Het belteam voor ouders die geraakt zijn door het toeslagenschandaal ontwikkelde zich in een jaar tijd naar een ‘dedicated’ Hulpteam Toeslagenaffaire. Hoe kregen ze dat binnen de BAR-Organisatie voor elkaar? We gaan in gesprek met Bianca Al Mashta, manager Maatschappij en ook oprichter van het Hulpteam, en Miranda Vonk, projectleider Hulpteam Toeslagenaffaire.

Binnen het samenwerkingsverband van de BAR-Organisatie (gemeenten Barendrecht, Albrandswaard en Ridderkerk) startten ze bij het begin van de hulpverlening van de toeslagenaffaire met een belteam. “We wilden vooral mensen helpen en zetten het belteam in voor de verwerking van de lijsten van de Belastingdienst”, vertelt Al Mashta. “We merkten dat de hulpvragen steeds complexer werden en meer aandacht en expertise nodig was.” Al Mashta betrok een ervaringsdeskundige bij de opzet van haar nieuwe hulpteam. “Wat heb je nodig om jouw leven weer op de rails te krijgen?”, vroegen we haar. In het voorjaar van 2022 was de symbolische start van het hulpteam.

Stapje extra

Voor het hulpteam zocht Al Mashta naar betrokken medewerkers. “Juist diegenen die net dat stapje extra willen zetten en buiten kaders en gebaande wegen durven te denken en handelen.” Binnen het hulpteam begeleidt iedere medewerker ongeveer 25 ouders. “Bij elke ouder onderzoeken we samen: ‘Welke hulp heeft u nodig en waarmee kunnen wij u vérder helpen’.” Het heeft tijd nodig om het vertrouwen van ouders te winnen, door dit vertrouwen kunnen we tot de kern komen van verdriet en eenzaamheid. We kunnen dan pas de hulp bieden die nodig is”, aldus Vonk.  

Eigenwaarde terug

“Tijdens een gesprek (vaak bij mensen thuis) praten we over wat deze mensen is overkomen. Wat zijn de gevolgen van de toeslagenaffaire.” Ze merken dat er achter de vraag om spullen een andere vraag zit, zoals erkenning, vertrouwen, leven in armoede, niet mee kunnen doen of kinderen niet kunnen geven wat je anders wel zou willen doen. "Daar gaan we ook mee aan de slag en stellen samen een plan op. De regie op de eigenwaarde en autonomie ligt bij de ouders.  Vonk en haar collega’s blijven doorvragen in de gesprekken. “Een medewerker van het hulpteam kwam erachter hoe zij een dochter kon helpen haar eigenwaarde te vergroten.” Het bleek dat het meisje geen vriendinnen durfde uit te nodigen thuis. “Ze schaamde zich over de vergane staat van het huis en haar eigen kamer. Ze stimuleerden ouder en dochter om de kamer echt op te knappen. “Dit meisje is zo trots dat ze weer met haar vriendinnen kan chillen.”

Samenwerking

Vonk benadrukt de waarde van de samenwerking met andere partijen. “Er zijn nog veel ouders die de 30K-compensatie niet durven te gebruiken. Wij bespreken dit vanuit ons team natuurlijk met de ouder, maar betrekken bijvoorbeeld ook een budgetcoach zodat ouders ook weer leren hoe en dát ze geld uit kunnen geven.” Ze zien verschillen in aanvragen binnen hun gemeenten. Al Mashta: “De sociaal-economische achtergrond van de gemeenten vraagt om aparte benadering van de ouders. We moeten leren dat het geen homogene groep is.” 

Contact met kinderen

Het hulpteam wil ouders en kinderen nog beter bereiken. “Met een eigen symbool, een eigen telefoonnummer en emailadres zijn we voor ouders en kinderen steeds laagdrempeliger bereikbaar”, vertelt Vonk. Juist voor het benaderen van kinderen maakten ze samen met het jongerenwerk aansprekende folders en animaties. “Binnen de BAR-Organisatie hebben we 905 kinderen onder de 39 jaar. We nemen de jongste kinderen mee in het plan van aanpak van de ouders. De jongerenwerkers proberen via school en andere activiteiten jongeren te benaderen. Ook bij jongeren zit veel schaamte en soms ook onwetendheid over hun situatie. We zien dat ouders hun kinderen zoveel mogelijk buiten de (oorzaak van de) problemen wilden houden.”

Blijvend steuntje in de rug

“Als je ziet dat ouders eerst geen contact wilden met het belteam en dan na een jaar toch zó geholpen zijn door ons hulpteam, dat raakt je”, vertelt Al Mashta. Het hulpteam is er trots op dat door de hulpverlening levens weer op de rit zijn en dossiers van het eerste uur afgesloten kunnen worden. Alhoewel: echt loslaten, daar is geen sprake van. Al Mashta: “Het gaat niet om het herstellen van een buikgriepje: dit is zo anders. Hier moet je ook andere hulpverlening voor inzetten en zolang dit nodig is: een steuntje in de rug blijven bieden.”