SLIM VERDUURZAMEN met flexibiliteit en zonder dat het extra geld kost, door op een slimme manier samen te werken en te kijken naar het grote geheel en de lange termijn. Deze aanpak heeft bewezen succesvol te zijn en kan ook door andere gemeenten en overheden worden ingezet.
Traditioneel aanbesteden is complex, tijdrovend, mislukt vaak en heeft niet altijd het beste eindresultaat.
Met Slim Verduurzamen Gemeentelijke Gebouwen (SVGG) heeft gemeente Eindhoven een goed alternatief ontwikkeld. De oude principes van opdrachtgever en opdrachtnemer zijn losgelaten: vertrouwen van en naar elkaar vormt de basis. !mpuls en gemeente Eindhoven trekken schouder aan schouder. Consortium !mpuls helpt de gemeente met verduurzaming van vijf grote gemeentegebouwen (waaronder het stadhuis) in tien jaar tijd. !mpuls is een alliantie van Ballast Nedam Zuid, Kuijpers, DOOR architecten, Adviesbureau DWA, Rudy Uytenhaak + partners architecten en Brink.
Succesvol
SVGG is succesvol doordat:
• Er duidelijke prestatie afspraken (KPI’s) zijn vastgelegd die gemonitord en gerealiseerd worden;
• SVGG integraal werkt en niet alleen gericht is op CO2 reductie. Er zijn KPI’s voor social return, groen, circulariteit, innovatie, biodiversiteit, zichtbaarheid, etc…;
• SVGG goed op schema loopt. Inmiddels zijn Stadhuis / Stadhuistoren (gasloos van label G naar A++) en Mercado (gasloos van label A+ naar A++++) afgerond. Van Abbemuseum, Energiedak Stadhuis en NRE zijn op schema;
• SVGG flexibel is, zo is een Smart Thermisch Grid (Stadhuisplein) ontwikkeld en toegevoegd waarmee ca. 1500 nieuwbouw woningen rondom het plein kunnen worden verwarmd. Andere gebiedsontwikkelingen volgen nog;
• DuMaVa een nieuwe subsidie mogelijkheid was en dat toekenning hiervan voor enkele projecten ‘extra’ was voor de businesscase (BuCa) waardoor ‘meer’ mogelijk werd/is;
• De BuCa centraal staat, besparingen worden ingezet bij andere projecten. Met traditionele aanbesteding, zonder SVGG, was dit nooit bereikt.
Waardevol
Met deze flexibele aanpak is de gemeente in staat gebleken om met hetzelfde geld veel meer te realiseren zoals o.a. een WKO hub voor verwarming en koeling in het Stadhuis / Stadhuistoren, tevens de basis voor het Smart Thermisch Grid dat ook de start was voor een verder te ontwikkelen warmtenet rondom het Stadhuisplein. Door de systeemaanpak kan energiebesparingen ingezet worden voor extra verduurzaming. Realisatie van extra verduurzaming met meer CO2 reductie als resultaat. Dat kan ook in andere gemeenten.
Duurzaam
Alle uitgangspunten liggen vast in de KPI’s die zorgen dat alles binnen de tijd, de kosten en normen wordt gerealiseerd. De flexibiliteit zorgt ervoor dat er méér gerealiseerd wordt dan vooraf vastgelegd. De KPI’s omvatten voor alle aspecten van The Natural Step http://www.thenaturalstep.nl/ met aandacht voor o.a. duurzame energie en materialen, circulariteit, groen, klimaatrobuust, hergebruik van water, een fijn binnenklimaat en inzet van social return. Dat binnen SVGG winsten uit project A mogen worden ingezet voor project B, maakt dit contract extra bijzonder. Niet ieder afzonderlijk project hoeft apart te worden aanbesteed, in het contract zijn afspraken vastgelegd over de projecten en de uitgangspunten. Ook is het beheer en onderhoud van de gebouwen op een bijzondere manier meegenomen: niet in beton gegoten, maar een langdurig samenwerking (2017-2026).
Herbruikbaar
Deze manier van werken, met de flexibiliteit om mee te bewegen met de tijd en innovaties, levert gemeente Eindhoven heel veel op: vooral meer duurzaamheid voor hetzelfde geld in dezelfde tijd. De SVGG aanpak met het onderliggende langlopende contract is ook goed inzetbaar bij andere gemeenten en overheden. Immers: er zijn dezelfde uitdagingen! Niet ieder project hoeft telkens te worden aanbesteed. De bekende nadelen van aanbesteding vervallen hiermee. De ervaring vanaf 2017 in Eindhoven leert dat het contract en het schouder-aan-schouder concept zeer succesvol zijn. In aanloop was het even wennen en learning by doing, maar al snel bleek deze vorm effectief en vanzelfsprekend.
Winnen
De SVGG aanpak heeft zich inmiddels meer dan bewezen. Heel Nederland moet op termijn integraal duurzaam worden en daarbij kan de SVGG aanpak fors ondersteunen. Het succes van Eindhoven graag delen door andere gemeenten en overheden te helpen om een dergelijk contract en aanpak te realiseren.
Datum start
01/01/2017
Dit praktijkvoorbeeld is een van de inzendingen voor de #GemeenteDelers2025.