Het College voor Dienstverleningszaken vergaderde digitaal op donderdag 25 november 2021. Op de agenda stond: Common Ground, de focus op uitvoering, digitale veiligheid en het Gemeentelijke Incidenten Registratiesysteem (GIR).

Common Ground

Het College voor Dienstverleningszaken wordt meegenomen in de voortgang, op de inhoud én het bestuurlijk handelingsperspectief van Common Ground. Het College geeft aan dat Common Ground niet enkel bij technici moet zitten, maar van iedereen moet zijn. Beheer vraagstukken vragen om bestuurlijke uitspraken en hiervoor dient de materie toegankelijk te worden geschreven, gericht op te maken bestuurlijke, strategische keuzes. Common Ground speelt zich op verschillende tafels af en is een in ontwikkeling zijnde visie. Het geheel is nog niet aanwezig. Hierbij zijn ketenpartners belangrijk en de rol van het College kan hier duidelijker worden geschetst. Denk hierbij aan vragen over beheer, adoptie, standaardverklaring. Dit heeft bestuurlijke impact. Het maken van keuzes en afwegen van publieke waarden moet expliciet worden gemaakt. Toegankelijke stukken helpen in de adoptie, om van abstractie naar het concrete te gaan

In de Taskforce speelt de discussie over het ‘waar moeten we op sturen’ eveneens.

Het College waardeert het inhoudelijk geleverde werk, maar vraagt aandacht voor de verbinding tussen de sporen. Er wordt aandacht gevraagd voor ondersteuning van gemeenten op dit gebied, met name bij kleinere gemeenten is hier behoefte aan. Met betrekking tot standaardisatie wil het College in het vervolg argumentatie zien waarom er voor een bepaald niveau wordt gekozen. Het College geeft aan te streven naar algemeen gebruik en een standaard voor iedereen. De pas-toe-leg-uit status zou tijdelijk moeten zijn, maar de termijn is onduidelijk. Nathan Ducastel zegt toe schriftelijk bij het College terug te komen met een uitwerking van de termijn van pas-toe-en-leg-uit naar verplicht en welke risico’s en kansen dit met zich meebrengt.

De sourcing strategie betreft de gezamenlijke omgang met leveranciers. Als gemeenten een duidelijk signaal afgeven over de gekozen richting, biedt dit richting marktpartijen houvast om mee te bewegen. Hiermee verkrijg je commitment. Het College onderschrijft het belang van de sourcing strategie maar ziet in het voorliggende stuk onvoldoende strategie en richting. Het is belangrijk om een helder afwegingskader te hebben. Dat kader bestaat nog niet, zou goed zijn dit op te stellen.

Focus op Uitvoering

Het College onderschrijft de lijn van Focus op Uitvoering. Het afnemend vertrouwen van de burger is breder dan enkel dit onderwerp, daarom moet de aanpak ook breder. Er zijn ook vraagstukken die niet binnen een bepaalde aanpak passen. Ruimte voor de uitvoerder/ professional is essentieel. Gemeenten zijn als collectief ook in de werkagenda van de uitvoering gestapt en hier ook op gaan sturen. Communicatie waar gemeenten voor staan, en waar gemeenten niet voor gaan staan, is van groot belang. De dienstverlening naar kwetsbare inwoners kan hier bijvoorbeeld de kern zijn. Samenwerking is van groot belang. Mogelijk ook aandacht voor dit onderwerp vragen bij de nieuwe gemeenteraad na de verkiezingen in maart. Nathan Ducastel wijst op de link tussen de POK-middelen, het versnellen van de digitale agenda aan de kant van het rijk en aan de kant van gemeenten middels Common Ground. Dit in relatie tot leveranciers. Hoe verbreden we naar alle gemeenten, daar ligt een opgave voor het College voor Dienstverleningszaken. De grote beweging goed onder woorden brengen en de sturing op de verschillende onderwerpen scherper op worden. Communicatie en het aansluiten van gemeenten is van belang. Hoe willen we ons als gemeenten positioneren.

Naar aanleiding van de kindertoeslagaffaire is een reeks rapporten verschenen. Bezuinigingen en druk op efficiëntie heeft gezorgd voor vermindering van maatwerk. Gezinnen hebben te maken met multi-problematiek. Aan de ene kant worden gemeenten gezien als grote uitvoerder, vergelijkbaar met operaties bij de grote uitvoeringsinstanties. Aan de andere kant het feit dat ‘al doe je dit goed, er is een groep die niet zondermeer mee kan komen’. Dit heeft ander type oplossingen nodig. Overheidsbreed en een ander type samenwerking. Hier moeten we iets op organiseren.

Tot slot geeft het College aan graag terug te willen komen op te standaardiseren zaken.

Digitale veiligheid

Er zijn 18 cyberburgemeesters verdeeld over Nederland. Twee van hen, Astrid Nienhuis en Doret Tigchelaar, nemen deel aan de vergadering. Het programma digitale veiligheid kent drie pijlers en wordt breed gedragen. Er wordt door de cyberburgemeesters gekeken welke initiatieven er zijn en welke versterkt zouden kunnen worden. Het ontwikkelen van samenwerking is hierbij belangrijk. Wat is de rol van het College, ook in combinatie met wat we in andere domeinen zien aankomen?

Het College geeft aan dat de BIO is iets wat achteraf wordt geregeld, maar welke rol wordt er vooraf gepakt. Aan de voorkant de zaken goed doen, centrale sturing vanuit de VNG en veel zaken vanaf de inkoop regelen. Echter wel goed kijken naar de rol van het College voor Dienstverleningszaken. Niet teveel in andermans vaarwater, maar hoofdzakelijk richten op de bedrijfsvoering. Hierbij ook de verbinding met andere commissies leggen en kijken hoe bestuurders goed geïnformeerd kunnen worden op deze thema’s, rekening houdend met lokale partijen in gemeenten. Bewustwording op de Collegetafel van alle wethouders laat het thema echt leven.

Hoe breng je dit voldoende op de bestuurlijke tafel. Het wordt snel technisch. Bij kwetsbaarheid wordt vaak naar systemen gekeken, maar het is ook goed om naar de data zelf te kijken. Welke eisen stelt data classificatie aan systemen. Dit is robuuster en toekomst vaster dan naar systemen te kijken. Hoe gaan we dit in Common Ground verwerken?

Het College geeft aan opzoek te zijn naar de linking pin tussen commissie van Bestuur en Veiligheid, Informatiesamenleving en College voor Dienstverleningszaken. Wim biedt aan Frans hierbij te helpen. Eigen huis op orde en bedrijfsvoering staat het College voor aan de lat.

Gemeentelijke Incidenten Registratiesysteem (GIR)

Dit agendapunt wordt akkoord bevonden. Het is een standaard product; alle gemeenten kunnen dit online gebruiken. Er zijn ook geen alternatieven op de markt. Of het voor alle gemeenten nuttig is om de webapplicatie te gaan gebruiken is de vraag omdat sommige gemeenten maar 1 melding per jaar hebben. Een pas-toe-of-leg-uit standaard zou voor de GIR hierdoor passend zijn. Dit proces wordt in werking gesteld.