Vaak lijkt een gedupeerde ouder geholpen met materialen om achterstallig onderhoud te plegen aan een huis. Toch werkt dat niet altijd zo, merkten ze in Diemen. Een huis waar echt veel aan moet gebeuren in combinatie met een minimaal sociaal netwerk, bezorgen de ouder vaak alleen maar nog meer kopzorgen. Anouk van Hulssen, casusregisseur, bedacht om naast materialen ook een klusser (m/v) te regelen. Dat bleek de gouden combinatie.

Juist ouders met jarenlang grote financiële zorgen wonen vaak in een huis met veel achterstallig onderhoud.  Anouk legt uit: “Maar door de situatie waarin ze zijn beland, is ook vaak hun sociale netwerk helemaal weggevallen, en hebben ze dikwijls fysieke klachten doordat ze bijvoorbeeld slapen op een oude matras.” Maar wie moet dan de klus klaren? De pakketten met laminaatdelen bleven nu vaak onaangeroerd op de kapotte vloer staan.

Via Fix-brigade naar klusser

Het zette Anouk aan tot nadenken. “In Diemen werken wij regelmatig met een Fix-brigade om huizen te laten verduurzamen.” Een Fix-brigade is een onderhoudsdienst voor klussen op het gebied van energiebesparing en aanverwante onderwerpen, zoals vochtigheid of ventilatie. De Fix-brigade voert klussen uit, tegen (geringe)betaling. Of bij lage inkomens zelfs gratis. 

Anouk stuurde een mail naar hen met de vraag of iemand er klussers kende. Ze had wel een wensenlijstje: het moesten klussers zijn die bekend stonden als vakmensen én ze moesten betrouwbaar zijn. Ouders zouden er immers niets aan hebben als de klus maar half afgemaakt zou worden.

Al snel meldden zich verschillende klussers met ervaring bij Anouk. Een groot succes. Per situatie worden er nu offertes bij verschillende partijen aangevraagd. “Daarna kiezen we voor de klusser die het beste past bij de klus én de gedupeerde. Ook wordt er een gezamenlijk huisbezoek gepland. Zo weten ouders wie er bij hen in huis komt en ontstaat er al voorzichtig een band. Soms zijn ouders namelijk bezorgd of dat er nóg meer bij hen wordt weggehaald.”

Lamgeslagen

“Je kunt het gedrag van een gedupeerde ouder niet vergelijken met dat van een niet-gedupeerde”, legt Anouk uit. “Een gedupeerde ouder is zo geraakt, en kan simpelweg niet meteen doorpakken. Bijvoorbeeld om iemand te regelen om te helpen met klussen. Eigenlijk zijn ze gewoon lamgeslagen.” Dus blijven de pakketten laminaat op de vloer in de gang staan. Het vraagt ook meer van een klusser. “Hij moet weten hoe deze klanten kunnen reageren. Ook is het belangrijk dat de klusser van tevoren bevestigt wanneer hij komt en hoe lang het duurt. Je merkt daaraan dat het vertrouwen helemaal weg is.”

Rust en rouw

Ouders kunnen vaak niet geloven dat er echt iets verandert. Anouk vertelt: “Ik kwam bij een ouder waar in de kamer alleen een paar stoelen stonden en een kaal peertje aan het plafond hing.” Ouders staan al jarenlang in een overlevingsstand: een dak om onder te slapen en net genoeg geld om te kunnen blijven eten. “Als ze dan zien gebeuren dat ze écht geholpen worden, dan brengt dat voor het eerst een stukje rust in hun leven.” Die rust geeft de ouders tegelijk ook ruimte voor de verwerking van hun verdriet. “Dat is wel de keerzijde en dat hadden we echt niet zien aankomen. Het was gewoon een anticlimax. Zowel de ouder, de klusser als wij waren zo enthousiast over het opknappen van het huis. Maar na een paar weken merkten we dat de ouders ineens weer verdrietig werden: ze kwamen toe aan de verwerking van een stukje rouw.” Anouk en haar team hebben ervan geleerd. “We zijn nu bezig met een plan waarin we kijken of we kunnen samenwerken met een therapeut die de ouder tegelijkertijd helpt met de verwerking van trauma en rouw.”

De cirkel is rond

Dat de verschillende vormen van ondersteuning en hulp van de gemeente in elkaar grijpen, merkt Anouk heel vaak. “We hebben een casus met een gedupeerde moeder die erg ziek is en een operatie nodig heeft. Ze is alleenstaand met twee kinderen, en durfde de operatie niet aan omdat ze voor haar kinderen wilden blijven zorgen.” Anouk maakte een plan en startte met een persoonsgebonden budget waarmee de moeder haar zus kon inzetten om voor haar en de kinderen te zorgen. “Dat was niet makkelijk voor de moeder omdat ze haar zus eerst moest uitleggen waardoor ze in deze situatie was beland.” De operatie verliep echter goed en de zus verzorgde niet alleen moeder en kinderen, maar ruimde ook meteen het huis op. “Dan zie je iets ontstaan bij deze mevrouw. Ze durft nu heel voorzichtig weer plannen te maken. En na te denken over een toekomst.” Anouk is nu bezig met een aanvraag voor woonurgentie. “Als ik daar dan ook een klusser naartoe kan sturen, dan is de cirkel rond!”