De meeste bewoners van de gemeente Den Haag zijn niet actief met afval bezig. Eind 2019 is in Den haag gestart met de aanpak ‘Schoon, doen we toch gewoon?’ waarbij de gemeente Den Haag zichtbaar, betrokken wil zijn en bewustwording wil realiseren.

Jaartal

2023

Gemeente

Met gedragswetenschap als basis is een contentstrategie ontwikkeld met nadruk op dienstverlening en participatie met bewoners.  Onafhankelijk onderzoek geeft aan dat door deze aanpak de kennis over afval(problematiek) is gestegen.
De inwoners zijn zich meer bewust dat de stad schoonhouden een taak is van iedereen. 1 op de 6 mensen is in actie gekomen door bijvoorbeeld een container te adopteren en met buren de straat op te ruimen. De successen vanuit de contentstrategie aanpak zijn intern en extern (G4) gedeeld.

Meerdere teams hebben de strategie als voorbeeld gebruikt voor hun eigen aanpak. De initiële campagneperiode van 3 jaar is voorbij en het nieuwe college/wethouder wil in 2023 door met deze campagne.

Waardevol

De casus wordt positief beoordeeld. 84% van de inwoners zijn goed op de hoogte over wat je met afval moet doen. De sociale norm is versterkt door inzet van diverse rolmodellen en de zichtbaarheid van bestaande burgerparticipatie. Het zien van medebewoners die de buurt schoonhouden is een sterke stimulans om hetzelfde te doen. Op social media is gebruik gemaakt van zelfovertuiging. Mensen worden het best overtuigd door eigen argumenten.

Redenen van bewoners waarom een schone wijk voor hen belangrijk is komen terug in de communicatie. Dit heeft het sentiment positief beïnvloed.  Persoonlijke verhalen worden gedeeld van mensen die bijdragen aan een schone stad. De straatvegers en vuilnisophalers, maar ook de mensen met hart voor de buurt die zelf de handen uit de mouwen steken. Door rekening te houden met de situatie per stadsdeel en gedragskenmerken van de groep is het (diverse) beeld herkenbaar voor inwoners uit alle wijken.

Herbruikbaar

Er is geleerd hoe publieksgroepen over het thema Schone Stad denken en wat ze wel en niet van de gemeente verwachten. Deze aanpak wordt gezien als een ‘best practice’ binnen de organisatie. De basisprincipes en leerpunten en de gemeentelijke voorzieningen en standaarden, worden (her)gebruikt. De (leer)opbrengsten en resultaten worden ook gehanteerd bij andere maatschappelijke opgaven, zoals bij SZW/ Werkgelegenheid en bij DSO/Ondernemen en Energietransitie. Den Haag heeft gekozen voor een integrale aanpak met als uitgangspunt de gedrags- en omgevingskennis. Het updaten van het campagneplan gebeurt met inzichten en resultaten uit recente (gedrags)onderzoeken. De strategie en de middelen zijn zo ontwikkeld dat ze herbruikbaar zijn voor een stad, wijk of buurt en makkelijk met nieuwe content kunnen worden aangevuld. De SUP-actie, plastic soep vissen en Actie Schone Buurt zijn onder andere succesvolle interventies geweest door participatie met bewoners van de gemeente.

Gedurende dit traject, met vele stakeholders, is de gemeente  tot de conclusie gekomen dat deze opgave iedereen betreft. Door de integrale aanpak zijn alle onderdelen met elkaar verbonden met een positief effect op bekendheid, bewustwording, gedrag, sentiment en de sociale norm rondom het maatschappelijke probleem van afval.  Daarnaast is met deze benadering de gebruikersvriendelijkheid, de communicatie en dienstverlening van alle beschikbare (hulp)middelen en kanalen significant verbeterd. 

Dit praktijkvoorbeeld was een van de inzendingen voor de #GemeenteDelers2023.