De gemeenten Woensdrecht, Bergen op Zoom en Steenbergen werken samen binnen de nieuwkomerslocatie Brabantse Wal ‘Wereldwijs’. Nieuwkomersleerlingen krijgen normaal gesproken één jaar bekostiging voor onderwijs, waarna zij doorstromen naar reguliere scholen. 
Voor leerlingen van 10 tot 12 jaar is dit vaak te kort om voldoende ontwikkeling door te maken en aansluiting te vinden bij het onderwijssysteem. In één jaar kunnen zij hun leerachterstand niet volledig inhalen, waardoor ze in korte tijd naar meerdere scholen moeten overstappen (van nieuwkomersschool naar ISK en vervolgens naar het VO). Dit is extra belastend voor kinderen met een trauma.

Om te voorkomen dat een leerling in korte tijd naar twee scholen onderwijs gaat is de Topklas opgezet, waarin Wereldwijs en ISK samenwerken. 

Jaartal

2025

Gemeente

Hierdoor krijgen leerlingen een jaar extra nieuwkomersonderwijs, wat de kansengelijkheid vergroot en een stabielere leeromgeving biedt. Zo kunnen zij zich beter ontwikkelen en met een passend niveau doorstromen naar het reguliere voortgezet onderwijs

Succesvol

Deze casus is succesvol omdat we zien dat leerlingen in korte tijd een aanzienlijk hoger uitstroomniveau kunnen bereiken. Tijdens het tweede leerjaar zien we dat leerlingen niet meer hoeven te wennen aan de Nederlandse taal. Ze weten wat ze kunnen verwachten van de leerkrachten, ze kennen de regels en structuur van de school. Dit maakt dat de leerlingen in een voor hun veilige en bekende leeromgeving verder kunnen leren in het Nederlands. De kinderen hoeven niet te wennen aan een nieuwe school, nieuwe leraren, nieuwe systemen waardoor zij zich direct volledig op de lesstof kunnen focussen. Hierdoor zie je dat leerlingen in korte tijd enorm grote stappen kunnen nemen. Na een jaar onderwijs in deze vorm zie je dat leerlingen zeker 1 a 2 niveaus hoger uit kunnen stromen, passender bij hun daadwerkelijke leerniveau.

Waardevol

Bijzonder aan de Topklas is dat deze gerealiseerd is binnen het nieuwkomersonderwijs PO in samenwerking met het ISK. Een verlenging op de nieuwkomersschool in samenwerking met het ISK maakt dat leerlingen langer kunnen profiteren van een intensief sociaal-emotioneel aanbod en een sterk didactisch aanbod in een voor hun bekende en veilige omgeving, waarbij de Nederlandse taal nog steeds veelvuldig aan bod komt. Deze leerlingen kunnen, na 2 jaar gericht onderwijs, direct de overstap maken naar een vorm van voortgezet onderwijs die meer past bij hun mogelijkheden, waardoor ze meer kansen krijgen. Het betreft een constructie die zeker ook toepasbaar is in andere gemeenten.

Duurzaam

Door de pilot Topklas, binnen de samenwerking tussen Wereldwijs en ISK, wordt passend onderwijsaanbod geboden aan nieuwkomers die niet meer de tijd hebben om meerdere jaren in het regulier basisonderwijs te groeien. Er is hierdoor een tussenvorm in het onderwijs bedacht waardoor leerlingen langer kunnen profiteren van een intensief taalaanbod. Hiermee wordt ingezet op het vergroten van de kansengelijkheid en zetten de gemeenten in op een passender niveau in het voortgezet onderwijs. Door leerlingen de mogelijkheden van de Topklas te bieden krijgen ze een eerlijke kans op schoolsucces, waarbij ze op een passend niveau kunnen uitstromen. Hier kunnen ze in hun verdere onderwijsloopbaan van profiteren.

Hiermee sluiten de gemeenten aan op Global Goal 4 en 10, namelijk kwaliteitsonderwijs en het verminderen van ongelijkheid.

Herbruikbaar

Veel gemeenten worstelen met de vraag hoe om te gaan met de doelgroep nieuwkomers leerlingen tussen de 10 en de 12 jaar. Met de pilot Topklas is een bruikbaar initiatief geboden waarbij een samenwerking tussen de ISK en het nieuwkomersonderwijs voor het primair onderwijs is ontstaan. De doelen, criteria, en de gevraagde inzet kunnen ook door anderen gemeente overgenomen worden. Reeds zijn de juridische vraagstukken afgestemd met de inspectie van het onderwijs zodat het ook op dat niveau passend is.

Winnen

In een maatschappij waarbij steeds meer gemeenten en dus scholen te maken krijgen met nieuwkomersleerlingen is het een uitdaging om het onderwijs goed aan te laten sluiten bij deze doelgroep en dezelfde kansen te geven als NT1 leerlingen. Deze casus sluit helemaal aan bij de maatschappelijke ontwikkelingen en moeilijkheden waar het onderwijs mee te dealen heeft. Door deze vorm van onderwijs wordt de kansengelijkheid van nieuwkomers vergroot.

Datum start  

Deze Topklas is, als pilot, gestart in januari 2024 en draait nu iets langer dan een jaar.

Toelichting datum eind    

De pilot wordt gedraaid gedurende 2 schooljaren. In de tweede helft van het schooljaar 2025-2026 wordt deze pilot geëvalueerd.

Dit praktijkvoorbeeld was een van de kanshebbers voor #GemeenteDelers 2025.

Gerelateerde links