulmeting hebben inzicht gegeven in de kansen, onderbelichte thema’s en knelpunten die gemeenten ervaren. Naar aanleiding hiervan gaat de VNG in 2022 en 2023, naast het voortzetten van de bestaande activiteiten, nieuwe projecten oppakken die bijdragen aan de uitvoeringskracht van gemeenten.
Voortzetten huidige inzet
Bestuurlijk draagvlak voor de voorbeeldrol van gemeenten
Via het ambtelijke en bestuurlijke netwerk kan de VNG snel schakelen met alle gemeenten. De combinatie van ambtelijk en bestuurlijk werkt versterkend voor concrete uitvoering en resultaten. We willen nadrukkelijk een rol spelen in het verbinden van beleid en praktijk, gericht op zichtbare resultaten bij gemeenten conform de sectorale routekaart. Bestuurlijk draagvlak is een belangrijke succesfactor om de in de routekaart beoogde versnelling tot stand te brengen en de voorbeeldrol van gemeenten in te vullen, onder andere in de koppeling met de wijkuitvoeringsplannen. We werken aan het vergroten van het bestuurlijk draagvlak voor verduurzaming van maatschappelijk vastgoed, ter versterking van onze activiteiten waarbij gemeenten worden ondersteund.
Kennisagenda
Er is in de uitvoering door gemeenten behoefte aan kennis over een breed scala van onderwerpen: procesmatig, organisatorisch en technisch-inhoudelijk. De VNG ziet zich als intermediair om vraag van gemeenten en aanbod van kennispartners en de markt bij elkaar te brengen.
Monitoring, voortgang en herijking
Met het inrichten van monitoring en de voortgangsrapportages bieden wij inzicht in de voortgang die gemeenten boeken. Dit is onder andere input voor de herijking van de sectorale routekaart in 2022.
Coördinatie en uitvoering
Het versterken van de uitvoeringskracht van gemeenten in het verduurzamen van gemeentelijk maatschappelijk vastgoed doet de VNG niet alleen. Er vindt nauwe afstemming en coördinatie plaats met partners zoals het ministerie van Binnenlandse Zaken, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, IPO, PO- en VO-raad, kennispartners in het Kennis en Innovatie Platform Maatschappelijk Vastgoed en kennisplatform Bouwstenen voor Sociaal.
Nieuwe projecten
Naast het voortzetten van de lopende werkzaamheden gaan we aan de slag met een aantal nieuwe projecten, gericht op snelheid maken en zichtbare resultaten boeken. Naast projecten die op korte termijn leiden tot energiebesparing en CO2-reductie willen wij projecten opzetten die bijdragen aan de voortgang van de opgave op de langere termijn. Van onderstaande projecten maken we met gemeenten en kennispartners een selectie om als eerste mee aan de slag te gaan. Per project zoekt de VNG logische samenwerkingspartners voor de uitvoering.
Slim programmeren bestaande bouw
In dit project gaan we onder meer met gemeenten op zoek naar gebouwen waarmee op korte termijn een grote CO2-besparing mogelijk is in combinatie met complexe gebouwen, zoals monumenten. De gedachte achter slim programmeren is om de ‘verdiencapaciteit’ van de gehele portefeuille te benutten en in te zetten voor pilots waarmee ook moeilijk te verduurzamen gebouwen energieneutraal worden gemaakt.
Slimmer uitvragen op de markt
In de stap naar een integrale aanpak van de portefeuille past een andere vraag aan de markt. De essentie van dit project is zorgen dat gemeenten in staat zijn als opdrachtgever de adviezen te krijgen die passen in de gewenste ontwikkeling. Bij dit project betrekken we kennispartijen met ervaring met aanbesteden zoals PIANOo.
Gemeentelijke benchmark
Wij willen gemeenten ondersteunen in het monitoren van hun energiegebruik en CO2-uitstoot zodat we de voortgang in de verduurzaming kunnen bijhouden en gerichte beleidsinstrumenten kunnen inzetten of ontwikkelen. Daarbij willen wij een benchmark ontwikkelen die het voor gemeenten mogelijk maakt om duurzaamheidsinvesteringen en prestaties tussen gemeenten te vergelijken.
Synergie met de wijkaanpak
De verduurzaming van utiliteit met in het bijzonder het maatschappelijk vastgoed in een buurt of wijk, kan een kristallisatiepunt zijn voor andere gebouwen, bijvoorbeeld doordat daarmee een businesscase van warmte haalbaar wordt. De insteek van dit project is dat er extra aandacht komt voor de gemeentelijke portefeuilleroutekaarten in relatie tot de wijkaanpak.
Van investerings- naar exploitatiedenken
Met gemeenten werken we aan een solide financiële planning voor de lange termijn op basis van de gemeentelijke portefeuilleaanpak, met daarbij aandacht voor het inzetten van de verdiencapaciteit binnen de portefeuille. Dit doen we onder andere door het opstellen van een Handreiking Financiering en financieringsinstrumenten en het uitwerken van nieuwe financieringsmogelijkheden.
Europese subsidies
Het aanvragen van subsidies ervaren gemeenten als ingewikkeld en tijdrovend. Binnen dit project gaan we samen met gespecialiseerde partijen zoals Europa Decentraal trainingen verzorgen over subsidies aanvragen en de weg vinden in procedures.