Alweer even terug realiseerde gemeente Amsterdam zich dat de hersteloperatie voor gedupeerde ouders langer zou duren. Daarom wilden zij meer bieden dan alleen brede ondersteuning. Ze zochten uit of er behoefte was aan steungroepen voor ouders. Veel ouders reageerden hier positief op en de oprichting werd in gang gezet. De steurgroepen brengen niet alleen gedupeerde ouders samen, ze leiden ook tot mooie nieuwe ouderinitiatieven. In gesprek met Judesca Holsman, initiatiefnemer van de steungroepen en contactpersoon voor gedupeerde ouders in Amsterdam.

Facebook

Voor gemeente Amsterdam waren de reacties onder hun Facebookberichten over de hersteloperatie hét signaal dat ze het anders moesten aanpakken. “Er werden soms schrikbarende reacties gepost, waardoor het eigenlijke doel van ons bericht niet overkwam bij de ouders." De gemeente boog zich over de vraag hoe ze dan wél de juiste informatie bij de ouders kon brengen. “Het gaat erom dat ouders weten waar en hoe zich kunnen melden voor brede ondersteuning”, vertelt Judesca. “Daarom moest onze communicatie op een andere manier worden georganiseerd, en hoe kan dat beter dan door daar de ouders zelf bij te betrekken?”

Steungroepen

Judesca legde de eerste contacten met gedupeerde ouders via de buurtteams. “Zo kwam ik met ouders in gesprek en kon ik via hen ook weer andere ouders bereiken.” Niet alle ouders reageerden meteen enthousiast. "Ze kampten allemaal met wantrouwen richting de overheid, en ook richting ons, dus waarom zou dit initiatief wel slagen?” Judesca was vast van plan om het tegendeel te bewijzen en ging aan de slag. Al snel formeerden zich de eerste steungroepen. Judesca: “Het initiatief is en blijft van de ouders: wij faciliteren alleen maar.”

Vooral luisteren

Het proces van het eerste contact met een ouder tot aan een goedgekeurd initiatief kost vooral tijd. Tijd die Judesca graag besteedt aan het tot de kern komen voor wat betreft de problemen van ouders. “Gemiddeld zijn er 3 tot 6 persoonlijke gesprekken voor nodig”, vertelt ze. “Daarin gaat het vooral om luisteren naar wat de ouders mij vertellen. En openstaan voor hun ideeën. Wat we hen altijd meegeven is om realistisch te blijven. Begin klein, dan kun je altijd nog doorgroeien.” Ook is Amsterdam kritisch op de haalbaarheid van het plan. “We kijken altijd: Is het uitvoerbaar en staan de activiteiten in verhouding tot de bedragen?”

Goedgekeurde initiatieven

Judesca is trots op de initiatieven die sinds 2023 zijn goedgekeurd. Ze noemt er vijf. “Voor emotioneel herstel is er Stichting Phoenix met hun project Love Challange (self healing). Stichting Up-to-date Zuid-Oost leert ouders omgaan met de computer, en met het lezen van en reageren op brieven van de Belastingdienst. Dan is er ook Stichting MOM Entrepreneurs, die erkend gedupeerde moeders helpt om hun leven weer verder op te pakken. ECA (Empowerment Coöperatie Amsterdam) maakt met ouders een documentaire van hun leven voor en na de toeslagenaffaire, en het vijfde initiatief is van Stichting Ontdek je plek, met dagelijkse activiteiten voor ouders én jongeren.”

Kick-off

Dat het wantrouwen van ouders ook weer snel kan omslaan, bleek onlangs uit de kick-off van een van de initiatieven. Een ouder die in het begin zeer kritisch was, stelde haar mening volledig bij en zei: “Sorry dat we in het begin zo tegen je aanschopten, Judesca.” Ze lacht erom: “Het is juist mooi dat dát in zo’n bijeenkomst gewoon gezegd mag worden.” En ze begrijpt het ook: “Deze ouders hebben zo ongelofelijk veel ellende op hun pad gekregen, dan is het heel moeilijk om de gemeente wel te vertrouwen.” Alle ouders mogen tijdens de kick-off bijeenkomst hun idee pitchen voor andere ouders, ambtenaren en ook vaak bestuurders. “In de laatste kick-off bijeenkomst was ook wethouder Moorman erbij. Zij complimenteerde alle betrokken ouders persoonlijk. Dat brengt meteen zo’n goede vibe in de bijeenkomst!”

Succes

“Persoonlijke aandacht én goed luisteren verklaren het succes van de steungroepen”, vindt Judesca. “En het is laagdrempelig: iedere ouder kan iets aanvragen.” Het belangrijkste is dat je vertrouwen kunt geven. “Als iets niet kan, leg dan uit waarom niet en vraag ouders om het anders te formuleren. Veel ouders zien me meer als een soort vakbondsmedewerker dan als ambtenaar”, lacht Judesca. Het raakt haar: “Ik vraag altijd waar het initiatief vandaan komt. Ouders delen dan zoveel schrijnende verhalen, dat doet echt wel iets met je.”

Intern en toekomst

Het personeelsbestand van gemeente Amsterdam telt ca. 19.000 medewerkers. Van 30 medewerkers is bekend dat ze gedupeerd zijn. Judesca weet zeker dat dit aantal vele malen hoger moet zijn. “We werken aan een poll waarin collega’s zich anoniem kunnen melden als gedupeerde ouder. En daarmee helpen we ook collega’s die via hun kinderen of andere collega’s betrokken zijn bij een gedupeerde ouder.” Judesca weet inmiddels: achter elke glimlach kan leed verborgen zitten. Toch is ze blij om te zien dat ouders veerkrachtiger zijn dan ze zelf denken. Daarom deelt ze ook graag haar verhaal. “In maart 2024 openen we de eerste locatie in Amsterdam Zuid-Oost, waar een aantal initiatieven samen wordt gehuisvest. Iedereen die wil komen kijken, is van harte welkom bij ons!”