Hierbij wordt gebruik gemaakt van methoden die zijn ontwikkeld onder het auspiciën van de Wereldgezondheidsorganisatie. Zorg-GO wordt met veel inspiratie aangestuurd door Work for Ukraine, en heeft een duidelijke visie. De psychosociale ondersteuning wordt niet alleen aangeboden in de eigen taal, maar er wordt tevens gebruik gemaakt van de arbeidskracht en het talent onder Oekraïners. Het doel is om de meer dan vierduizend Oekraïners in de regio Groningen te stimuleren tot meer zelfredzaamheid en verbeterde mentale gezondheid, en om de druk op het reguliere gezondheidsstelsel en opvanglocaties te ontlasten.

Succesvol

Door gebruik te maken van talentvolle Oekraïners wordt niet alleen de taal- en cultuurkloof met deze doelgroep geslecht, maar ook het reguliere zorgsysteem ontlast. De samenwerking tussen de tien Groninger gemeenten zorgt ervoor dat de psychosociale hulp in de gehele regio aangeboden kan worden.

Het programma heeft 17 Oekraïense ontheemden uit de provincie Groningen opgeleid en een baan gegeven als hulpverlener, projectcoördinator, kindconsulent en kind contactpersoon. Deze 17 professionals hebben in samenwerking met de omstreeks 30 opvanglocaties in de regio, in de eerste 6 maanden van het programma meer dan 350 mede-ontheemden een psychosociale hulpinterventie gegeven. Dat gaat om zowel kinderen als volwassenen. Maandelijks komen daar zo’n 100 nieuwe mensen bij. Zorg-GO werkt ook samen met ketenpartners in de zorg om complexe en acute gevallen effectief door te kunnen verwijzen. Zo vinden ondertussen ook verschillende kinderen hun weg naar de jeugdzorg die voorheen jarenlang uit het zicht bleven.

Waardevol

De tijdelijke regeling opvang ontheemden Oekraïne heeft gemeenten voor een unieke uitdaging gesteld. Het faciliteren van zorg is een onderdeel van deze uitdaging. Zorg-GO is opgestart tegen de achtergrond van schaarste op het gebied van zorgaanbod en groeiende psychische stress.

Oekraïense deelnemers aan de interventie waarderen symptomen van stress, PTSS, depressie en angsten bij de start, afloop en bij een terugkeerafspraak. Uit de eerste 75 personen met een terugkeerafspraak blijkt een afname van deze symptomen met gemiddeld 48%.

De feedback van locatiestaf is dat zij veel minder tijd kwijt zijn aan het vinden van gepaste zorg voor ontheemden, omdat zij kunnen vertrouwen op snelle, directe hulp van de Zorg-GO hulpverleners op locatie. Huisartsen zijn minder tijd kwijt om de werkelijke zorgbehoefte te begrijpen, omdat de Zorg-GO hulpverleners een kant-en-klare adviesbrief aan Oekraïense deelnemers meegeven.

Duurzaam

Zorg-GO draagt op directe wijze bij aan de gezondheid en het welzijn van Oekraïners in Nederland. In een breder verband is er een positief effect op het regionale zorgstelsel. Niet alleen wordt het reguliere zorgsysteem ontlast, ook voorkomt de hulp dat psychosociale problematiek verergert. Op de lange termijn heeft dit een gunstig effect op de regionale zorgkosten. Daarbij ontstaat gaandeweg het programma een schitterend netwerk aan zorgpartners dat steeds beter samenwerkt. De vruchten van deze samenwerking overstijgen de scope van het programma.

Daarnaast geven Oekraïense deelnemers aan dat zij zich veel beter in staat voelen om weer positief bij te dragen aan hun omgeving. Dat zetten zij om in actie. Deelnemers vertellen verhalen over hoe ze het weer aandurfden om te solliciteren, werk te vinden, om een (vervolg)opleiding te doen, Nederlands te leren en nieuwe vriendschappen aan te gaan.

Herbruikbaar

Helaas blijft psychosociale problematiek onder Oekraïners niet beperkt tot de regio Groningen. Ook andere gemeenten zijn op zoek naar oplossingen op dit gebied. Maar ook in andere regio’s is een prachtig reservoir aan talentvolle Oekraïners. Met enige coördinatie, opleiding en inzet kan van deze kracht gebruik gemaakt worden.

Objectieve monitoring en evaluatie is een essentieel onderdeel van Zorg-GO en wordt uitgevoerd door een hiertoe gecontracteerde partner. Doel van dit deelproject is om inzichtelijk te maken wat Zorg-GO maatschappelijk gezien oplevert en hoe zich dit verhoudt tot de kosten. Ook helpt de monitoring en evaluatie bij het aansturen en verbeteren van het programma. Er wordt consciëntieus in kaart gebracht wat het effect is van de psychosociale ondersteuning op de doelgroep. Een geïnteresseerde regio/gemeente kan vanzelfsprekend gebruik maken van de verzamelde data en gemaakte analyses. Kortom: het zou zonde zijn om deze casus niet elders in te zetten.

Winnen

Er gaat niet boven de samenwerking tussen gemeenten en mensen met talent en vaardigheden. Ook als die mensen (nog) hun draai aan het vinden zijn in Nederland. In Groningen vonden ze daartoe de sleutel en zijn trots op wat er met hun nieuwe Groningers bereikt is, Ze zien op welke wijze zij samen met hen een positieve bijdrage leveren aan de gezondheid en leefbaarheid in de gemeenten.

Datum start 

 Juli 2024

Datum eind  

Oktober 2025

Dit praktijkvoorbeeld was een van de kanshebbers voor #GemeenteDelers 2025.