Laatst bijgewerkt: 23 januari 2025

De huidige en toekomstige uitdagingen van gezond en duurzaam bodembeheer vragen om innovatieve oplossingen en vernieuwende aanpakken. Om deze te ontwikkelen en implementeren kan uw gemeente of regio deelnemen aan de soil mission van de Europese Unie, met bijbehorende subsidie. 

Soil mission en subsidie

De soil mission van de Europese Unie is bedoeld om de transitie naar gezonde bodems in 2030 te realiseren. Onderdeel van de missie is de subsidie via het EU-fonds Horizon aan internationale consortia bestaande uit 3 tot 5 living labs in 3 landen. Een living lab is een samenwerking tussen inwoners, overheden, bedrijven en kennisinstellingen om kennis en innovatie te co-creëren. 

Begeleiding voor geselecteerde regio’s 

Om de Nederlandse deelname aan deze financieringsmogelijkheid te stimuleren, ondersteunt de VNG 3 regio's met de meest veelbelovende initiatieven bij de aanvraag van deze subsidie. Dat gebeurt vanuit het interbestuurlijke programma Regionale Kennisschakelpunten (RSP) bodem en ondergrond. Bij die begeleiding is ook een expertteam vanuit onder meer Deltares, RVO, ClimateKic en de WUR betrokken. 

De begeleiding omvat een workshop van een dagdeel en daarna maandelijks 1-op-1-contact voor feedback en dergelijke. Tijdens de workshop gaan we aan de slag met: 

  • duidelijke en haalbare doelen en doelstellingen voor het living lab formuleren
  • een gedetailleerde aanpak ontwikkelen en activiteiten plannen die bijdragen aan het bereiken van de gestelde doelen
  • een consortium opbouwen van relevante partners, waaronder kennisinstellingen, bedrijven en andere overheden
  • werkpakketten opstellen die de verschillende onderdelen van het project structureren en organiseren
  • de planning van het schrijfproces klaarzetten

Het is goed om te noemen dat we vanuit deze ondersteuning geen penvoerder zijn. Hiervoor raden we aan om contact op te nemen met het EU Fondsenbureau van de VNG. Via missiehelpdesk@vng.nl kunt u een prijsindicatie opvragen.

In de ondersteuning bieden we wel extra aandacht voor het implementeren van digitale en innovatieve technologie om bodemgebruik en -gezondheid te beheren en monitoren. Hiermee werken we aan de twin transition waarin groen en digitaal worden verbonden. 

Belangrijke data

  • 30 januari 2025: Online informatiebijeenkomst, met inspiratie uit Fryslân dat deelneemt met Soilcrates, en mogelijkheid vragen te stellen aan experts (onder andere Deltares, RVO en ClimateKic zijn aanwezig). Meld u hiervoor aan per e-mail aan hanna.winters@rhdhv.nl
  • 25 februari 2025: Sluiting inschrijving
  • 10 maart 2025: Bekendmaking geselecteerde regio’s en eerste bijeenkomst in Soesterberg (reserveer deze alvast in uw agenda!)
  • De subsidie kan naar verwachting vanaf april 2025 worden aangevraagd, met een deadline in oktober 2025

Meld u aan

U kunt uw regio's voor deze ondersteuning registreren door de vragenlijst (docx, 3,0 MB) in te vullen en vóór 25 februari 2025 terug te sturen naar Diana Sadek-van Dorresteijn: Diana.Sadek@vng.nl. Omdat de subsidie in het Engels moet worden aangevraagd, is ook de vragenlijst in het Engels opgesteld.

Let op: de vragenlijst is een start om u te helpen bij het proces van ideeën vormen, we verwachten niet dat de antwoorden volledig zijn. De uitwerking maakt deel uit van onze ondersteuning. 

Waarom deelnemen aan de EU soil mission?

Toepassing van de living lab-aanpak 

Door deelname raakt u als regio vertrouwd met de living lab-methodologie, een integrale aanpak waarin gemeenten samen met inwoners, bedrijven, overheden en kennisinstellingen (multiple helix) werken aan lokale bodemuitdagingen. Deze aanpak bevordert samenwerking en innovatie door de praktische toepassing van kennis en technologie op lokaal niveau, specifiek afgestemd op de behoeften en kenmerken van de betreffende regio. Dit maakt het mogelijk voor gemeenten om maatwerkoplossingen te ontwikkelen die toepasbaar zijn op regionale bodemvraagstukken.

Toegang tot Europese financiering, partners en expertise

Deelnemende regio’s krijgen toegang tot financiering, internationale kennisnetwerken en internationale partnerschappen die kunnen helpen bij het ontwikkelen en opschalen van oplossingen. Living labs profiteren van kennisuitwisseling binnen het Europese netwerk van deelnemende regio’s en landen, waardoor ze kunnen leren van andere regio’s die soortgelijke problemen hebben opgelost. Bovendien helpt het regio’s om nauwer aan te sluiten bij Europese beleidsdoelen en vergroot het de mogelijkheden om langdurig duurzame financiering te krijgen.

Gebruik van digitale en innovatieve technologieën zoals digital twins

Deelnemers worden aangemoedigd om digitale hulpmiddelen, zoals digital twins voor de ondergrond, te gebruiken. Hiermee kunnen ze realtime gegevens verzamelen over de bodem. Met deze technologie kunnen gemeenten onder meer bodemveranderingen nauwkeuriger monitoren. Dat helpt bij het maken van datagestuurde beslissingen voor onder andere bodembeheer en ruimtelijke ordening. 

Meer informatie

Lees meer over de soil mission