• Lees de herziene handreiking Informatiepunten Digitale Overheid (IDO's) (pdf, 731 kB)
• Download de visuele vertaling (png, 1,7 MB)

Informatiepunten Digitale Overheid

De Informatiepunten Digitale Overheid (IDO’s) zijn fysieke hulppunten waar inwoners terecht kunnen met vragen over digitale zaken zoals toeslagen, belastingen, DigiD, en meer. De medewerkers van de IDO's helpen inwoners met het vinden van de juiste informatie op overheidswebsites en verwijzen hen door naar lokale partners voor gerichte hulp. 

Waarom een herziene versie

In november 2022 is de eerste ‘Handreiking Informatiepunten Digitale Overheid voor gemeenteambtenaren’ gepubliceerd. In de afgelopen 2 jaar zijn nieuwe ervaringen opgedaan door gemeenten en IDO’s over wat goed werkt en wat minder goed werkt. Zo is ook het aantal IDO’s gegroeid. Hiermee zijn nieuwe accenten te leggen voor de gemeentelijke regie over fysieke eerstelijnshulploketten, voornamelijk ingericht in lokale bibliotheken maar ook op locaties buiten de bibliotheek.

Rollen van gemeenten in de regiefunctie

De herziening houdt onder andere in dat de regiefunctie van gemeenten nu 6 rollen kent. De eerste drie komen direct voort uit de Regeling Specifieke Uitkering (SPUK) Informatiepunten Digitale Overheid:

1. Financiering van de lokale bibliotheek voor IDO’s;
2. Promotor van IDO’s bij haar inwoners en ondernemers; 
3. Regievoerder over het netwerk van organisaties rond de IDO’s.
4. Warme doorverwijzer van inwoners die ‘digitale hulp’ nodig hebben;
5. Digitale dienstverlener die actief communiceert met IDO’s;
6. Beleidsmaker van beleid op aanpalende terreinen. 

Visuele vertaling

Bij de handreiking is een visuele vertaling gemaakt. Dit in de vorm van een praatplaat. Deze visuele vertaling is gebaseerd op de 6 rollen. We raden aan om deze als praatplaat te gebruiken bij gesprekken over de regiefunctie. Dit om de onderlinge uitwisseling in het betrokken netwerk zo dienstbaar mogelijk te laten zijn aan inwoners en ondernemers die een IDO moeten weten te vinden en benutten. Dit ondersteunt de uitwisseling over de praktijk, tips en kennisdeling.

Uitgeschreven tekst

Een visuele praatplaat van VNG over digitale inclusie en de rol van Informatiepunten Digitale Overheid (IDO). Het globale beeld laat zien hoe inwoners met vragen in de fysieke samenleving geholpen worden om hun weg te vinden in de digitale samenleving. Bovenaan de plaat wordt een digitale samenleving uitgebeeld met de digitale omgevingen van o.a. gemeente, bibliotheek en de rijksoverheid. IDO medewerkers en gemeenteambtenaren helpen inwoners hier hun weg te vinden. In het midden van de plaat is een wolkendek te zien waar zelfverzekerde inwoners gebruik maken van digitale diensten, al dan niet met hulp van anderen. Onder in de plaat is de fysieke samenleving getoond met mensen die elkaar helpen. Er staan gebouwen zoals een gemeentehuis en een bibliotheek waar activiteiten te zien zijn die bijdragen aan het helpen van inwoners en het inrichten en onderhouden van IDO's. In het midden staat een IDO balie afgebeeld met tekstuele toelichting van de kenmerken en doelen van een IDO. Als kenmerken kun je de teksten 'Laagdrempelig', 'Luisterend oor', 'Warm doorverwijzen' en 'Hulp bij online dienstverlening' zien. Als doelen kun je de teksten 'Bijdrage aan beleidsdoelen', 'Afname andere hulpvragen', 'Toename zelfredzaamheid' en 'Persoonlijke hulp (zorgplicht) zien. Het beeld van de praatplaat benadrukt samenwerking, warme doorverwijzingen en digitale dienstverlening voor alle inwoners. Met behulp van kleurgebruik en pictogrammen worden de verschillende rollen die gemeenteambtenaren moeten vervullen duidelijk. Deze rollen zijn Financier, Promotor, Regievoerder, Warme doorverwijzer en tot slot Aanpalend beleidsmaker.

Ontwikkelingen IDO's 

Hoewel de IDO’s voornamelijk gevestigd zijn in bibliotheken, zijn steeds meer IDO’s te vinden op andere plekken, zoals in een buurthuis, huisartsenpraktijk of op een school. Ook zijn er mobiele IDO’s die door een gemeente rijden om naar de inwoners toe te gaan. Inmiddels zijn er 799 IDO locaties, waarvan 89 buiten de bibliotheek. 

Waar eerst de Manifestgroep en de Koninklijke Bibliotheek de financiering voor de IDO’s verzorgden en daardoor de regie hadden, ligt de verantwoordelijkheid sinds 1 januari 2023 bij gemeenten. De financiering voor de IDO’s is opgenomen in de Regeling specifieke uitkering (SPUK) Informatiepunten Digitale Overheid. Op dit moment is het onduidelijk hoe de toekomstige financiering van de IDO’s eruit zal zien. Op basis van het Regeerprogramma is een principebesluit genomen om specifieke uitkeringen op te heffen, en middelen in plaats daarvan op te nemen in het gemeentefonds.

Meer informatie

• Projectpagina Informatiepunten Digitale Overheid (IDO's)
• Voor vragen mail naar projectleider Rachida Moreira Figueiredo (Rachida.MoreiraFigueiredo@vng.nl)