Wanneer gemeenten en ondernemers(verenigingen) samen en gelijkwaardig optrekken bij het maken van beleid, het slechten van problemen of het mogelijk maken van initiatieven heeft dit een aantal effecten tot gevolg. Inzicht in elkaars wereld leidt tot meer wederzijds begrip, meer draagkracht voor het beleid, een aantrekkelijker ondernemersklimaat en een groeiende lokale economie.

Ambtenaren en ondernemers leven in verschillende werelden en spreken een andere taal. Voor een goede samenwerking is het belangrijk dat de gemeente aansluit bij de wereld van de ondernemers, bijvoorbeeld door zaken niet te abstract te maken. Onderzoeksbureau SCC Consultancy hoorde nog meer tips die gemeenten hebben voor collega’s. Ga naar ondernemers toe en gebruik het economisch team als verbinder. Sta open voor ongevraagd advies en investeer in het proces. Andersom is het voor ondernemers belangrijk dat zij de kaders begrijpen waarbinnen de gemeente moet werken, zodat zij binnen die kaders kunnen meedenken. Wanneer zij begrijpen waarom die kaders er zijn, begrijpen zij ook beter waarom een idee wordt afgewezen.

Maak zaken niet te abstract en sluit aan bij de wereld van de ondernemers

“Uiteindelijk gaat het om wat een ondernemer nodig heeft,” zegt Catharina Hoevenaars, economisch verbinder bij gemeente Etten-Leur. “Dan helpt het in de samenwerking wanneer wij als gemeente het abstractieniveau zo laag mogelijk houden. Concrete voorbeelden spreken meer tot de verbeelding en helpen de werelden van overheid en ondernemen bij elkaar te brengen. Zo leren wij van elkaar en het voorkomt weerstand.” Gemeente Etten-Leur heeft veel baat bij lokale ondernemersnetwerken. “Wij nodigen de vertegenwoordigers uit om samen beleid te ontwikkelen of over nieuwe ontwikkelingen na te denken. Wij merken dat zij goed contact hebben met hun achterban en dat maakt dat we snel kunnen doorpakken.”

Investeer in het proces

Gemeente Waadhoeke is ervaren in het ontwikkelen van beleid met ondernemers. Baukje Postma, accountmanager bedrijven, vertelt over hun proces. “Om samen beleid te kunnen ontwikkelen, zijn we gestart om samen met de ondernemers een SWOT-analyse te maken. Alle ondernemers in de gemeente ontvingen een enquête, met kans op het winnen van een prijs omdat we een hoge respons wilden. Vervolgens organiseerden we zogenaamde ‘kernsessies’: in kleinere groepen zijn we de resultaten gaan toetsen of ondernemers zich herkenden, of het aansloot op hun wensen en behoeften en hebben we gevraagd waar aanscherping nodig was.

Daar is een rapport uitgekomen, dat we vervolgens via een webinar hebben gepresenteerd. De keuze voor een webinar was vanwege corona en we wilden het tempo erin houden. Maar dat maakte aanwezigheid ook erg laagdrempelig, dus misschien was het wel een schot in de roos. We hebben alle ondernemers uitgenodigd om deel te nemen en de opkomst was hoog. Na het webinar hebben we vier programmalijnen opgesteld en business cases geformuleerd, wat onze economische agenda wordt voor de komende 10 jaar. Het lijkt misschien een omslachtig proces, maar met de grote betrokkenheid van de ondernemers (en ook onderwijspartijen), hebben we nu echt een mooi plan waarmee we samen aan de grote maatschappelijke opgaven van onze gemeente aan gaan werken!”

Maak het toegankelijk voor alle ondernemers

Gemeente Halderberge heeft dankzij de Economische Koepel Halderberge veel contact met ondernemers dat zij ook inzet om samen beleid te maken. Deze koepel omvat een deel van de ondernemersverenigingen. Samen kijken ze naar de economische visie van de gemeente en zorgen zij voor een zo goed mogelijk vestigings- en ondernemersklimaat. “Iedereen kan bijdragen en die mogelijkheid alleen al maakt een groot verschil. Niet alleen voor de inhoud van de visie, maar ook voor de draagkracht en de ondersteuning in de uitvoering ervan.” Dit zegt Thomas Melisse, wethouder in gemeente Halderberge. “Daarom nodigen we ook zo veel mogelijk ondernemers uit om mee te denken.”

Gemeente Halderberge noemt dit overheidsparticipatie. “In de Ondernemerspeiling 2020 vroegen we of ondernemers met ons wilden meedenken over de nieuwe economische visie en daarvoor hun gegevens wilde achterlaten. Wij dachten dat dezelfde ondernemers waar we al een goed contact mee hebben, zich zouden opgeven. Niets bleek minder waar. Onze vraag leverde maar liefst 50 nieuwe namen op!”

Ga uit van het laten lukken

De grondhouding van gemeente Gouda is samenwerken, meewerken en ruimte bieden voor initiatieven. Daarom komen ondernemers sneller met hun ideeën aan tafel, omdat zij een bepaalde lenigheid ervaren in de opstelling van de gemeente. Joke Timmers van gemeente Gouda licht toe: “Intern zijn de lijnen kort, de grondhouding is ‘hoe kunnen we dit laten lukken?’ en dat inspireert. Andersom zijn we als gemeente ontzettend blij met zo’n harde kern van ondernemers die bereid is hun nek uit te steken, mee te denken en ook mee te werken aan het maken en het uitvoeren van het beleid.”

Gebruik het economisch team als verbinder

“Wij hebben een aantal accountmanagers bedrijven in ons economisch team en eigenlijk zijn zij de buitenboordmotor van onze gemeente”, vertelt wethouder Maarten van Dijk van Gemeente Stichtse Vecht. “Het economisch team heeft veel geïnvesteerd in de samenwerking met de ondernemersverenigingen, de winkeliersverenigingen en horeca-vertegenwoordiging uit de verschillende kernen. Deze ondernemersvertegenwoordigers hebben ons geholpen bij het opstellen van de economische visie en meegedacht bij het ontwikkelen van de programma’s om die visie waar te maken. Elke drie maanden zitten we bij elkaar met de overkoepelende ondernemersvereniging en het ZZP-platform om voortgang en nieuwe ontwikkelingen te bespreken. De grootste succesfactor is denk ik wel dat we naar elkaar luisteren. Intern verzorgt het economisch team de benodigde sturing en communicatie naar de desbetreffende collega’s, maar ook naar mij als wethouder.”

Sta ook open voor ongevraagd advies

Partijen die langer samen optrekken, kunnen elkaar ook ongevraagde adviezen geven. Dat is eigenlijk een compliment voor een gemeente, want het betekent dat ondernemers geloven dat er iets met dat ongevraagde advies wordt gedaan, zegt René Kuzee van gemeente Krimpenerwaard. “We hebben naast intensief contact met de winkeliersverenigingen en andere ondernemersorganisaties, ook een economisch platform Krimpenerwaard. Dat is een soort denktank die ons gevraagd en ongevraagd advies geeft. Dat is erg waardevol en dat nemen we dan ook serieus.”