Het komt voor dat gemeenten, als zij zelf kavels uitgeven, gegadigden met een economische en/of sociale binding aan de gemeente voorrang willen geven bij de gronduitgifte. Dergelijke afspraken maken gemeenten ook met projectontwikkelaars.
Uit het arrest van de Hoge Raad van 14 april 2006 blijkt dat het stellen van dergelijke bindingseisen in de vrije sector niet is toegestaan. Volgens datzelfde arrest is het wel toegestaan om bij de uitgifte van bouwgrond gebruik te maken van bepalingen om speculatie met grond tegen te gaan, zogeheten antispeculatiebedingen (HR 14 april 2006, ECLI:NL:HR:2006:AU8946).
Antispeculatiebedingen
Gebruikelijke antispeculatiebedingen zijn:
- Verplichting tot winstafdracht bij verkoop binnen een bepaalde termijn. Dit gebeurt vaak in gevallen waarbij de gemeente grond goedkoper heeft ingebracht om bepaalde woningbouw te realiseren.
- Verplichting om bij grondverkoop aan de koper op te leggen dat hij de op de grond te realiseren woning op straffe van een boete gedurende een aantal (meestal 5) jaren zelf bewoont en niet verkoopt, behoudens ontheffing van de gemeente. Hierdoor is ook de gemeentelijke toewijzing van de kavels gewaarborgd.
In latere en lagere jurisprudentie wordt het arrest van de Hoge Raad gevolgd.
Jurisprudentie
- VNG Jurisprudentie Databank: In deze databank vindt u uitspraken over antispeculatiebedingen