Enkele honderden vergunningplichtige industriële bedrijven moeten de komende jaren transformeren naar een klimaatneutrale en circulaire bedrijfsvoering. Dit betekent dat ze grote veranderingen moeten doorvoeren in hun processen en andere energie-infrastructuur nodig gaan hebben dan nu. Dit heeft ook gevolgen voor gemeenten.
Cluster Energie Strategie
Nederland kent 5 industriële regio’s waar de energie-intensieve bedrijvigheid is geclusterd: Rotterdam/Moerdijk, Zeeland/West-Brabant, Noordzeekanaalgebied, Noord-Nederland (Eemshaven-Delfzijl en Emmen) en Chemelot (regio Sittard-Geleen). Een zesde cluster bestaat uit decentrale industrieën zoals voedingsmiddelen, papier en keramiek.
De clusters stellen elke 2 jaar een Cluster Energie Strategie (CES) op, met onder meer hun toekomstige energiebehoefte. Deze CES’en geven inzicht in de benodigde energie-infrastructuur en gevraagde planning om op tijd te verduurzamen. Waar nodig wordt dit meegenomen in de Meerjarenprogramma’s Infrastructuur Energie en Klimaat.
Nationaal Programma Verduurzaming Industrie
In het Nationaal Programma Verduurzaming Industrie (NPVI) wordt gezocht naar oplossingen voor de knelpunten voor de verduurzaming van de industriële clusters. Ook wordt gesproken over mogelijkheden om infrastructuur versneld aan te leggen en over de benodigde ruimte voor de verduurzaming van de industrie.
Gevolgen voor gemeenten
Via de MIEK’s krijgen gemeenten inzicht in toekomstige ontwikkelingen van energie-infrastructuur voor de industrie. Dat is van belang zodat zij tijdig kunnen aanhaken. Deze ontwikkelingen kunnen kansen bieden, bijvoorbeeld aansluiting van de gebouwde omgeving op een warmtenet met restwarmte vanuit de industrie.
Daarnaast hebben gemeenten een rol bij de ruimtelijke procedures en eventuele grondtransacties voor projecten die voortvloeien uit de CES’en en het MIEK. En voor de vergunningverlening vraagt deze verduurzaming om nieuwe kennis op het gebied van bijvoorbeeld de inzet en risico’s van waterstof.
Inzet en rol VNG
De VNG onderhoudt contact met gemeenten om op te halen waaraan zij behoefte hebben – gericht op de gewenste snelheid van projecten – en zet acties uit om te zorgen dat ze hierbij worden ondersteund. Ook betrekken we gemeenten bij het opstellen en actualiseren van stukken, zodat de ervaringen uit de praktijk worden ingebracht bij de beleidsvorming. We nemen hiervoor deel aan de werkgroep en een landelijke stuurgroep onder voorzitterschap van de minister van EZK en de minister voor Klimaat en Energie. Verder zit de VNG in de stuurgroep NPVI om daar de belangen van onze leden te vertegenwoordigen.
Routekaart
Om gemeenten te ondersteunen bij de uitvoering van hun acties uit het Klimaatakkoord heeft de VNG een interactieve routekaart laten maken. Daarop worden de acties voor alle sectoren overzichtelijk gepresenteerd.