VNG Magazine nummer 14, 25 september 2020

Auteur: Rutger van den Dikkenberg, Leo Mudde en Marten Muskee

Afbeelding Prinsjesdag 2020


Extra subsidie verduurzamen woning
Het kabinet stelt van 2021 tot 2023 jaarlijks 15 miljoen euro extra aan subsidie beschikbaar voor woningeigenaren die de woning duurzamer maken. Volgens BZK helpt het stimuleren van verduurzaming om de bouwcapaciteit op peil te houden.
Die 15 miljoen euro komen boven op het beschikbare budget van 100 miljoen per jaar. Ook komt er 30 miljoen euro extra beschikbaar voor consortia, waarin bedrijfsleven en kennisinstellingen samenwerken aan innovatieve projecten voor een CO2-vrij gebouwde omgeving in 2050.
De uitvoering van het Klimaatkoord gaat ondanks het coronavirus gewoon door, zo stelt het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Met de eerste verbrede Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie die eind dit jaar opengaat, komen meer CO2-reducerende technieken in aanmerking voor subsidie.  
Voor duurzame innovaties in de industrie stelt het kabinet komend jaar 60 miljoen euro beschikbaar. Dit wordt onder andere geïnvesteerd in pilotprojecten om nieuwe CO2-reducerende technologieën te testen of versneld in te zetten, de opschaling van duurzame waterstof te stimuleren en het testen van methodes voor het opslaan, hergebruiken of transporteren van CO2.

Bevroren accres zichtbaar in gemeentefonds
Het was al afgesproken, maar het is nu ook zichtbaar in de begroting van het gemeentefonds voor 2021: het fonds groeit volgend jaar niet mee met de rijksuitgaven en is vastgesteld op 32,8 miljard euro.
De bevriezing van het accres in het gemeentefonds moet gemeenten meer zekerheid geven voor de komende kabinetsperiode.
Die onzekerheid en financiële tekorten bij de lokale overheden leidden tot extra financiële problemen bij gemeenten, vooral omdat het Rijk de afgelopen jaren minder uitgaf dan vooraf begroot.

Extra geld voor verkeersveiligheid
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat stelt in 2021 100 miljoen euro extra beschikbaar voor het verbeteren van de verkeersveiligheid, boven op de 50 miljoen euro die al jaarlijks beschikbaar is.
Dit naar aanleiding van de door gemeenten en provincies ingediende plannen voor concrete maatregelen wegen en fietspaden veiliger te maken. Met het geld kunnen rotondes, stoepen, kruisingen en andere plekken waar ongelukken gebeuren sneller worden aangepakt.

Inburgering op de schop
Er wordt al lang over gesproken, volgend jaar is het dan zover: het inburgeringsstelsel gaat flink op de schop. Vanaf 1 juli 2021 gaan gemeenten ervoor zorgen dat nieuwkomers zo snel mogelijk Nederlands leren en meedoen, het liefst via betaald werk.
Voor de invoering van het nieuwe stelsel ontvangen gemeenten eenmalig 36,5 miljoen euro en structureel 35,2 miljoen extra, naast de 70 miljoen euro die in het regeerakkoord al beschikbaar is gesteld.
De bedoeling is dat in het nieuwe stelsel een hogere ambitie geldt voor het taalniveau dan voorheen. Asielmigranten gaan taallessen combineren met (vrijwilligers)werk of een stage. Zij krijgen ook meer begeleiding.
Gemeenten krijgen de regie over de uitvoering van inburgering. Komend jaar gaan zij zich bezighouden met het inrichten van het beleid en de invoering van het nieuwe stelsel.

Hulp voor scheefwoners met geldproblemen
In 2021 worden de huren van dure scheefwoners verlaagd. Gemeenten moeten huurders met betalingsachterstanden gaan helpen.
Het gaat daarbij om huurders van een sociale huurwoning, waarbij de huur te hoog is in verhouding tot het inkomen. Volgens schattingen komen 260.000 huurders in aanmerking voor dit recht op eenmalige huurverlaging. De minister heeft in maart met verhuurders afgesproken om huisuitzettingen als gevolg van betalingsproblemen door corona uit te stellen. De aandacht voor een persoonlijke aanpak staat centraal, omdat dit het meest effectief is.

200 miljoen extra tegen droogte
Het kabinet investeert de komende jaren 200 miljoen euro extra in de aanpak van droogte.
Met dit geld wil minister Cora van Nieuwenhuizen van IenW samen met waterschappen, provincies en gemeenten onder andere de belangrijkste problemen met watertekorten en wateroverlast aanpakken.
Het kabinet presenteerde op Prinsjesdag ook het door Deltacommissaris Peter Glas opgestelde Deltaprogramma 2021. Hierin staan tal van maatregelen op het gebied van waterveiligheid, zoetwaterbeschikbaarheid en ruimtelijke adaptatie.

In 2022 extra miljoenen voor de jeugdzorg
Gemeenten ontvangen in 2022 300 miljoen euro extra voor de jeugdzorg. Dat is een verlenging van de tijdelijke maatregel die geldt in de periode 2019-2021 waarin gemeenten extra geld krijgen (ruim 1 miljard euro) als compensatie voor de extra groei in de jeugdzorg.
Het kabinet kondigt de maatregel voor 2022 nu al aan, zodat gemeenten duidelijkheid krijgen over hun budget voor dat jaar.  Ook werkt het kabinet aan een andere organisatie van de jeugdzorg. Daartoe wil het de Jeugdwet wijzigen. Voor de zorg voor kinderen en jongeren met meervoudige en complexe problematiek worden acht bovenregionale expertisecentra opgericht. Vanaf 2021 is hiervoor structureel 26 miljoen euro beschikbaar.