Het eerste contact van ondernemers met de gemeente is vaak het economisch team, dat ook wel bekend staat als de accountmanagers, relatiemanagers, bedrijfscontactfunctionarissen, beleidsadviseurs, team ondernemen of het ondernemersloket. Wat de naam ook is, ondernemers zien hen graag als ondernemende geestverwanten. Wat zijn de belangrijkste eigenschappen van een goed functionerend ‘economisch team’ en hoe kunnen zij ondernemers het beste ondersteunen?
Zowel ondernemers als gemeenten verwachten ondernemerschap van de medewerkers van hun gemeente wiens taak het is contact te leggen en onderhouden met ondernemers. In dit artikel noemen wij hen voor het gemak het economisch team. Maar wat is nu precies ondernemerschap? Uit een onderzoek in opdracht van de VNG bleek dat gemeenten het begrip breed interpreteren. De volgende kenmerken of gedrag werden het vaakst genoemd:
- Denken in mogelijkheden in plaats van onmogelijkheden
- Kansen zien in plaats van bedreigingen
- Oplossingen zoeken in plaats van beren op de weg
- Uitgaan van ‘ja, mits’ in plaats van ‘nee, tenzij’
- Interesse tonen in ondernemers en naar hen luisteren
- Durven toegeven iets niet te weten en vervolgens (helpen) het antwoord te achterhalen
- Benaderbaar zijn
- Toegankelijk en bereikbaar zijn (technisch, maar ook door snel te antwoorden, inhoudelijk te reageren en tijd te nemen voor de ondernemer. In feite wat ondernemers normaal vinden om voor hun klanten te doen).
Wat maakt een team succesvol?
De formule voor een succesvol economisch team is niet klip en klaar, maar de volgende elementen dragen zeker bij.
De juiste positie in de organisatie
Een gemeente vertelde dat hun economisch team nogal ‘door het organigram gezworven’ had. Hoewel de inhoud van het werk niet anders werd, merkten medewerkers van het economisch team op dat ze als volwaardig gesprekspartner werden gezien door een teamleider vergunningen wanneer ze onder ruimtelijke ordening of economische zaken vielen, in plaats van het klantcontactcentrum. Een goede relatie met de afdelingen waarmee nauw wordt samengewerkt blijkt belangrijk, alsook korte lijnen en open staan voor elkaar.
De juiste bekendheid
Gemeente Altena is een jonge gemeente, die na de samenvoeging een nieuw economisch team kon vormen. “Het is dan zeker belangrijk dat collega’s weten wat je doet,” vertelt Henry de Vaan, beleidsmedewerker bij gemeente Altena. “Andersom moet je zelf weten welke collega’s je waarvoor nodig hebt.” Henri Gelevert, accountmanager bedrijven bij gemeente Altena vervolgt: “Wij hebben zowel intern als extern veel aan onze PR gedaan. We hebben ‘tour ondernemen’ opgezet langs ondernemers, in de eerste plaats als een laagdrempelige manier van contact met de portefeuillehouder binnen de gemeente. Wij gebruikten het om te horen wat er speelt bij bedrijven en om uit te leggen wie we zijn, wat we doen en wat ondernemers van ons mogen verwachten. Daar plukken we echt de vruchten van.”
Voldoende gevarieerd bemensen
“Samenwerken binnen het team is ook van belang en geeft meer voordelen dan op het eerste oog lijkt. Zowel intern als extern kan het handig zijn om eens van contactpersoon te wisselen,” legt José Besters, beleidsmedewerker EZ bij gemeente Halderberge uit. “Een collega kan iets soms net wat anders zeggen en dan heeft dat een ander effect. Mooi toch, je werkt uiteindelijk allemaal voor hetzelfde doel.”
Verantwoordelijkheid voor slagkracht en snelheid
Hoe meer verantwoordelijkheid het economisch team heeft, hoe sneller zij zelf knopen kunnen doorhakken en zaken kunnen afwijzen of toezeggen. Dat geeft het team meer slagkracht. Ondernemers herkennen die manier van werken en waarderen dit. Overleggen met een medewerker van het economisch team die op zo’n manier werkt, creëert een andere dynamiek dan wanneer diezelfde medewerker alleen kan toehoren en alles eerst intern moet overleggen.
Teamindeling die past bij de samenstelling van de ondernemers
Voor economische teams met meerdere leden, kan het nuttig zijn om verantwoordelijkheden te verdelen over branche of sector, geografische spreiding of bedrijventerreinen. De ideale verdeling verschilt per gemeente, de historie en de aanwezige kennis, kunde en bestaande contacten binnen het team. Het succes wordt uiteindelijk bepaald door als gemeente te zorgen dat ondernemers weten bij wie zij moeten zijn voor vragen.
Verschillende werelden bij elkaar brengen
Medewerkers van het economisch team vormen de brug tussen deze twee werelden van gemeente en ondernemen. “Bij gemeente Altena is bij de samenstelling van het economisch team nadrukkelijk gekeken naar mensen die open staan voor ideeën van buitenaf en die dat vervolgens intern goed door de organisatie weten te leiden.” vertelt Tim van het Hof, accountmanager bedrijven, die voor deze functie extern is aangetrokken.
Ook gemeente Súdwest-Fryslân denkt daar zo over. “De belangrijkste eigenschap van ons economisch team is denk ik ‘kunnen verbinden’ en dat in de breedste zin van het woord. Dus ondernemers onderling, ondernemers en gemeente, maar ook collega’s binnen de gemeente met elkaar en met de ondernemers waar nodig,” aldus Aafke Feenstra, verantwoordelijk voor Communicatie en evenementen Werk en Ondernemen. De kracht van een succesvol economisch team.
Ondernemers zorgen voor werkgelegenheid, voor innovatie, ze sponsoren verenigingen en nemen plaats in besturen. Dit zegt Baukje Postma van gemeente Waadhoeke over het belang van ondernemers voor gemeenten. “Daarbij hebben wij ondernemers nodig voor onze grote maatschappelijke opgaven. Daarom moeten gemeenten niet alleen oog hebben voor het faciliteren van vergunningen, maar juist voor ontwikkelingen waar ondernemers mee te maken hebben en wat van belang is voor een gemeente.” Postma noemt thema’s als verduurzaming, digitalisering en toekomstige tekorten in personeelsaanbod.“
De waarde van het economisch team voor een ondernemer is de kennis van gemeenteland, zegt zij. “Wij kunnen een ondernemer daar doorheen loodsen of wegwijs in maken.”