Gemeenten zijn bezig met de voorbereidingen op de jaarwisseling 2023-2024. De VNG wil met oog hierop een aantal zaken onder de aandacht brengen. Daarnaast delen we waar de VNG in 2024 op inzet met als het gaat om de bredere maatschappelijke problematiek van illegaal vuurwerk.

Geen wijzigingen in regelgeving

De komende jaarwisseling zijn er geen wettelijke wijzigingen wat betreft het gebruik van vuurwerk ten opzichte van vorig jaar. Het staat gemeenten vrij zelf vuurwerkvrije zones aan te wijzen of te kiezen voor een lokaal afsteekverbod.

Landelijke vuurwerkcampagne

Update: maandag 18 december publiceerde de rijksoverheid de landelijke vuurwerkcampagne 2023 vanuit het ministerie van IenW. Deze campagne is vrij te gebruiken door gemeenten: Toolbox met campagnematerialen. Zie ook: Veilig vuurwerk afsteken (tips etc.)

Bestuurlijke aanpak

Ten behoeve van de bestuurlijke aanpak van de handel in en het gebruik van professioneel vuurwerk door particulieren is door het Openbaar Ministerie (OM) en de politie in 2022 een herziene handreiking 'Bestuurlijke aanpak bij aantreffen vuurwerk' opgesteld. Wilt u deze handreiking ontvangen, neem dan contact op met de VNG

Inleveracties vuurwerk

Inleveracties voor vuurwerk zijn het hele jaar door mogelijk, niet alleen in december. De verantwoordelijkheid voor de praktische uitvoering ligt bij de gemeenten. Door het OM is een kader opgesteld met de volgende strekking: 

Als vuurwerk wordt ingeleverd bij een door een gemeente georganiseerde inleveractie, wordt door het OM niet overgegaan tot vervolging en wordt geen proces-verbaal opgemaakt door de politie. Dat betekent dat alle soorten vuurwerk kunnen worden ingeleverd, ook anoniem. Het inleveren van vuurwerk gebeurd dus straffeloos, het vervoeren van vuurwerk blijft wel strafbaar. De gemeente is zelf verantwoordelijk voor de inleveractie en dus ook voor het veilig en juist opslaan en afvoeren van het ingeleverde vuurwerk. Ingeleverd vuurwerk wordt ook niet door de politie of het OM in beslag genomen.

Handhaving door boa’s

Het afgelopen jaar heeft het OM veel processen-verbaal rondom vuurwerk afgekeurd. Zowel de aanleiding of reden voor staande houding als redenen van wetenschap ontbraken geregeld. Van belang is dat deze zaken goed in het proces-verbaal staan en er alleen op feitcode H171 (het afsteken van vuurwerk buiten de toegestane tijden) wordt geschreven. Boa’s mogen niet worden ingezet in risicovolle situaties. Goede afspraken over back-up met de lokale politie zijn onontbeerlijk.

Illegaal vuurwerk en relatie met ondermijning

Illegaal vuurwerk overstijgt de link met de jaarwisseling en is meer en meer onderdeel van de excessen van ondermijning. De explosies bij woningen/panden en de plofkraken zorgen voor een breder maatschappelijk veiligheidsprobleem. Daarbij komt nog dat het een crimineel verdienmodel is. Vanuit de VNG gaan we daar in 2024 op inzetten, samen met onder andere politie en ministeries. Deze 3 actielijnen worden de komende maanden verder uitgewerkt:

  • informatiedeling en kennisuitwisseling

  • bestuursrechtelijke aanpak

  • internationale samenwerking

Zie ook

VNG-bericht 'Handreiking voor maatregelen tegen klaphamer' (28 november 2023)