Sport verbroedert, activeert en verbindt mensen met elkaar. Met ‘Werk via Sport’ krijgen gemotiveerde (ex-)gedetineerden de kans om een nieuw sociaal netwerk op te bouwen, hun eigenwaarde te verhogen en een zinvolle dagbesteding te verwerven. Ook zijn er mogelijkheden op doorstroom naar betaald werk via het netwerk van sportclubs.

Gerko Brink voor celdeuren met voetbal in zijn handen

“Ik maak landelijk de verbinding tussen gevangenissen, gedetineerden en de sportwereld.” Aan het woord is Gerko Brink, landelijk staffunctionaris Sport bij de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI).

Brink zet zich met het landelijke project ‘Werk via Sport’ in voor (ex-)gedetineerden bij hun herstel en re-integratie om recidive te voorkomen. “Deze doelgroep heeft vaak veel moeite met het vinden van werk en het opbouwen van een nieuw sociaal netwerk. Wij koppelen (ex-)gedetineerden aan lokale amateurverenigingen - met name gericht op rugby en voetbal - en betaald voetbalorganisaties. Bij amateurverenigingen doen zij ervaring op met vrijwilligerswerk en bij betaald voetbalorganisaties voeren zij tijdens en/of na detentie werkzaamheden uit.

Wanneer iemand goed functioneert kan hij/zij doorstromen naar betaald werk via het (sponsoren)netwerk van de vereniging en/of het netwerk van de businessclub van de betaald voetbalclub. Ook zorgen we voor verbindingen met de diverse arbeidstoeleidingstrajecten die betaalde voetbalorganisaties kennen met doorstroom naar betaald werk.”

Succesvolle plaatsingen

Met intussen 357 deelnemers, ruim 50 aangesloten sportverenigingen verspreid over het land (waaronder clubs als FC Utrecht, FC Twente, VVV Venlo, Heracles, SC Cambuur en FC Dordrecht) en 15 deelnemende Penitentiaire Inrichtingen (PI’s) kan Brink al op veel geslaagde trajecten terugkijken. “Ettore bijvoorbeeld, hij kwam van PI Veenhuizen en mocht bij FC Emmen aan de slag als vrijwilliger. Hij deed er van alles: hij mocht jeugdteams rijden, was een paar keer stadionspeaker en was verantwoordelijk voor alle merchandise van de club. Ook droeg hij bij aan de maatschappelijke activiteiten van de club.

Na vier jaar nam de club afscheid van de gewaardeerde medewerker, omdat Ettore ander werk vond”, vertelt Brink enthousiast. Als kandidaten doorstromen naar betaald werk is dit in diverse sectoren, van glasvezelindustrie en telemarketing tot de visafslag, de schoonmaakbranche en de bouw. Brink: “Dat is natuurlijk prachtig. Maar een plaatsing is wat mij betreft ook geslaagd als iemand duurzaam vrijwilliger blijft bij de club, daarmee een heel nieuw netwerk heeft aangeboord en niet terugvalt in oud crimineel gedrag.”

Werving en selectie

Elke deelnemende PI heeft een interne projectleider die toeziet op de aanlevering van kandidaten aan Brink. “Dat kunnen kortgestraften zijn of juist gedetineerden die in de laatste fase zitten van een langere gevangenisstraf. Maar ik ga ook aan de slag voor mensen die al uit detentie zijn. In dat laatste geval kunnen gemeentelijke coördinatoren nazorg ex-gedetineerden ook contact met mij opnemen. Ik leg dan contact met de clubs waarmee ik samenwerk.”

Zedendelinquenten en daders van geruchtmakende zaken kunnen niet aan Werk via Sport deelnemen. Daarnaast wordt er gelet op iemands motivatie en de mate waarin hij/zij zelfredzaam en assertief is. Brink: “Net als bij ‘gewone’ vrijwilligers. Het moet een club niet veel extra werk opleveren. Verder kijk ik goed naar het aantal (ex-)gedetineerden per club, het moet kleinschalig zijn, anders werkt het niet, omdat ze dan geen nieuw sociaal netwerk opbouwen. Het is echt maatwerk!”

Voorbeeld: gemeente Enschede

Goede samenwerking heeft Brink bijvoorbeeld met de gemeentelijke nazorgcoördinator Gino Kleverwal van gemeente Enschede. Kleverwal: “We hebben vorig jaar de menukaart ‘Terug in de Wijk’ (pdf) ontwikkeld om de mogelijkheden op het gebied van de leefgebieden en ketenpartners in Enschede te laten zien aan gedetineerde inwoners die in de PI Almelo en de PI Zwolle zitten. Werk via Sport hebben we hierin ondergebracht.” In de PI kijken casemanagers welk aanbod van de menukaart passend is bij gedetineerden die in de eindfase van hun straf zitten. Daarnaast zet Kleverwal de menukaart in bij inwoners die al uitgestroomd zijn uit de PI.

Kleverwal: “Door Corona kunnen we onze ambities vooralsnog alleen nog op kleine schaal waarmaken. Nu ik een digitaal spreekuur gestart ben in de PI Almelo kan ik nu zelf ook aan de slag met de menukaart. We staan in de startblokken om - zodra het weer allemaal kan en mag - aan de slag te gaan voor meer (ex-)gedetineerde inwoners!”

Interesse?

Wilt u meer te weten komen over de mogelijkheden van Werk via Sport voor (ex-)gedetineerden of andere kwetsbare inwoners van uw gemeente? Neem dan contact op met Gerko Brink via: g.brink@dji.minjus.nl / 06-55.23.40.20