Vuurwerkvrije zones
Elk college van B en W kan op grond van de APV vuurwerkvrije zones instellen. Dat blijkt uit een uitspraak uit 2016 van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State over het instellen van een zone in een deel van het centrum van Hilversum waar rond de jaarwisseling geen consumentenvuurwerk mag worden afgestoken.
De uitspraak bevestigde de visie die de VNG sinds eind 2014 op deze zaak had.
Algeheel vuurwerkverbod binnen een gemeente
Een eventueel verbod op het afsteken van knalvuurwerk en vuurpijlen is alleen effectief op landelijk niveau. Gemeenten willen daarom het liefst een landelijk verbod maar het kabinet voelt hier nog altijd niet voor. Steeds meer gemeenten overwegen toch een algeheel vuurwerkverbod.
De VNG faciliteert deze gemeenten met een aantal bestuurlijke overwegingen en een voorbeeldbepaling voor artikel 2:73 in de APV. Zie:
Wijziging Vuurwerkbesluit en voorbeeldbepaling APV inzake gemeentelijk vuurwerkverbod (VNG-ledenbrief, 1 november 2019)
Een gemeente bepaalt zelf het geschikte moment om een algeheel vuurwerkverbod in te voeren. Wel geven wij mee dat ondernemers voor de vuurwerkverkoop al investeringen en uitgaven kunnen hebben gedaan. Ook zijn er afspraken nodig over de handhaving van een algeheel vuurwerkverbod. Verder adviseren wij gemeenten om met het oog op Europees recht bij de motivering van de Algemene Plaatselijke Verordening overwegingen op te nemen waarom het verbod naar lokale omstandigheden geschikt, proportioneel en noodzakelijk is om redenen van openbare orde, openbare veiligheid, de volksgezondheid of de bescherming van het milieu.
Artikel 2:73 Voorbeeldbepaling APV-verbod consumentenvuurwerk tijdens de jaarwisseling:
1. Het is verboden om consumentenvuurwerk tot ontbranding te brengen.
2. Het verbod is niet van toepassing op door het college aangewezen plaatsen.
3. Het verbod is (voorts) niet van toepassing op situaties waarin wordt voorzien door artikel 429, aanhef en onder 1, van het Wetboek van Strafrecht.
Tijdstip en plaats van afsteken
Het is verboden consumentenvuurwerk af te steken op een ander tijdstip dan tussen 31 december 18.00 uur en 1 januari 2.00 uur. Dit staat in artikel 2.3.6 van het Vuurwerkbesluit.
Het college van B en W is bevoegd om tijdens deze periode plaatsen aan te wijzen waar het afsteken verboden is, om gevaar, schade of overlast te voorkomen. Het college kan dus bijvoorbeeld gebieden rond kerken of ziekenhuizen aanwijzen als verboden gebied.
Artikel 2:73 van de Model APV van de VNG gaat over het gebruik van consumentenvuurwerk tijdens de jaarwisseling:
- Het is verboden consumentenvuurwerk te gebruiken op een door het college in het belang van de voorkoming van gevaar, schade of overlast aangewezen plaats.
- Het is verboden consumentenvuurwerk op een openbare plaats te gebruiken als dat gevaar, schade of overlast kan veroorzaken.
- De verboden bedoeld in het eerste en tweede lid zijn niet van toepassing op situaties waarin wordt voorzien door artikel 429, aanhef en onder 1, van het Wetboek van Strafrecht.
Brief minister JenV
De minister van Justitie en Veiligheid zette in 2014 in een brief een aantal aandachtspunten op een rij om overlast rondom de jaarwisseling beheersbaar te houden.
Deze aandachtspunten zijn:
- de veiligheid van werknemers met een publieke taak
- de toepassing van de Wet maatregelen bestrijding voetbalvandalisme en ernstige overlast
- het verhalen van schade
- de toepassing van (super)snelrecht
Brief minister JenV over jaarwisseling (pdf, oktober 2014)
Extra inzet op het verhalen van schade
Er is een toenemend aantal gemeenten dat schade probeert te verhalen op daders. Meerdere gemeenten hebben daar de nodige ervaring mee.
Je moet inderdaad een goed dossier hebben om schade te kunnen verhalen, al hebben sommige gemeenten geprobeerd via groepsaansprakelijkheid schade te verhalen. Dus het feit dat je deel uitmaakt van een groep die aantoonbaar schade heeft veroorzaakt, in plaats van dat je probeert aan te tonen dat een bepaald persoon schade heeft veroorzaakt.