Hoe die taken worden uitgevoerd en hoe de lokale autonomie zich verhoudt tot ‘Samen Organiseren’ en efficiency vraagt telkens weer een gedegen afweging.

Samenwerken

Gemeenten streven naar passende dienstverlening die mensgericht, regelarm, duidelijk, snel en zeker is. Hierbij gaat het dus zowel over wat ze leveren, hoe ze het leveren en hoe ze communiceren. Nog nadrukkelijker dan nu is de opgave voor gemeenten om te opereren als verbindende schakel en als eerste overheid tussen (netwerken van) inwoners en ondernemers en nationale en Europese overheden op het gebied van overheidsdienstverlening.

Sommige vraagstukken zijn eenvoudigweg te complex om lokaal goed te kunnen oplossen; op andere vraagstukken is voordeel te behalen door het samen te organiseren. De laatste jaren hebben gemeenten een aantal grote stappen gezet op dit gebied, via Samen Organiseren en het maken van afspraken over standaardisatie (via het College voor Dienstverleningszaken). Alle gemeenten dragen bij aan het fonds Gezamenlijke Gemeentelijke Uitvoering (GGU) waaruit de gezamenlijke uitvoeringsactiviteiten worden bekostigd.

Het voordeel van samen bouwen aan collectieve voorzieningen en afspraken maken over standaarden zit in verbetering van de kwaliteit en toegankelijkheid van de dienstverlening aan bewoners en ondernemers. De samenwerking in en regie op uitvoeringsketens door gemeenten wordt ermee verbeterd. Gemeenten worden minder afhankelijk van marktpartijen, kunnen schaarse kennis en expertise bundelen, daarmee veel kosten besparen en zijn betrouwbaar en duidelijk in het gesprek met andere overheidspartijen.

Maatwerk

Naast de grote behoefte bij gemeenten om beleidsarme taken te uniformeren, verwachten inwoners en bedrijven meer maatwerk, zoals ze dat ook ervaren in de dagelijkse, zakelijke, dienstverlening. Dit speelt op alle domeinen (sociaal, fysiek, veiligheid en bestuur). Door meer te standaardiseren wordt maatwerk beter mogelijk. De winst in tijd, geld en menskracht die geboekt wordt door het gebruiken van standaardproducten en -diensten op beleidsneutrale gebieden kunnen gemeenten inzetten voor vraagstukken die een eigen, lokale, aanpak nodig hebben. Gemeenten moeten hun autonomie en couleur locale behouden. Dat betekent dat gemeenten ook in de uitvoering en dienstverlening eigen keuzes moeten maken. En dus dat iedere keer zorgvuldig moet worden afgewogen of een taak – op verzoek van de leden – gezamenlijk wordt opgepakt of dat lokaal maatwerk gepast is. Kosten en efficiency kunnen en mogen niet de enige criteria zijn; publieke waarden staan voorop. Uitbreiding en verbreding van de activiteiten binnen GGU zullen in het licht van dit type afwegingen beoordeeld moeten worden.

Meer informatie

• Gerelateerde informatie over deze opgave leest u bij Samen Organiseren