De Hervormingsagenda Jeugd bevat een omvangrijk pakket afspraken met als doel de jeugdzorg te verbeteren en financieel gezond te maken. Dit vraagt inzet van en samenwerking tussen alle betrokken partijen uit de zogeheten vijfhoek. Gemeenten en het rijk gaan structureel investeren in de landelijke kwaliteit en effectiviteit van jeugdhulp. Daarnaast wordt de Jeugdwet aangepast, waardoor duidelijker wordt waarvoor kinderen en ouders hulp kunnen krijgen.
Tijdens de ALV in 2023 hebben gemeenten ingestemd met de Hervormingsagenda Jeugd. Daarmee hebben zij zich gecommitteerd aan de doelstellingen en bijbehorende veranderingen. Samen zijn we aan de slag gegaan met een ingrijpende vernieuwing van de jeugdzorg. Deze verandering vindt plaats van lokaal tot regionaal en landelijk niveau en is daarmee een bijzonder grote opgave. Op deze pagina leest u meer over de achtergrond van de Hervormingsagenda Jeugd en de uitdagingen waar gemeenten voor staan.
In het menu rechts (of op uw smartphone: bovenaan de pagina) vindt u allerlei aanvullende informatie en handreikingen.
Download de Hervormingsagenda Jeugd (pdf, 1.8 MB)
Verbetering kwaliteit en betaalbaarheid jeugdstelsel
De Hervormingsagenda is ontstaan vanwege de groeiende vraag naar jeugdhulp en de bijbehorende kosten. Het doel van deze agenda:
- verbetering van de kwaliteit en effectiviteit van de hulp
- stijgende zorgkosten onder controle houden om het jeugdstelsel op lange termijn betaalbaar te houden
Het is duidelijk dat deze doelen soms met elkaar conflicteren. Bij het opstellen van de afspraken tussen de VNG en het rijk is geprobeerd om hier zoveel mogelijk rekening mee te houden.
Om de doelen van de Hervormingsagenda te bereiken, moeten gemeenten in deze fase op 3 gebieden actie ondernemen:
- Formatie van stevige lokale teams
- Ander schaalniveau voor specialistische jeugdhulp (verplichte regiovorming)
- Afbouw residentieel verblijf
Veranderingen door Hervormingsagenda
De Hervormingsagenda brengt ingrijpende veranderingen met zich mee. Hier zijn enkele belangrijke punten:
- De reikwijdte van Jeugdwet wordt mogelijk beperkt, waardoor alleen bij ernstige zorgbehoeften jeugdhulp behoeft te worden geboden.
- Hulpverlening wordt meer gericht op de oorzaken van zorgbehoeften, zoals ouderproblematiek of bestaanszekerheid (inkomen en wonen). Er wordt gestreefd naar betere samenwerking tussen jeugdhulp, volwassenenzorg, bestaanszekerheid en onderwijs, met lokale inbreng van gemeenten.
- Verantwoordelijkheid voor specialistische zorg verschuift naar regionale niveaus, zoals jeugdhulpregio's. Gemeenten en partners moeten hierin actief zijn, met specifieke eisen voor goed functioneren.
- Er wordt gewerkt aan standaardisatie van processen, vooral bij specialistische hulpverlening, om variatie te verminderen en kosten te besparen.
- Residentiële hulpverlening wordt omgevormd naar kleinschaligere en geïntegreerde vormen, met geleidelijke afbouw van bestaande capaciteit.
- Investeringen komen er om de kwaliteit en effectiviteit van hulpverlening te verbeteren, met speciale aandacht voor een organisatie die deze verbetering coördineert.
- Er wordt flink geïnvesteerd in betere informatievoorziening en sturing door middel van data en monitoring, om een duidelijker beeld te krijgen van hoe het jeugdhulpstelsel functioneert en hoe gemeenten en aanbieders presteren.
BJ42 en J42 netwerk
Veel van de veranderingen vinden plaats op regionaal niveau. Dit vraagt om een stevig netwerk in de regio en tussen de regio’s. In de uitvoering van de agenda is daarom het ambtelijk netwerk en het bestuurlijk netwerk van de 42 jeugdhulpregio’s (J42 en BJ42) de plek waar alles samenkomt. Met de netwerken faciliteren we de uitwisseling van kennis, de stand van zaken in regio’s, en om dit actiever bij een te brengen en elkaar te helpen hier gepaste antwoorden bij te vinden.
Vragen en meer informatie
- Heeft u vragen? Mail dan naar J42@vng.nl.
- Bekijk alle nieuwsberichten over Jeugd