Een inclusieve samenleving heeft betrekking op verschillende aspecten van het leven van inwoners. In de Index onderscheiden we zes levensdomeinen die voor iedereen van belang zijn: onderwijs & ontwikkeling, thuis, werk & inkomen, vrije tijd, vervoer en welzijn, gezondheid & ondersteuning.
De index laat zien welke aspecten van belang zijn bij de verschillende levensdomeinen en waar u als gemeente concreet aan kunt werken om belemmeringen op de verschillende onderdelen weg te nemen. Daarbij zijn ter inspiratie concrete voorbeelden opgenomen van de inzet van verschillende gemeenten en/of andere partijen op deze onderdelen.
Levenslang kunnen ontwikkelen
Op het gebied van onderwijs en de rol van de gemeente denkt men in eerste instantie vaak aan de huisvesting. Gemeenten hebben inderdaad de taak toe te werken naar de verbetering van de algehele toegankelijkheid van onderwijsgebouwen. Maar er speelt meer. Ook op gebied van onder andere voorschool, lesmateriaal en begeleiding van school naar werk is specifieke aandacht nodig voor mensen met een beperking. Doe hier inspiratie op over de volgende onderwerpen: Inclusief onderwijs, Schoolgebouwen, Leven lang ontwikkelen, Voorschool, Veilig naar school en Van school naar werk.
Inclusief onderwijs
Gezamenlijke ambitie met onderwijs
Voorbeelden
- Gemeente Groningen organiseert in overleg met twee basisscholen een Samen naar school klas. Dit houdt in dat kinderen met een lichamelijke en verstandelijke beperking met begeleiding bepaalde lessen samen met leerlingen uit het regulier basis onderwijs volgen.
- Gemeente Den Haag stelt samen met dienst SZW, Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO), MEE, CJG een (regionaal) plan van aanpak op voor een betere aansluiting school en zorg.
- Gemeente Stadskanaal heeft in Op overeenstemming Gericht Overleg (OOGO) met het onderwijs afspraken gemaakt over ondersteuningsplannen en zorgvoorzieningen in het kader van Passend onderwijs.
Wisselwerking onderwijs & zorg
Voorbeelden
- In veel gemeenten werken sociale teams en onderwijs samen om vroegtijdig problemen en ontwikkelingsachterstanden te signaleren en aansluitend passende ondersteuning te bieden.
- Laat je inspireren in het magazine 'Zo kan het ook', inclusief voortgezet onderwijs
Wat zegt het VN-verdrag?
De rol van gemeenten op het gebied van onderwijs ligt met name bij de huisvesting. Gezien de geleidelijke verandering naar een inclusieve samenleving is er geen verplichting direct alle onderwijsgebouwen te verbouwen, maar een moment van verhuizing of verbouwing dient wel aangegrepen te worden om de toegankelijkheid van begin af aan mee te nemen.
Artikel 8: bevordering van bewustwording, Artikel 24: onderwijs
Schoolgebouwen
Toegankelijke schoolgebouwen
Voorbeelden
- Gemeente Ridderkerk werkt aan de toegankelijkheid van scholen, klassen en schoolpleinen
Leven lang ontwikkelen
Nascholing, bijscholing en omscholing
Voorbeelden
- ’t Gilde in Maastricht (Pastoor Habetsstraat 42) biedt praktijk gerichte taalcursussen.
- Gemeente Den Haag biedt (vaardigheids)trainingen voor jongeren met LVB
- Gemeente Almere kijkt hoe het burgerinitiatieven voor praktische basiseducatie, maar ook voortgezet onderwijs in dag- en avondonderwijs, kan faciliteren.
Voorschool
Consultatie, Kinderopvang, Voorschoolse educatie
Voorbeelden
- Gemeente Ridderkerk streeft naar inclusie in onderwijs vanaf de kinderopvang; kinderen met een beperking nemen deel aan reguliere kinderopvang tenzij dit een onevenredige belasting voor het kind en de kinderopvang op levert.
Veilig naar school
Leerlingvervoer, Maatjes, Training
Voorbeelden
- Met het project “Almere op de fiets” helpt Gemeente Almere leerlingen uit het speciaal onderwijs om zelfstandig aan het verkeer deel te kunnen nemen.
Van school naar werk
Verbinden onderwijs en bedrijfsleven, Stages, Loopbaanbegeleiding
Voorbeelden
- Gemeente Utrecht bemiddelt iedereen die zich meldt voor een stage. Afdelingen die een stage aanbieden aan een student met een langdurig psychische beperking krijgen een folder van de Vrijwilligerscentrale met tips voor een succesvol verloop.
- Partijen zoals Studeren en Werken op Maat ondersteunen studenten bij de overgang van (hoger) onderwijs naar een baan: https://www.studerenenwerkenopmaat.org/
Wonen waar en hoe je wilt
Voor het creëren van een thuis is van belang dat de woning is ingericht naar de wens en bruikbaarheid van de bewoner. Het kan zijn dat daarvoor fysieke aanpassingen of begeleiding nodig zijn. Prettig wonen kan ook te maken hebben met de bereikbaarheid en de directe omgeving van de woning. Doe hier inspiratie op over hoe je dit als gemeente goed op orde kan brengen op de volgende onderwerpen: Woningaanbod, Zelfstandig wonen, Omgeving & Locatie, Eigen regie en Veiligheid.
Woningaanbod
Passende woningen
Voorbeelden
- Gemeente Utrecht maakt met woningcorperaties prestatieafspraken over rolstoelwoningen.
- Het Vastgoedbedrijf van de gemeente Tilburg heeft de toegankelijkheid van ruim 100 accommodaties in kaart gebracht.
- Gemeente Gooise Meren evalueert het toewijzingssysteem van Woningnet met woningbouwcorporaties om meer passende woningen te realiseren.
- Gemeente Groningen heeft en aanbeveling Toegankelijkheid opgesteld, waarin ze een handreiking geven over hoe je bij nieuwbouw en verbouw rekening kunt houden met toegankelijkheid.
Zelfstandig wonen
Woningaanpassingen
Voorbeelden
- Gemeente Gooise Meren biedt inwoners een kleine subsidie voor woningaanpassingen.
- Inwoners in gemeente Gooise meren kunnen zich tot de gemeente wenden als zij problemen ervaren met het zelfstandig wonen. Een consulent gaat op huisbezoek om het probleem in kaart te brengen.
- Gemeente Groningen heeft een convenant opgesteld met zorginstanties, woningcorporaties en buurgemeenten, waarin afspraken zijn gemaakt om gezamenlijkheid oplossingen te vinden zodat inwoners met een psychische kwetsbaarheid en jongeren met een beperking binnen drie maanden zelfstandige huisvesting hebben.
- Gemeente Groningen heeft een vast bestuurlijk overleg met de woningcorporaties in de stad, waarin ze afspraken maken over hoe ze de stad inrichten. Jaarlijks maakt de gemeente prestatie-afspraken met de corporaties.
Wonen met zorg en ondersteuning
Voorbeelden
- Gemeente Den Haag kent sinds 1 januari 2016 de subsidieregeling “stimuleren initiatieven voor groepswonen Den haag 2016”. Met deze regeling worden middelen beschikbaar gesteld om groepswooninitiatieven van ouderen en mensen met een beperking te stimuleren.
Wat zegt het VN-verdrag?
Artikel 19 Zelfstandig wonen en deel uitmaken van de maatschappij
Wetten
Wmo
Daarnaast vraagt de Wmo van gemeenten hun inwoners te helpen bij het zelfstandig (blijven) wonen. Door middel van aanpassingen in het huis (bijvoorbeeld een traplift of aangepaste keuken) en door ondersteuningen (zoals hulp met het huishouden).
Hierbij is het van belang dat er gekeken wordt naar de individuele situatie van de aanvrager. Dezelfde oplossing is niet voor iedere twee personen de beste. En wanneer er bij nieuwbouw direct al rekening wordt gehouden met algemene standaarden voor personen met een beperking, kunnen aanpassingen op grond van de Wmo afnemen.
Omgeving en locatie
Bereikbaarheid, Sociale omgeving
Voorbeelden
- Gemeente Almere werkt aan een overzichtkaart van gerealiseerde en geplande woonlocaties voor inwoners met beperking.
- Gemeente Gooise meren houdt bij verhuizing rekening met nabijheid van eventuele mantelzorgers. Zo is het vanuit de Wmo mogelijk een mantelzorgwoning te plaatsen bij de mantelzorger in de tuin.
- Als er een nieuwe woonwijk wordt gebouwd in gemeente Katwijk, dan wordt bij het ontwerp de van de woonwijk rekening gehouden met mensen met een beperking.
- Gemeente Apeldoorn is gestart met de campagne 'Welkom in de woonomgeving' die erop gericht is om de acceptatie van mensen met een psychische kwetsbaarheid in de buurt te bevorderen.
Eigen regie
Levensloopbestendige woningen, Recht van verhuizen
Voorbeelden
- Gemeente Berkelland helpt 50+ ers op weg bij het levensloopbestendig maken van hun woningen om langer, veiliger, gezonder en comfortabel thuis te kunnen blijven wonen. Via de regietafel wonen en zorg is in 2017 ook onderzoek gedaan naar vraag- en aanbodontwikkeling voor mensen met een beperking.
- Gemeente Gooise Meren biedt verhuisbegeleiding die kan helpen bij het zoeken naar een geschikte woning in de sociale dan wel particuliere huursector.
- Met de bewustwordingscampagne “Lang Zult u Wonen” stimuleert gemeente Groningen huiseigenaren om hun woning zodanig aan te passen dat ze er langer veilig en comfortabel kunnen blijven wonen.
Veiligheid
Handelwijze bij calamiteiten
Voorbeelden
- Het Steunpunt Gemeente Utrecht stimuleert het laten maken van crisiskaarten, waarin staat beschreven hoe mensen moeten handelen bij een crisis.
Maatschappelijke betekenis hebben
Het hebben van werk kan het gevoel van maatschappelijke betekenis sterk vergroten. Net zo goed voor mensen met als voor mensen zonder beperking. Bovendien draagt het voor een belangrijk deel bij aan het inkomen, waar zowel de nodige als de leuke activiteiten van betaald kunnen worden. Hoe zorg je er als gemeente voor dat je dit goed inricht? Doe hier inspiratie op over de volgende onderwerpen: Begeleiding naar werk, Aangepast werk, Besteedbaar inkomen, Een Duurzame baan en Werkplek.
Begeleiding naar werk
(Re)Integratie
Voorbeelden
- Gemeenten zetten zich in om passend werk te vinden voor mensen met een beperking.
- Partijen zoals Studeren en Werken op Maat ondersteunen studenten bij de overgang van (hoger) onderwijs naar een baan.
Wat zegt het VN-verdrag?
Artikel 27 Werk en werkgelegenheid
Aangepast werk
Vrijwilligerswerk, Tegenprestatie
Voorbeelden
- Voor inwoners die met blijvende zware beperkingen kampen, zet de gemeente Gooise Meren op het gebied van werk tegenprestatie, vrijwilligerswerk en (arbeidsmatige) dagbesteding in. Als bijzondere categorie kan de voorziening beschut werk worden ingezet als voor arbeidsdeelname een aangepaste en beschermde werkomgeving nodig is die van de reguliere werkgever niet gevergd kan worden.
Besteedbaar inkomen
Sociale zekerheid, behoud van inkomen
Voorbeelden
- Gemeente Berkelland verstrekt uitkeringen aan mensen die zonder die ondersteuning onder het bestaansminimum zouden leven. Daarnaast zijn er participatieregelingen, toeslagen en bijzondere bijstand waardoor het voor veel mensen mogelijk om aangesloten te blijven op de samenleving.
- Gemeente Gooise Meren wil armoede en sociaal isolement voorkomen en bestrijden door meedoen te stimuleren en extra inkomensondersteuning te bieden waar dat nodig is. De gemeente brengt in kaart hoe groot eventuele stapelingseffecten zijn van landelijke en lokale regelingen en waar nog behoefte aan is bij de doelgroep.
Wat zegt het VN-verdrag?
Artikel 28 Behoorlijke levensstandaard en sociale bescherming
Een duurzame baan
Werken bij de gemeente, Baanafspraken
Voorbeelden
- Gemeenten nemen in hun (personeels)beleid op dat zij in het verlengde van de Wet Banenafspraak en Quotumregeling streven een inclusieve organisatie te zijn. Ze hebben een vastgesteld minimum percentage medewerkers met een beperking in dienst. (https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2018/11/20/kamerbrief-uitwerking-breed-offensief)
- Binnen het werkveld van Facilitair van de gemeente Doetinchem is het werk zo georganiseerd dat er mogelijkheden zijn om mensen met een (verstandelijke) beperking ook te laten deelnemen aan het arbeidsproces. Hierop zal blijvend worden ingezet.
- Gemeenten Utrecht traint managers op diversiteit.
- Meerdere gemeenten maken in het kader van social return on investment afspraken met opdrachtnemers over inclusief werkgeverschap.
- Gemeente Gooise meren sluit convenanten met werkgevers over inclusieve werkplekken. Om de bezwaren van de werkgevers weg te nemen, 'ontzorgt' de gemeente de werkgever. Dat wil zeggen dat de werkgever zo min mogelijk te maken krijgt met extra kosten of (administratieve) handelingen bij het in dienst nemen van iemand met een arbeidsbeperking.
- Gemeente Berkelland stelt samen met netwerkpartners stages en werkplekken beschikbaar voor inwoners met een beperking.
- Gemeente Amsterdam organiseert samen Sociale firma Onbeperkt aan de Slag inspiratiesessies om werkgevers te informeren over mogelijkheden om medewerkers met een beperking in dienst te nemen.
- Op het gemeentehuis van Reusel-De Mierden worden veel werkzaamheden uitgevoerd door het Serviceteam, een team bestaand uit 9 mensen met een matig tot lichte verstandelijke beperking, zie: /echt-iedereen-doet-mee-in-reusel
Wat zegt het VN-verdrag?
Artikel 27 Werk en werkgelegenheid
Wetten
Participatiewet
Daarnaast is de gemeente op grond van de Participatiewet verantwoordelijk om inwoners met een (arbeids)beperking deel te laten nemen aan de arbeidsmarkt. Gemeenten hebben daarom de verantwoordelijkheid gekregen over de uitvoering van verschillende uitkeringen en moeten ervoor zorgen dat ook mensen met een beperking deelnemen aan de arbeidsmarkt.
Het kabinet vindt het van belang dat mensen met een beperking die nu nog aan de kant staan meer kans op werk krijgen, bij voorkeur regulier werk en als dat niet mogelijk is beschut werk. Het kabinet wil dit bevorderen door invoering van het instrument loondispensatie in de Participatiewet. Voor werkgevers komt er zo een eenvoudiger instrumentarium om mensen met een beperking in dienst te nemen. Voor werknemers gaat werken met loondispensatie van meet af aan lonen. Vrijkomende middelen worden ingezet voor meer ondersteuning door gemeenten aan mensen met een beperking richting werk. Op 26 april is uitgebreid met de Tweede Kamer gesproken over de hoofdlijnennotitie loondispensatie van 27 maart 2018.Tijdens dit debat heeft de Kamer op verschillende punten gevraagd om een nadere verkenning, vooruitlopend op de voorbereiding van het wetsvoorstel. Momenteel wordt gewerkt aan deze uitwerking. Hierbij zal het kabinet met alle betrokken partijen, waaronder cliëntenorganisaties, bekijken op welke wijze dit instrument het beste kan worden vormgegeven.
Wet Banenafspraak en Quotumregeling
Gerelateerd aan de Participatiewet is de Banenafspraak. Met deze afspraak is overeengekomen dat zowel de markt als de overheid banen creëren voor personen met afstand tot de arbeidsmarkt.
De overheid heeft de gestelde doelstellingen niet gehaald, waardoor de Quotumregeling voor overheidswerkgevers in januari 2018 is ingegaan.16 Dit houdt in dat overheden een vastgesteld percentage (beginnend met 1,93%) werknemers met een (arbeids)handicap in dienst moet hebben. Meer over de Banenafspraak en Quotumregeling leest u op de webpagina VN-Verdrag Handicap van de VNG.
Werkplek
Aanpassingen werkplek, Toegankelijke bedrijfsgebouwen
Voorbeelden
- Gemeente Gooise meren sluit convenanten met werkgevers over inclusieve werkplekken. Om de bezwaren van de werkgevers weg te nemen, 'ontzorgt' de gemeente de werkgever. Dat wil zeggen dat de werkgever zo min mogelijk te maken krijgt met extra kosten voor aanpassingen of (administratieve) handelingen bij het in dienst nemen van iemand met een arbeidsbeperking.
Wat zegt het VN-verdrag?
Kunnen doen wat je wilt
In hun vrije tijd kunnen inwoners aan allerhande activiteiten deelnemen en locaties bezoeken. Op verschillende terreinen heeft de gemeente verschillende rollen, maar overal valt te werken aan verbetering van de toegankelijkheid (sociaal, fysiek en informatief). Doe hier inspiratie op over hoe je als gemeente kunt organiseren en stimuleren dat ook mensen met een beperking kunnen deelnemen op de volgende onderwerpen: Winkels & Horeca, Spelen en sporten, Cultuur & Evenementen, Burgerschap, Openbare gebouwen, Informatie en Natuur.
Winkels en horeca
Toegankelijkheid
Voorbeelden
- Gemeente Nijkerk deelt pluimen uit aan organisaties die een voorbeeld zijn op het gebied van toegankelijkheid.
- Gemeente Doetinchem gaat na of toiletten in restaurants en winkels toegankelijk zijn voor rolstoelgebruikers. Als dit het geval is wordt dit vermeld op de gemeentelijke website.
- Tijdens de Week van de Toegankelijkheid heeft het Bredaas Centrum Gehandicaptenbeleid een ‘drempelactie’ uitgevoerd, door bij een vijftal ondernemers in de binnenstad een zogenaamde drempelhulp aan te leggen. Deze activiteit is gefinancierd door ING en de Gemeente Breda.
- Gemeente Breda richt een informatiepunt in voor ondernemers en instellingen, waar zij terecht kunnen met vragen over het verbeteren van hun toegankelijkheid.
- Diverse gemeenten hebben regels voor toegankelijkheid opgenomen in het bouwbesluit, en toetsen vergunningen hierop.
- Gemeente Ameland inventariseert de toegankelijkheid van alle ondernemingen op het eiland.
- Rotterdam heeft in de "Zeiknota" plannen vastgelegd om openbare toiletten te faciliteren. Bijvoorbeeld door horecagelegenheden een kleine vergoeding te geven voor de tegenprestatie het toilet open te stellen voor eenieder, ook zonder consumptie.
- De toegankelijkheidskaart bevat handvatten, tips, trucs en handige links voor horecaondernemers om gastvrij te kunnen zijn voor mensen met een beperking.
- Waar mogelijk, zet toegankelijkheid en inclusie op de agenda bij lokale Bedrijfsinvesteringszones (BIZ).
Wat zegt het VN-verdrag?
Artikel 9 Toegankelijkheid, Artikel 21, Vrijheid van mening en meningsuiting en toegang tot informatie, Artikel 30 Deelname aan het culturele leven, recreatie, vrijetijdsbesteding en sport
Wetten
Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte
1. Onderscheid is verboden bij het aanbieden van of verlenen van toegang tot goederen of diensten en bij het sluiten, uitvoeren of beëindigen van overeenkomsten ter zake, alsmede bij het geven van loopbaanoriëntatie en advies of voorlichting over school- of beroepskeuze, indien dit geschiedt:
a. in de uitoefening van een beroep of bedrijf;
b. door de openbare dienst;
c. door instellingen die werkzaam zijn op het gebied van volkshuisvesting, welzijn, gezondheidszorg, cultuur of onderwijs of
d. door natuurlijke personen die niet handelen in de uitoefening van een beroep of bedrijf, voor zover het aanbod in het openbaar geschiedt.
Om aan de verplichtingen van het Verdrag te voldoen, is de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (Wgbh/cz), gericht op onderwijs, arbeid, wonen en openbaar vervoer, nu uitgebreid met goederen en diensten.
Voor aanbieders van goederen en diensten geldt dat het VN-Verdrag hen verplicht tot het treffen van redelijke aanpassingen in een specifieke situatie. De Wgbh/cz legt geen algemene verplichting op tot het treffen van doeltreffende aanpassingen, maar een verplichting die afhankelijk van de individuele situatie specifiek ingevuld moet worden. Zo wordt voorkomen dat ondernemers grote investeringen moeten doen. De wet verbindt drie voorwaarden aan de doeltreffende aanpassingen:
- De aanpassing moet geschikt zijn (hij neemt de belemmering weg);
- De aanpassing moet noodzakelijk zijn (hetzelfde doel kan niet op een andere manier worden bereikt);
- De aanpassing vormt geen onevenredige belasting.
Nederland maakt de Wet Gelijke Behandeling op grond van Handicap en Chronische Ziekte (WGBH/CZ). Daarin staat:
Alle goederen en diensten moeten toegankelijk en bruikbaar zijn voor mensen met een handicap. Bijvoorbeeld:
- iedereen moet een laptop of telefoon kunnen gebruiken
- iedereen moet een gebruiksaanwijzing kunnen lezen. Dus die gebruiksaanwijzing is er ook met makkelijke woorden of in braille
- websites zijn toegankelijk. Dus de informatie is makkelijk te vinden en makkelijk te begrijpen.
- iedereen kan pinnen of een brief in de bus doen.
- iedereen kan naar binnen in winkels, scholen, bank, bioscoop, klaverjasclub, tijdschriften, webwinkel.
- iedereen kan mee met de trein of metro.
- iedereen kan een krant of tijdschrift lezen.
- iedereen moet bij de huisarts, tandarts naar binnen kunnen en geholpen worden.
- iedereen kan bijeenkomsten van politieke partijen kunnen bijwonen.
Bejegening
Voorbeelden
- In gesprekken met Centrummanagement Maastricht, horeca, ondernemers, etc. wordt ingegaan op het belang van een positieve bejegening. Tevens wordt er aandacht gevraagd voor de ‘toegankelijkheid van en doorgang in de winkel’ én de noodzaak van mobiele pinautomaten. Er wordt informatie verstrekt aan winkeliers en horeca over de wijze waarop ze aan de toegankelijkheid kunnen werken, denk hierbij bijvoorbeeld aan de criteria voor het Nederlands Keurmerk voor Toegankelijkheid.
Wat zegt het VN-verdrag?
Artikel 9 Toegankelijkheid, Artikel 21, Vrijheid van mening en meningsuiting en toegang tot informatie, Artikel 30 Deelname aan het culturele leven, recreatie, vrijetijdsbesteding en sport
Wetten
Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte
Om aan de verplichtingen van het Verdrag te voldoen, is de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (Wgbh/cz), gericht op onderwijs, arbeid, wonen en openbaar vervoer, nu uitgebreid met goederen en diensten.
Voor aanbieders van goederen en diensten geldt dat het VN-Verdrag hen verplicht tot het treffen van redelijke aanpassingen in een specifieke situatie. De Wgbh/cz legt geen algemene verplichting op tot het treffen van doeltreffende aanpassingen, maar een verplichting die afhankelijk van de individuele situatie specifiek ingevuld moet worden. Zo wordt voorkomen dat ondernemers grote investeringen moeten doen. De wet verbindt drie voorwaarden aan de doeltreffende aanpassingen:
- De aanpassing moet geschikt zijn (hij neemt de belemmering weg);
- De aanpassing moet noodzakelijk zijn (hetzelfde doel kan niet op een andere manier worden bereikt);
- De aanpassing vormt geen onevenredige belasting.
Spelen en sporten
Sportaanbod
Voorbeelden
- Veel gemeenten ontwikkelen in samenwerking met sportverenigingen sportaanbod voor inwoners met een beperking.
- Op de website van www.MaastrichtSport.nl is de brochure (on)beperkt sporten in Maastricht beschikbaar, met daarin sportaanbod voor inwoners met een beperking.
- Gemeente Tiel stimuleert sporten onder inwoners met een beperking, door sportverenigingen een waarderingssubsidie te verstrekken die gerelateerd is aan het aantal leden met een specifieke beperking.
- Gemeenten in de regio Westerkwartier hebben de app 'Uniek sporten' gelanceerd, waarin alle beweegactiviteiten te vinden zijn die geschikt zijn voor inwoners met een beperking.
- Combinatiefunctionarissen bij de gemeente Stadskanaal besteden extra aandacht aan de ondersteuning van verenigingen die het sportaanbod voor mindervaliden willen starten. Daarnaast worden verenigingen financieel ondersteund, die een specifiek aanbod hebben voor gehandicapte sporters.
- Het Haagse 'Streetsport op wielen’ is een project waarbij de combinatiefunctionaris aangepast sporten activiteiten organiseert waarbij jongeren (vaak van niet-westerse komaf) samen sporten met sporters met een beperking. Op deze manier leren groepen elkaar letterlijk op een speelse manier kennen wat direct ten goede komt aan de beeldvorming.
- In gemeente Hardenberg wordt inbreng van ervaringsdeskundigen gevraagd bij de planontwikkeling voor aanleg, nieuwbouw, verbouw en herinrichting van sportaccommodaties.
- Gemeente Doetinchem optimaliseert de toegankelijkheid van de Sport- en Cultuurcentra.
- Gemeente Den Haag verstrekt sporthulpmiddelen binnen de WMO.
- In 2019 wordt lokaal gewerkt aan sportakkoorden. Lees op de website sportengemeente.nl alles over beschikbare ondersteuning en budgetten.
Wat zegt het VN-verdrag?
Artikel 9 Toegankelijkheid, Artikel 21, Vrijheid van mening en meningsuiting en toegang tot informatie, Artikel 30 Deelname aan het culturele leven, recreatie, vrijetijdsbesteding en sport
Wetten
Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte
Om aan de verplichtingen van het Verdrag te voldoen, is de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (Wgbh/cz), gericht op onderwijs, arbeid, wonen en openbaar vervoer, nu uitgebreid met goederen en diensten.
Voor aanbieders van goederen en diensten geldt dat het VN-Verdrag hen verplicht tot het treffen van redelijke aanpassingen in een specifieke situatie. De Wgbh/cz legt geen algemene verplichting op tot het treffen van doeltreffende aanpassingen, maar een verplichting die afhankelijk van de individuele situatie specifiek ingevuld moet worden. Zo wordt voorkomen dat ondernemers grote investeringen moeten doen. De wet verbindt drie voorwaarden aan de doeltreffende aanpassingen:
- De aanpassing moet geschikt zijn (hij neemt de belemmering weg);
- De aanpassing moet noodzakelijk zijn (hetzelfde doel kan niet op een andere manier worden bereikt);
- De aanpassing vormt geen onevenredige belasting.
Speelruimte
Voorbeelden
- Gemeenten in de regio Westerkwartier werken aan het vergroten van het aantal toegankelijke speeltoestellen.
- De Speeltuinbende zet zich in om speelplekken in Nederland toegankelijk te maken, zodat kinderen - met én zonder handicap - samen kunnen spelen. De organisatie test speellocaties en stelt informatie ter beschikking over het toegankelijk maken van speellocaties, waaronder schoolpleinen.
Cultuur en evenementen
Musea, theater, bioscoop
Voorbeelden
- Gemeente Den Haag onderzoekt met de gevestigde cultuurinstellingen of het aanbod kunstzinnige dagbesteding voor mensen met een beperking toereikend genoeg is en wat hiervoor mogelijk nodig is.
- Gemeente Den Haag Investeert in kunst van mensen met een beperking door kunstwerken, gemaakt door mensen met een beperking, te huren en tentoon te stellen.
- Gemeente Almere brengt faciliteiten als ringleiding en boventiteling onder de aandacht bij culturele instellingen.
- Culturele locaties in Groningen, zoals de stadsschouwburg, (pop)theaters en filmhuizen, hebben voorzieningen en hulpmiddelen voor bezoekers met een beperking, zoals inductielussen, kinbeugels en koptelefoons.
- De RAAK stimuleringsprijs is een initiatief van Stichting Dedicon, het Oogfonds en het Van Abbemuseum. Hij wordt uitgereikt aan musea die het beste plan hebben hun collectie toegankelijk te maken voor mensen met een visuele beperking.
- Het Cobra Museum heeft ervaart dat toegankelijkheid loont. Door de toegankelijkheid te verbeteren, hoopte het museum op tien procent meer omzet, omdat ongeveer tien procent een beperking heeft. Maar omdat de meeste mensen samen naar een museum gaan, steeg de omzet met ongeveer 30 procent.
Wat zegt het VN-verdrag?
Artikel 9 Toegankelijkheid, Artikel 21, Vrijheid van mening en meningsuiting en toegang tot informatie, Artikel 30 Deelname aan het culturele leven, recreatie, vrijetijdsbesteding en sport
Wetten
Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte
Om aan de verplichtingen van het Verdrag te voldoen, is de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (Wgbh/cz), gericht op onderwijs, arbeid, wonen en openbaar vervoer, nu uitgebreid met goederen en diensten.
Voor aanbieders van goederen en diensten geldt dat het VN-Verdrag hen verplicht tot het treffen van redelijke aanpassingen in een specifieke situatie. De Wgbh/cz legt geen algemene verplichting op tot het treffen van doeltreffende aanpassingen, maar een verplichting die afhankelijk van de individuele situatie specifiek ingevuld moet worden. Zo wordt voorkomen dat ondernemers grote investeringen moeten doen. De wet verbindt drie voorwaarden aan de doeltreffende aanpassingen:
- De aanpassing moet geschikt zijn (hij neemt de belemmering weg);
- De aanpassing moet noodzakelijk zijn (hetzelfde doel kan niet op een andere manier worden bereikt);
- De aanpassing vormt geen onevenredige belasting.
Festivals
Voorbeelden
- Verschillende gemeenten hebben toegankelijkheidseisen opgenomen bij de verstrekking van vergunning voor evenementen.
- Gemeente Maastricht nodigt organisatoren van evenementen , samen met belangengroepen, uit voor een rondetafelgesprek. Daarin inventariseren ze wat goed loopt, waar verbeterpunten zijn en hoe de gemeente eventueel kan faciliteren. De resultaten van de gesprekken dienen als input voor een nieuwe nota evenementenbeleid.
- De organisatie Bredase Evenementen Ondersteuning (BEO) heeft een bewustwordingscampagne opgezet gericht op het toegankelijk maken van evenementen die in Breda georganiseerd worden.
- Bij de verstrekking van evenementenvergunningen besteedt Gemeente Berkelland aandacht aan (nood)routes voor mensen met een beperking.
- Het college van gemeente Utrecht heeft besloten dat alle evenementen die door de gemeente worden georganiseerd toegankelijk moeten zijn.
- Zwolle heeft een festivalloket dat bestaat uit ervaringsdeskundigen die inspireren en adviseren op het gebied van toegankelijkheid.
- Leiden en Almere organiseren een “prikkelarme kermis”.
Wat zegt het VN-verdrag?
Artikel 9 Toegankelijkheid, Artikel 21, Vrijheid van mening en meningsuiting en toegang tot informatie, Artikel 30 Deelname aan het culturele leven, recreatie, vrijetijdsbesteding en sport
Wetten
Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte
Om aan de verplichtingen van het Verdrag te voldoen, is de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (Wgbh/cz), gericht op onderwijs, arbeid, wonen en openbaar vervoer, nu uitgebreid met goederen en diensten.
Voor aanbieders van goederen en diensten geldt dat het VN-Verdrag hen verplicht tot het treffen van redelijke aanpassingen in een specifieke situatie. De Wgbh/cz legt geen algemene verplichting op tot het treffen van doeltreffende aanpassingen, maar een verplichting die afhankelijk van de individuele situatie specifiek ingevuld moet worden. Zo wordt voorkomen dat ondernemers grote investeringen moeten doen. De wet verbindt drie voorwaarden aan de doeltreffende aanpassingen:
- De aanpassing moet geschikt zijn (hij neemt de belemmering weg);
- De aanpassing moet noodzakelijk zijn (hetzelfde doel kan niet op een andere manier worden bereikt);
- De aanpassing vormt geen onevenredige belasting.
Burgerschap
Politieke en maatschappelijke activiteiten, stemlocaties
Voorbeelden
- Veel gemeenten werken aan het verbeteren van toegankelijkheid van stemlocaties.
- Om toegankelijkheid van het verenigingsleven te stimuleren heeft gemeente Gooise meren In 2014 in samenwerking met organisatoren van de landelijke Week van de Toegankelijkheid een netwerkbijeenkomst georganiseerd om bewustwording te vergroten en praktische afspraken te maken.
- Gemeente Almere werkt aan een instructie voor stembureaumedewerkers bij verkiezingen over hoe om te gaan met mensen met een beperking.
- Veldhoven, Den Haag, Utrechtse Heuvelrug en Zeist hebben in maart 2018 bij de gemeenteraadsverkiezingen gebruik gemaakt van de stemmal voor mensen met een visuele beperking. In 2019 experimenteren meerdere gemeenten verder met de stemmal, die onder andere ook ingezet kan worden voor mensen met dyslexie en laaggeletterdheid.
- Met de cursus Stoere Stemmers kunnen Stichting ABRI en Stichting STRAS kiezers met een verstandelijke beperking voorbereiden en trainen om zelfstandig te kunnen stemmen.
- De vliegende brigade van gemeente Groningen staat op de verkiezingsdag paraat met extra hulpmiddelen om stemlokalen toegankelijk te maken. Stembureauvoorzitters kunnen bij opening en gedurende de dag aangeven waar behoefte aan is.
- De kranten ‘Verkiezingskrant in Gewone Taal (2019)’ en de ‘Stem jij ook?-Verkiezingskrant’ zijn gratis bestellen en downloaden in de webshop van ProDemos (www.prodemos.nl/webshop).
- ProDemos organiseert gratis ‘Stem jij ook?’-workshops gericht op mensen met een licht verstandelijke beperking, waarin wordt verteld waarom stemmen belangrijk is en hoe je kunt stemmen. Zie: https://www.stemjijook.nu/workshops-in-het-land.
Wat zegt het VN-verdrag?
Artikel 29 Participatie in het politieke en openbare leven
Wetten
Kieswet
In artikel J 4, tweede lid, van de Kieswet wordt «tenminste 25%» vervangen door: zo veel mogelijk, maar ten minste 25%,.
De Kieswet, waarmee gemeenten bij elke verkiezing te maken heeft, ziet op de organisatie rondom verkiezingen.
Uit het VN-Verdrag vloeien drie verplichtingen voort die hierop van toepassing zijn: de toegankelijkheid van de stemlokalen, dat kiezers met een handicap in het geheim en zonder intimidatie kunnen stemmen en ondersteuning toe te staan aan kiezers met een handicap bij het uitbrengen van hun stem.
Een belangrijke mijlpaal is een wetswijziging per 1 januari 2019 die regelt dat alle stemlokalen toegankelijk moeten zijn voor kiezers met een lichamelijke beperking.
Via de volgende links is informatie beschikbaar over toegankelijkheidscriteria voor stembureaus:
- Checklist toegankelijkheidscriteria stembureaus (pdf)
- Was/wordt tabel checklist (pdf)
- Globale checklist (rijksoverheid.nl)
Openbare gebouwen
Bibliotheek, stadhuis
Voorbeelden
- Diverse gemeenten betrekken ervaringsdeskundigen bij het schouwen van openbare gebouwen en/of het toetsen van bouwplannen.
- Gemeente Goes voorziet de centrale van stickers op de vloer in de vorm van voetstappen om mensen met een beperking beter de weg te wijzen.
- Openbare bijeenkomsten van de gemeente Berkelland worden zoveel mogelijk in (rolstoel)toegankelijke gebouwen georganiseerd.
- Gemeente Lelystad geeft bij bouwplannen en vergunningaanvragen voorlichting over toegankelijkheid aan architecten, aannemers, projectontwikkelaars, etc.
Wat zegt het VN-verdrag?
Wetten
Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte
Om aan de verplichtingen van het Verdrag te voldoen, is de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (Wgbh/cz), gericht op onderwijs, arbeid, wonen en openbaar vervoer, nu uitgebreid met goederen en diensten.
Voor aanbieders van goederen en diensten geldt dat het VN-Verdrag hen verplicht tot het treffen van redelijke aanpassingen in een specifieke situatie. De Wgbh/cz legt geen algemene verplichting op tot het treffen van doeltreffende aanpassingen, maar een verplichting die afhankelijk van de individuele situatie specifiek ingevuld moet worden. Zo wordt voorkomen dat ondernemers grote investeringen moeten doen. De wet verbindt drie voorwaarden aan de doeltreffende aanpassingen:
- De aanpassing moet geschikt zijn (hij neemt de belemmering weg);
- De aanpassing moet noodzakelijk zijn (hetzelfde doel kan niet op een andere manier worden bereikt);
- De aanpassing vormt geen onevenredige belasting.
Informatie over toegankelijkheid
Sociale kaart, Uitagenda
Voorbeelden
- Veel gemeenten bieden informatie over toegankelijkheid aan via websites als ongehinderd.nl en gewoonweg.nl
- Gemeente Utrecht heeft een sociale kaart ontwikkeld met onder andere ontmoetingsactiviteiten in de stad.
- Informatie over de toegankelijkheid van voorzieningen op Ameland is beschikbaar via de website en op locatie bij de VVV.
Natuur
Bos, Strand, Park
Voorbeelden
- Gemeente Den Haag heeft de toegankelijkheid van de stranden van Scheveningen en Kijkduin geoptimaliseerd, met betonnen paden op het strand naar de zee, elektrische strandrolstoelen, een tillift, aangepaste toiletten en douches voor mensen met een beperking.
- Gemeente Gooise meren werkt in het project Inclusief Recreëren onder andere samen met het natuurbeheer van Goois Natuurreservaat en Natuurmonumenten om de toegankelijkheid van buiten recreëren in de natuur te vergroten.
Jezelf kunnen verplaatsen
Goed toegankelijk vervoer is essentieel voor een inclusieve samenleving, want inwoners moeten zich – al dan niet zelfstandig – kunnen verplaatsen van bijvoorbeeld huis naar werk en weer terug. Hoe meer zelfstandig dit georganiseerd kan worden, hoe beter. Daarbij is aansluiting op het openbaar vervoer een belangrijk aandachtspunt. Ook op andere onderwerpen valt actief te werken aan het VN-Verdrag. Doe hier inspiratie op over de volgende onderwerpen: Regionale samenwerking, Zelfstandig vervoer, Vervoer op maat en Openbaar vervoer.
Zelfstandig vervoer
Bewegwijzering, verkeerslichten & drempels
Voorbeelden
- Gemeente Ridderkerk laat wijken schouwen door inwoners met een beperking.
- Om de berijdbaarheid van de bestrating te verbeteren heeft de gemeente Maastricht een zogenaamde harde voegvulling tot bovenaan de steen toegepast.
- Gemeente Doetinchem heeft knelpunten geïnventariseerd en werkt aan het verbeteren van toegankelijkheid door het verbeteren van belijning, wegnemen van obstakels en plaatsen van bankjes.
- Verschillende gemeenten hebben toegankelijkheidseisen opgenomen in het Handboek inrichting openbare ruimte.
- Gemeente Ameland heeft de bewegwijzering aangepast zodat deze voor iedereen begrijpelijk is.
- Gemeente Tilburg experimenteert met de CrossWalk-app. Deze app communiceert automatisch met een verkeerslicht zodra een voetganger het kruispunt nadert en zorgt dat een verkeerslicht voor iemand met een beperking langer op groen blijft staan.
- De Zonnebloemauto is een rolstoelauto die particulier te huren is, eventueel met (vrijwillige) chauffeur. Enkele gemeenten faciliteren dit voor hun inwoners.
Wat zegt het VN-verdrag?
Parkeerplaatsen/-garages & stallingen
Voorbeelden
- Gemeente Maastricht heeft extra parkeerplaatsen voor minder validen gerealiseerd.
- Gemeente Emmen werkt aan het toegankelijk maken van parkeerplaatsen met slagbomen.
- Gemeente Groningen realiseert speciale fietsstallingen voor bijzondere fietsen.
Wat zegt het VN-verdrag?
Artikel 20 Persoonlijke mobiliteit
Openbaar vervoer
Toegankelijke vervoersmiddelen
Voorbeelden
- Gemeente Breda richt een mentaal vangnet voor OV-gebruik in.
- Gemeente Almere maakt afspraken met de lokale OV-vervoerder over het gebruik van een app met reisinformatie speciaal voor mensen met een beperking.
- Gemeente Noorderveld neemt toegankelijkheid mee als eis bij de gezamenlijke aanbesteding van OV voor Groningen en Drenthe.
- Gemeente Ameland heeft afspraken gemaakt met vervoerders om ervoor te zorgen dat verkeer naar en op het eiland 100% toegankelijk is.
- Gemeente Groningen biedt mensen die de afstand tot het hart van de stad vanuit bushaltes moeilijk kunnen overbruggen, de mogelijkheid om gebruik te maken van een pendelbus.
Wat zegt het VN-verdrag?
Artikel 20 Persoonlijke mobiliteit
Wetten
Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte
Om aan de verplichtingen van het Verdrag te voldoen, is de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (Wgbh/cz), gericht op onderwijs, arbeid, wonen en openbaar vervoer, nu uitgebreid met goederen en diensten.
Voor aanbieders van goederen en diensten geldt dat het VN-Verdrag hen verplicht tot het treffen van redelijke aanpassingen in een specifieke situatie. De Wgbh/cz legt geen algemene verplichting op tot het treffen van doeltreffende aanpassingen, maar een verplichting die afhankelijk van de individuele situatie specifiek ingevuld moet worden. Zo wordt voorkomen dat ondernemers grote investeringen moeten doen. De wet verbindt drie voorwaarden aan de doeltreffende aanpassingen:
- De aanpassing moet geschikt zijn (hij neemt de belemmering weg);
- De aanpassing moet noodzakelijk zijn (hetzelfde doel kan niet op een andere manier worden bereikt);
- De aanpassing vormt geen onevenredige belasting.
In- en uitstappen
Voorbeelden
- Alle Bredase bushaltes zijn aangepast voor rolstoelgebruik en gebruik door visueel beperkten.
- Gemeente Almere werkt aan 100% toegankelijke bushaltes.
- Gebruik de scan van CROW om na te gaan hoe toegankelijk het stationsgebied is en wat de verbeterpunten zijn.
Wat zegt het VN-verdrag?
Artikel 20 Persoonlijke mobiliteit
Vervoer op maat
Deeltaxi, taxistandplaatsen
Voorbeelden
- De regio West- Brabant (RWB) heeft een overleg geïnitieerd waarin klachten over de deeltaxi met ervaringsdeskundigen worden besproken. Doel is het formuleren van aanbevelingen voor de vervoerders, teneinde de kwaliteit te verhogen.
- Gemeente Berkelland faciliteert vrijwilligersvervoer.
- Gemeente Almere stelt een instructie op voor gecontracteerde vervoerders zodat inwoners in een rolstoel onbeperkt van het vervoermiddel gebruik kunnen maken.
- Gemeente Emmen richt speciale WMO-taxistandplaatsen in.
- Almere heeft een pool van vrijwilligers die mensen met een beperking binnen de wijk naar de gewenste bestemming brengen, project ‘Watergolfie’.
Regionale samenwerking
Nog geen informatie beschikbaar.
Assistentie dichtbij wanneer nodig
Ondersteuning op gebied van gezondheid en zorg is een taak die onder andere via de Wmo bij gemeenten belegt is. Welzijn (een gevoel van welbevinden) wordt door meer factoren dan alleen fysieke gezondheid bepaald. Gemeenten hebben ook een rol in het bevorderen van welzijn van inwoners (met een beperking). Doe hier inspiratie op over de volgende onderwerpen: Gezondheidsbeleid, Gezondheidszorg, Ondersteuning en Welzijn.
Gezondheidsbeleid
Preventie & Lifestyle
Voorbeelden
- Gemeente Zuidhorn heeft een beweegcoachplus aangesteld. Het hoofddoel van deze functie is “Het structureel inbedden van sporten en/of actieve leefstijl in het dagelijks leven van (inactieve) mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking”.
Gezondheidszorg
Persoonlijke ondersteuning, medische zorg, medisch advies
Voorbeelden
- Consulenten Zorgplein van de gemeente Doetinchem hebben structureel aandacht voor nazorg aan mensen die (langdurige) ondersteuning krijgen.
- Gemeente Utrechtse Heuvelrug biedt cursussen Rolstoelvaardigheid aan.
- Gemeente Den Haag biedt tijdelijke crisisopvang/spoedopvang voor volwassenen met een (licht) verstandelijke beperking.
- Gemeente Emmen organiseert inloopspreekuren en voorlichtingen op locatie over regelingen chronisch zieken en gehandicapten.
- De Vliegende brigade van de gemeente Rotterdam gaat bij diegenen langs die door ziekte, invaliditeit of andere omstandigheden niet van huis kunnen zijn ook niet in staat een locatie van de gemeente te bezoeken.
Wat zegt het VN-verdrag?
Wetten
Wmo en Jeugdwet
Artikel 25 van het VN-Verdrag bepaalt dat ‘personen met een handicap zonder discriminatie op grond van hun handicap recht hebben op het genot van het hoogst haalbare niveau van gezondheid.’
Voor gemeenten zit deze verantwoordelijkheid met name in de uitvoering van de Wmo en Jeugdwet.
Welzijn (een gevoel van welbevinden) vloeit voort uit meer dan fysieke gezondheid. Acceptatie en participatie in de samenleving zijn essentieel om iedereen het gevoel te geven er bij te horen.
Het programma Zorg voor de Jeugd bevat verschillende maatregelen om de hulp en ondersteuning van kinderen en jongeren merkbaar en meetbaar te verbeteren. Die maatregelen hebben mede betrekking op kinderen en jongeren met een beperking. Implementatie VN-verdrag inzake de rechten van mensen met een handicap Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
De Jeugdwet geeft gemeenten expliciet de plicht tot het bevorderen van deelname aan het maatschappelijk verkeer en het zelfstandig functioneren van jeugdigen tot achttien jaar met een verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke beperking, een chronisch psychisch probleem of een psychosociaal probleem. De actielijnen in het programma Zorg voor de Jeugd zien op betere toegang tot jeugdhulp voor kinderen en gezinnen, het meer kinderen zo thuis mogelijk laten opgroeien, het bieden van de kans aan alle kinderen om zich optimaal te ontwikkelen, het beter op weg helpen van kwetsbare jongeren om zelfstandig te worden, het beter beschermen van jeugdigen als hun ontwikkeling gevaar loopt en het investeren in vakmanschap van jeugdprofessionals.
Inrichting ziekenhuizen, praktijken, apotheek
Voorbeelden
- Gemeente Den Haag organiseert cursussen digitale toegankelijkheid en E-health.
Wat zegt het VN-verdrag?
Artikel 19 Zelfstandig wonen en deel uitmaken van de maatschappij, Artikel 26 Habilitatie en revalidatie
Ondersteuning
Hulpmiddelen, Maatjes, Begeleiding, Mantelzorg, Wmo
Voorbeelden
- Gemeente Nijkerk zet ervaringsdeskundigheid in als aanvulling op professionele hulp en ondersteuning.
- Gemeente Utrecht biedt de cursus ‘Herstellen doe je zelf’ aan inwoners met een langdurige psychische beperking. De cursus is niet gericht op genezing, maar het beter omgaan met het ziektebeeld in relatie tot de sociale omgeving. Het moet leiden tot empowerment en draagt bij tot het vermogen om zelfstandig te wonen.
- Deze website is voor gemeenten om te helpen de toegang tot het sociaal domein voor mensen met een licht verstandelijke beperking zo eenvoudig mogelijk te maken: https://www.toegangsociaaldomein.nl/
Wat zegt het VN-verdrag?
Artikel 12 Gelijkheid voor de wet, Artikel 23 Eerbiediging van de woning en het gezinsleven
Welzijn
Sociale contacten
Voorbeelden
- Gemeente Utrecht organiseert trainingen sociale contacten aangaan/onderhouden.
- Gemeente Utrecht zet sociale makelaars in om mensen en initiatieven aan elkaar te verbinden.
- Almere kent het project duofietsen/- maatjes project: vrijwilligers hebben een duofiets ter beschikking waarvan slechtzienden, blinden en ouderen gebruik kunnen maken om met een fietsmaatje (vrijwilliger) fietstochtjes te maken.
Wat zegt het VN-verdrag?
Artikel 19 Zelfstandig wonen en deel uitmaken van de maatschappij
Wetten
Wmo en Jeugdwet
Artikel 25 van het VN-Verdrag bepaalt dat ‘personen met een handicap zonder discriminatie op grond van hun handicap recht hebben op het genot van het hoogst haalbare niveau van gezondheid.’
Voor gemeenten zit deze verantwoordelijkheid met name in de uitvoering van de Wmo en Jeugdwet.
Welzijn (een gevoel van welbevinden) vloeit voort uit meer dan fysieke gezondheid. Acceptatie en participatie in de samenleving zijn essentieel om iedereen het gevoel te geven er bij te horen.
Het programma Zorg voor de Jeugd bevat verschillende maatregelen om de hulp en ondersteuning van kinderen en jongeren merkbaar en meetbaar te verbeteren. Die maatregelen hebben mede betrekking op kinderen en jongeren met een beperking. Implementatie VN-verdrag inzake de rechten van mensen met een handicap Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
De Jeugdwet geeft gemeenten expliciet de plicht tot het bevorderen van deelname aan het maatschappelijk verkeer en het zelfstandig functioneren van jeugdigen tot achttien jaar met een verstandelijke, lichamelijke of zintuiglijke beperking, een chronisch psychisch probleem of een psychosociaal probleem. De actielijnen in het programma Zorg voor de Jeugd zien op betere toegang tot jeugdhulp voor kinderen en gezinnen, het meer kinderen zo thuis mogelijk laten opgroeien, het bieden van de kans aan alle kinderen om zich optimaal te ontwikkelen, het beter op weg helpen van kwetsbare jongeren om zelfstandig te worden, het beter beschermen van jeugdigen als hun ontwikkeling gevaar loopt en het investeren in vakmanschap van jeugdprofessionals.
Ontmoetingsmogelijkheden, Dagbesteding
Voorbeelden
- Gemeente Utrecht zet sociale makelaars in om mensen en initiatieven aan elkaar te verbinden.
- Verschillende gemeenten realiseren ontmoetingsplekken voor 'gelijkgestemden'