Dichtbij en Daadkrachtig. Assen wil sterke wijken en een sterke stad. Het hoofddoel van het project is het vergroten van brede welvaart en leefbaarheid.
Om de bestaande wijkaanpak van Assen te versterken, werkt de gemeente sinds kort met een AI gedreven data-analyse. De nieuwe aanpak is efficiënter en objectiever. Ook staat participatie hier centraal!

Jaartal

2024

Gemeente

Het doel van deze nieuwe aanpak is dan ook meervoudig, namelijk:
1. Het verduidelijken en objectief maken van verbanden en beslissingen
2. Analyse van historische data
3. Geautomatiseerd correlaties en verbanden leggen
4. Versnellen analyseproces (waardoor ook bijsturen en meerdere analyses mogelijk worden)
5. Mogelijke effecten voorspellen en monitoren.

Succesvol

Doordat omgevingsregisseurs minder tijd kwijt zijn met het verzamelen en analyseren van gegevens over de wijk, kunnen zij zich richten op het werk in de wijk waar het écht om gaat. Daarnaast weet deze casus domein -overstijgend de gemeente samen te brengen! Ook zijn externe partners als woningbouw en welzijn betrokken.
Een belangrijk leermoment en succes is de ethische verantwoording van dit project. Er is heel goed nagedacht over waar data voor gebruikt wordt, met welk doel, en hoe het ingezet wordt. Belangrijke uitgangspunten bij AI zijn meegenomen zoals de uitlegbaarheid, noodzaak en proportionaliteit. Deze casus is getoetst aan de IAMA (opgesteld door de Universiteit Utrecht).
Eind 2023 is de pilotfase geëvalueerd. Met name het verzamelen van de data en het maken van de analyse is een succes. Niet alleen omdat dit sneller gaat, ook omdat de data betrouwbaarder en voorspelbaarder zijn.
Wegens dit succes gaat Assen verder met deze aanpak!

Deze casus is enorm waardevol, en er is ook sprake van grote publieke waardering. De casus is op
verschillende plekken als voorbeeld getoond, zoals o.a. bij:

  • Presentatie in Brussel, bij interreg, VNG uitvoeringscongres, webinars bij Atlas community en meer!
  • Aanvraag Interreg, vervolg Interreg bijeenkomst Parijs beoogde Europese samenwerking,
  • De digital twin community (van de VNG, IPO & WSH.

Ook zijn de omgevingsregisseurs zijn erg positief over deze aanpak! Een belangrijk punt van waarde van deze aanpak is dat het zorgt voor het juiste gesprek met inwoners. De keuzen kunnen duidelijk uitgelegd worden, en er kan een focus gelegd worden op de dingen die écht belangrijk zijn. 
De beleving van inwoners is het centrale startpunt van deze hele aanpak en participatie is een continu onderdeel van het proces. Het uiteindelijke doel dat daarmee gediend wordt, ligt dan ook in het verbeteren van de leefbaarheid van de wijk.

Herbruikbaar

Deze casus is erg herbruikbaar. Andere gemeenten kunnen ook een dashboard bouwen voor de wijkaanpak in hun gemeenten en gebruik maken van de trainingen in het gebruik van het dashboard. Het dashboard is opgebouwd in een platformonafhankelijke omgeving en kan daardoor makkelijk overgenomen of toegevoegd aan bijvoorbeeld een digital twin. 
Doordat het grotendeels gebruik maakt van openbare databronnen zou op basis van het huidige model al een analyse gedaan kunnen worden voor andere gemeenten. Dit kan elke gemeente nog verder verbeteren met eigen data, zoals Assen dat met het wijkonderzoek heeft gedaan.
De analyse is uitlegbaar (explainable AI) en ethisch getoetst aan de IAMA (Impact Assessment voor
Mensenrechten bij de inzet van Algoritmes). Verder maakt het gebruik van openbare databronnen en een volledig geanonimiseerd eigen onderzoek. Tevens is Clappform ISO 27001 gecertificeerd en wordt het in een beveiligde omgeving opgeslagen.

Winnen

Het biedt een antwoord op de vraag, hoe gaan we datagedreven werken? Het is domein-overstijgend, ingegeven door participatie en samen met partners. We besparen ook tijd
in het maken van het wijkplan, daardoor heeft de omgevingsregisseur meer tijd voor het de wijk. Daar hebben de inwoners van Assen veel profijt van!
Dit voordeel blijft niet beperkt tot Assen. Andere gemeenten kunnen eenvoudig deze aanpak hergebruiken.

Toelichting datum eind

Het project Wijkaanpakken is gestart in 2022. Vanaf 2023 is de gemeente begonnen met de implementatie van AI. 2024 staat in teken van groei en het verder integreren van de data-analyse in de aanpak.
De pilotcasus is na een evaluatie succesvol afgerond eind 2023. Na deze evaluatie is de gemeente in 2024 doorgegaan met de implementatiefase, waar de volgende doelstellingen centraal staan. Doelstellingen: 
1.Technologische vernieuwing door de inzet van een dashboard: 
Het doel van het dashboard ‘’Wijkaanpakken’’ is om continu een overall overzicht van de stad paraat te hebben om gericht en effectiever te kunnen sturen op ontwikkelingen. 
Subresultaten: • Toevoegen van databronnen, data-architectuur. • Schaalbaarheid per wijk
kunnen aanpassen. • Datakwaliteit waarborgen. • Interactieve werking vanuit AI van het dashboard verhogen. • Laagdrempelig en gebruikersvriendelijk in gebruik (voor omgevingsregisseurs) 

2 Ontwikkelen van kennis en vaardigheden:
 Het doel is om de kennis en vaardigheden van te vergroten zodat het dashboard goed bruikbaar is ter ondersteuning van het hogere doel (zoals het opstellen van de wijkagenda). 
Subresultaten: • Digitale en informatievaardigheden ontwikkelen. - Objectief interpreteren van de uitkomst. - Weten welke data openbaar is en welk niet. • Kritisch en analytisch kunnen beoordelen • De impact vanuit kansen en risico’s met AI • Bewustwording rondom ethiek en privacy

Dit praktijkvoorbeeld was een van de inzendingen voor de #GemeenteDelers2024.

Gerelateerde links