Ursula Von der Leyen, president van de Europese Commissie, presenteerde op dinsdag 17 september haar nieuwe kandidaat-Eurocommissarissen. Een week eerder nog stelde ze de presentatie uit, omdat alleen Bulgarije had voldaan aan haar verzoek om zowel een man als een vrouw te nomineren. 

Implementatie

Het koersdocument van de VNG omschrijft wat de belangrijkste prioriteiten voor ons zijn in Brussel. Zo zien we verbetermogelijkheden in de uitvoeringstoetsen van de Europese Commissie, moet er meer rekening worden gehouden met het subsidiariteitsbeginsel en willen we meer experimenteerruimte en leerruimte binnen regelgeving voor gemeenten.

Het lijkt erop dat Valdis Dombrovskis – de kandidaat van Finland - het op dat gebied voor het zeggen zal krijgen. Op het moment is hij vice-Commissiepresident en Eurocommissaris voor Handel. In de nieuwe Commissie wordt hij Eurocommissaris voor Economie en Productiviteit, Implementatie en Simplificatie. 

Cohesiebeleid

Een tweede prioriteit van de VNG is continuïteit in regionaal beleid. Zo zetten we in op de continuering van programma’s voor het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) en voor European Social Fund Plus (ESF+) Ook zetten we in op een langetermijnvisie voor het platteland en een sterk Interreg-programma voor subsidiëring van Europese innovatieprojecten. Verder stellen we dat Europese initiatieven gericht op stedelijke duurzame ontwikkeling een vervolg krijgen.

De voornaamste Eurocommissaris op dit gebied, de Italiaan Rafaello Fitto, is ook vicepresident van de Europese Commissie. Zijn portfolio hoort bij het directoraat-generaal voor Regionaal en Stedelijk beleid. Naast Rafaello Fitto is de Luxemburgse Christophe Hansen op dit terrein een belangrijke speler. Als Eurocommissaris voor Landbouw en Voedsel zal hij een belangrijke rol spelen voor gemeenten.

Groene transitie

De VNG wil dat Europees beleid uitvoerbaar is. Daarom willen we inzetten op bronbeleid om emissies naar bodem en lucht tegen te houden. We willen aangescherpte regelgeving voor circulair ontworpen producten en een inzet op doordachte productie, reparatie en slim hergebruik. Omdat 59% van Nederland kwetsbaar is voor water gerelateerde problemen, willen we heldere doelen waar aandacht is voor uitvoerbaarheid, en streven we naar eenvoudige financieringsmechanismen.

Op deze terreinen is de Spaanse vicepresident Teresa Ribera een belangrijkste speler. Maar ook de Zweedse Jessika Roswall – directoraat-generaal voor Omgeving - en de Nederlandse Wopke Hoekstra – directoraat-generaal Klimaatactie en Belasting en Handelsunie – hebben hier een belangrijke rol. Als Eurocommissaris voor Omgeving, Waterbestendigheid en een Competitieve Circulaire Economie heeft Jessika Roswall de regie over onder andere waterbestendigheid en recycling. Wopke Hoekstra is met zijn portefeuille voor Klimaat, Net-Zero en Schone Groei vooral actief op het gebied van schoon energiebeleid. 

Digitale transitie

De VNG wil ondersteuning bij de implementatie van de huidige wetgeving op het gebied van digitalisering en aandacht voor het verstevigen van democratische weerbaarheid, onder andere door het tegengaan van fake news. Ook wil de VNG dat er integraal toezicht wordt georganiseerd om de handhaving van de Digital Decade vorm te geven. 

Voor deze thema’s is de Zweedse vicepresident Henna Virkunnen, Eurocommissaris van Technologische Soevereiniteit, Veiligheid en Democratie, de belangrijkste speler. Zij beheert het directoraat-generaal voor Innovatie en Onderzoek.

Arbeidsmarkt en migratie

Voor gemeenten is een goed opgeleide bevolking noodzakelijk voor de transities waar we mee te maken krijgen. Bovendien is de begeleiding naar werk en van werk naar werk onmisbaar. Er is in dit kader behoefte aan EU-coördinatie op de lange termijn voor de ontheemden uit Oekraïne. 

Roxana Mînzatu, de Roemeense vicepresident en Eurocommissaris voor Mensen, Vaardigheden en Voorbereidheid, is de belangrijkste persoon in de Commissie voor arbeidsmarktbeleid. 

Hoorzittingen

De beoogde Eurocommissarissen moeten nog een hoorzitting doorstaan bij de verschillende commissies van het Europese Parlement. Dat is geen formaliteit. Als ongeschreven regel geldt dat het Europees Parlement met minstens één beoogde Eurocommissaris niet akkoord gaat.