Initiatief De Thuisgevers (project van gemeente Kampen en de Protestantse Kerk in Nederland) biedt een oplossing voor de vastgelopen asielopvang en wooncrisis. Dat doen zij door lokale vrijwillige initiatieven te ondersteunen met advies en praktische hulp bij het tijdelijk huisvesten van statushouders (erkende vluchtelingen met een verblijfsvergunning) in leegstaand vastgoed van maatschappelijke organisaties zoals kerken én het bieden van aanvullende sociale begeleiding met een buddysysteem.
Jaartal
2023Gemeente
Met soortgelijke publiek-private samenwerking hebben PKN en gemeente Kampen samen goede ervaringen opgedaan bij de opvang van ontheemden uit Oekraïne. Deze aanpak en de geleerde lessen zijn de basis geweest voor het project de Thuisgevers. Inmiddels zijn er medio november al 71 (potentiële) Thuisgeef initiatieven gemeld in meer dan 50 verschillende gemeenten in heel Nederland. De Thuisgevers wordt financieel mogelijk gemaakt door het ministerie van Justitie en Veiligheid. Ook het COA, de VNG en de Raad van Kerken in Nederland steunen dit project.
Buddy
Via de Thuisgevers wordt aanvullende sociale begeleiding georganiseerd voor gehuisveste statushouders. Daarbij is iedere statushouder/gezin aan een buddy uit de lokale gemeenschap gekoppeld, die hen naar behoefte van de statushouders meeneemt naar activiteiten, wegwijs maakt in Nederland en als vraagbaak fungeert. Dit verhoogt het welzijn en geluk van de statushouder. Bovendien is en/of ontstaat er draagvlak bij inwoners in wijken waar statushouders worden gehuisvest in publiek-private locaties. Immers, de samenleving draagt de locatie aan; inwoners worden betrokken en de statushouders zijn onderdeel geworden van de buurt.
De Thuisgevers opereren apolitiek en areligieus; ze ondersteunen iedereen die een initiatief wilt beginnen en hebben daarbij oog voor maatwerk voor elk lokaal initiatief en de kwaliteiten van de initiatiefnemers. Zij vullen met expertise en menskracht aan wat er nodig is. Vanuit de opgedane ervaringen worden adviezen en stappenplan voortdurend bijgesteld. Er is veel waardering vanuit inwoners, bestuurders en pers.
Inzetbaar bij andere gemeenten
De ‘Kamper Aanpak Ontheemden’ zoals die door de PKN en de gemeente Kampen voor de tijdelijke huisvesting van ontheemden uit Oekraïne is ingezet, is deels gekopieerd voor de huisvesting van kleine groepen statushouders. Van daaruit zijn stappenplannen ontwikkeld voor zowel maatschappelijke initiatieven als lokale overheden, met praktische voorbeeldmaterialen zoals een model samenwerkingsovereenkomst en een concept adviesnota of voorbeeld persbericht. Daarnaast helpen pioniers bij het van de grond tillen van een lokaal initiatief en kwartiermakers ondersteunen de lokale overheid. We geven wekelijks online inspiratiesessies en spreken bij lokale, provinciale en landelijke platforms en evenementen waar we uitleg geven en tips delen. We fungeren als vraagbaak voor maatschappelijke vrijwilligers en ambtenaren. Een en ander heeft ertoe geleid dat ruim 70 Thuisgeef-initiatieven worden verkend in ruim 50 gemeenten.
Het sociaal innovatieve project de Thuisgevers inspireert gemeenten en activeert maatschappelijke organisaties om in verbinding met de lokale samenleving een maatschappelijk probleem op te lossen. Met een bewezen en kopieerbare systematiek worden statushouders versneld en met draagvlak gehuisvest in onbenut potentieel. Een persoonlijke buddy geeft ze een kickstart; en een goede start kan latere problemen voorkomen. Als de helft van alle gemeenten meedoet, kunnen 10.000 statushouders gehuisvest worden en doorstroom uit azc's betekent einde crisisnoodopvang.
Dit praktijkvoorbeeld was een van de finalisten in de categorie Inclusieve samenleving verhoogd complex voor de #GemeenteDelers 2023.