Kapotte stoeptegels, verkeerd geplaatst afval of scheve straatlantaarns. De burger doet jaarlijks miljoenen meldingen over de openbare ruimte. De openbare ruimte meer proactief en efficiënt beheren. Er kunnen daarvoor gebruik gemaakt worden van beelden die al opgehaald worden uit de openbare ruimte, maar de gemeente wil voorkomen dat de privacy van de inwoners wordt geschaad. 

Utrecht realiseert een duurzame schaalbare toepassing, waarmee  op basis van kunstmatige intelligentie automatisch objecten op de beelden kunnen worden herkend. Persoonlijke gegevens worden door deze dienst verwijderd. De gemeente waarborgt de common ground principles. De toepassing kan eenvoudig worden ingezet door andere gemeenten. Utrecht houdt zelf de regie over de data en borgt openheid en transparantie over de algoritmes die de data verwerken. 

Een intelligente, schaalbare en duurzame oplossing specifiek gericht op het in kaart brengen van de openbare ruimte en de assets waarvoor lokale overheden verantwoordelijk zijn. Elke gemeente moet hiervan gebruik kunnen maken. Voor burgers levert dit een gemeente op die maximaal schoon, heel en veilig is. De toepassing uit het project Openbare Ruimte Beeldherkenning Service moet de basis zijn waarop gemeenten hun eigen applicaties sneller kunnen voeden met informatie over de openbare ruimte. Zo kan er al een actie door de gemeente uitgevoerd of ingepland worden voordat de burger hier een melding van doet. Dit proactief handelen van de gemeente is een van de meest belangrijke toekomstdoelen uit dit project. Hierbij houdt de gemeente volledig rekening met de digitale rechten van de burger. 

De kracht van dit project zit vooral in de herbruikbaarheid door andere partijen. Samen met de VNG (partner in het project) beoogt Utrecht deze service aan alle lokale overheden aan te bieden. De gemeente kijkt welke opschaling de voorkeur heeft, door te luisteren naar de gebruikers. Zo voegt Utrecht meerdere use-cases toe zoals de herkenning van afval, assets en andere objecten. Transparantie is cruciaal in dit project, dit zal worden bewerkstelligd door code open source in GitHub te ontwikkelen met goede documentatie. Dit maakt het mogelijk voor iedereen om de applicatie te controleren, maar ook bijdragen te doen. De resultaten en werkwijze worden open gedeeld via alle kanalen en sociale media van de organisatie, waar de voortgang en uitdagingen aan bod komen.
De applicatie zal ook in het algoritme register van Amsterdam en van Utrecht beschreven worden. Qua werkwijze wil de gemeente het aantal contact- en feedbackmomenten met gebruikers maximaliseren door open en transparant te werken. De resultaten van de tweewekelijks open werksessies direct online gepubliceerd. Bij releases organiseert Utrecht openbare demo’s. Er wordt gewerkt met de principes van TADA , een werkwijze die ondersteuning biedt bij de ethische vraagstukken tijdens de ontwikkeling van algoritmes. Ook werkt Utrecht  op basis van de principes van de Utrechtse ‘Uthiek’: deze garandeert dat er niet alleen naar privacywetgeving wordt gekeken, maar ook naar de ethische wenselijkheid van de oplossing. 

Dit praktijkvoorbeeld was een van de inzendingen voor de #GemeenteDelers 2022.