Als VNG kijken we terug op een bijzonder jaar. ‘Het hoogtepunt van 2023 was de ALV in Groningen,’ zegt Pieter Jeroense (plaatsvervangend directeur VNG). ‘Tijdens die vergadering werd de verenigingsstrategie vastgesteld.' 

Verenigingsstrategie 2030

De gedachte achter de verenigingsstrategie is dat gemeenten één sterke bestuurslaag vormen. Samen zetten zij een stap naar voren. Jeroense: ‘Dat wil zeggen dat gemeenten het voortouw nemen in de aanpak van maatschappelijke opgaven. In plaats van volgend te zijn, doen we een aanbod. Dat is een grote transitie. En uiteraard kan dit niet los worden gezien van voldoende financiële middelen. Dat blijft ons pleidooi.’ Een maand na de vaststelling van de verenigingsstrategie viel het kabinet. ‘De verenigingsstrategie kwam meteen van pas, want de inzet in de formatie volgde daar heel logisch uit.’

Klankbordgroep kabinetsformatie

In december 2023 is een pilot gestart om de leden sterker te betrekken bij de governance van de VNG. Dit sluit aan bij de Verenigingsstrategie 2030. De ‘Klankbordgroep kabinetsformatie’ probeert wensen, verwachtingen en ervaringen uit het hele land op te halen om zo bij te dragen aan een breed gesteunde en doorleefde inzet van de gemeenten voor de kabinetsformatie. De klankbordgroep bestaat uit circa 70 lokale bestuurders, die zijn voorgedragen door de provinciale afdelingen van de VNG. De klankbordgroep is een aanvulling op de samenwerking die er al is tussen VNG, provinciale afdelingen en netwerken van gemeenten (G4, G40, M50, P10, K80 en R8). Op de agenda stonden de eerste maanden: de Woontop, de Top bestaanszeker Nederland en de scenario’s voor het verdere verloop van de kabinetsformatie voor gemeenten.

VNG-bestuur en commissies

Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2022 kregen de VNG-commissies in september een nieuwe samenstelling. In totaal nemen ruim 250 vertegenwoordigers uit gemeenten deel aan de commissies. De VNG heeft 9 adviescommissies, 1 tijdelijke commissie en 2 colleges. In 2023 kwamen die goed op stoom. Het gaf een nieuwe energie en dynamiek. Zij voerden een stevige lobby namens de VNG. Een belangrijk resultaat is de succesvolle beïnvloeding van de besluitvorming rondom de Spreidingswet.

VNG-organisatie

'Als gevolg van grote programma’s zoals de Omgevingswet, is onze organisatie gegroeid,’ blikt Jeroense terug op het jaar 2023. ‘Het was een extra bijzonder jaar omdat er 2 verkiezingen plaatsvonden. Het gevallen kabinet luidde wéér een periode van onzekerheid in. Terwijl we midden in de uitvoeringsfase van allerlei grote transities zitten.’

Als gevolg van grote programma’s zoals de Omgevingswet, is onze organisatie gegroeid.

Het afgelopen jaar hebben we de samenwerking tussen directies, afdelingen en programma’s geïntensiveerd. ‘Dit is mede het gevolg van de verenigingsstrategie. We leggen prioriteit bij de 5 omkeringsthema’s. We kijken goed wat we nog méér samen kunnen doen,’ zegt Jeroense. Het ondersteuningsaanbod vanuit de gezamenlijke gemeentelijke uitvoering (GGU) groeide dan ook.