In het programma Regionale Kennisschakels Bodem (RSP Bodem) inventariseren regionale overheden, kennisinstituten en maatschappelijke organisaties welke kennis nodig is om op een goede manier met de bodem en het grondwater om te gaan. Ook gaan ze op zoek naar manieren om ontbrekende kennis te ontsluiten, zodat ruimtelijke besluiten met kennis van zaken worden voorbereid.
Bodemvraagstukken
En dat is hard nodig. Allerlei opgaven doen al een groot beroep op de (nog schaars beschikbare) ruimte, zowel boven als in de bodem en dit zal de komende jaren toenemen. Op welke plek komt een nieuwe woonwijk? Vinden we iedere warmtepomp in de bodem een goed idee? Waar kunnen we grondwater winnen om er drinkwater van te maken? Hoe werkt de landbouw duurzaam? Hebben we een plan voor kabels en leidingen? Leidt bodemdaling tot funderingsschade?
Deze en andere vragen worden dagelijks op de gemeentelijke werkvloer gesteld. Doen we mee aan de oproep vanuit het rijk om water- en bodemsystemen leidend te laten zijn voor onze ruimtelijke beslissingen? En hebben we voldoende kennis om die vragen te beantwoorden?
Kennis delen
Daar willen we aan werken, samen met collega’s van provincies, waterschappen en het rijk. Elkaar vinden in het gebied, van elkaars kennis gebruikmaken. Dat geeft werkplezier, leerstof, gedragen ontwikkelingen en verstandige indeling van de ruimte. Samenwerken, regionaal schakelen naar elkaar en als het moet naar andere regio’s of kennisinstituten. Dat is de nieuwe vorm van kennis delen die past bij de Omgevingswet en de ruimtelijke dilemma’s waarvoor we staan. Met altijd het besef: de bodem is het fundament en de drager van vele functies boven en onder het maaiveld.
Programma Regionale Kennisschakels
Met financiële steun vanuit het rijk en samen met alle overheidspartners trekt de VNG een mooi programma: regionale kennisschakels. We richten ons daarbij in eerste instantie op het bodem- en watersysteem. In 10 regio’s zetten we een regionale kennisagenda op: wat weten we al en waarvoor is extra onderzoek nodig. Op dit moment zijn we in 4 regio’s actief:
- Regio West-Holland, de regio rondom Leiden. Er staat daar veel op stapel en overal is de bodem voor nodig. Welke kennisvraagstukken levert dat op? Het mooie van dit voorstel is dat ze nadrukkelijk hun jongste medewerkers op het schild hijsen.
- Regio Drenthe. Een regio die in het vorige programma heeft laten zien hoe snel je kunt groeien als kennisnetwerk. Zij hebben een bodemcafé opgezet als gezellig samenzijn en een middel om partijen dichter bij elkaar te brengen rondom concrete opgaven. Welke vraagstukken gaat dit diverse publiek opleveren?
- Regio Rivierenland. Een mooi voorstel over 2 onderwerpen die elkaars tegenpolen zijn geworden maar eigenlijk partners zijn: landbouw en vitale bodem.
- Regio Midden-Holland. Een regio die niet wegkijkt van een bodemprobleem, in dit geval bodemdaling, maar deze aanpakt. Hun kennisagenda gaat dit probleem meer dan ooit verbinden met de woningbouw-, energie- en klimaatopgaven die alle regio’s kennen.
En in 2 regio’s – Flevoland en Fryslân – gaan we met bodemdata bij meerdere partijen aan de slag. We maken onder meer een werkopzet met toolbox voor hoe we de versnipperde bodemdata binnen en tussen organisaties kunnen combineren tot de krachtige informatie die nodig is om water en bodem sturend te laten zijn voor de ruimtelijke planvorming.
Meedoen aan het programma
Heeft uw regio ook ideeën over regionaal samenwerken aan een kennisagenda? Wilt u ook besluiten nemen met kennis van de bodem? Eind 2024 is er opnieuw de mogelijkheid om u aan te melden voor dit programma. We informeren u hierover via deze website.