De Bijstandsbode publiceert elke maand interessante uitspraken van de Centrale Raad van Beroep (CRvB) op het gebied van bijstand en aanverwante wet- en regelgeving. Dit zijn de uitspraken uit maart 2019.

Motorscooter met verborgen prijskaartje

Een man uit Helmond ontvangt sinds enkele jaren een bijstandsuitkering. Bij aanvang van de uitkering heeft hij een klein positief vermogen, namelijk € 5.550. Doordat de man een scooter koopt met een waarde van € 2.500, overschrijdt hij de vermogensgrens en verliest hij (tijdelijk) zijn uitkering, aldus de gemeente. De man vindt dit besluit onterecht. De rechtbank overweegt dat de gemeente Helmond het beleid heeft dat een auto, motor of scooter met een waarde onder de € 2.000 als algemeen gebruikelijk wordt beschouwd en wordt vrijgelaten bij de vermogensvaststelling, maar dat een duurder vervoermiddel voor het volle pond meetelt. De rechters vinden dit beleid niet onredelijk. De gemeente heeft de uitkering daarom terecht beëindigd. (Rechtbank Oost-Brabant 12 februari 2019, ECLI:NL:RBOBR:2019:720)

Geen verboden vrucht

Het college heeft de bijstandsuitkering ingetrokken en teruggevorderd wegens gebleken bezit van verzwegen onroerend goed in het buitenland. Het college heeft daaropvolgend 3 bijstandsaanvragen afgewezen, omdat belanghebbenden geen inzicht hebben verschaft in de actuele waarde van hun buitenlandse vermogen. Belanghebbenden stellen dat het rechtmatigheidsonderzoek discriminatoir is geweest en dat het college de daaruit verkregen gegevens niet mag gebruiken in zijn besluitvorming. De CRvB overweegt dat onderzoeksresultaten die als onrechtmatig verkregen bewijs moeten worden aangemerkt, inderdaad niet aan de besluitvorming ten grondslag mogen worden gelegd. Dit laat echter onverlet dat het college op grond van zijn algemene onderzoeksbevoegdheid (artikel 53a Participatiewet) alsnog kan verifiëren en daartoe onderzoek kan (laten) verrichten of belanghebbende in strijd met zijn inlichtingenplicht geen melding heeft gemaakt van vermogen in het buitenland. (CRvB 26 februari 2019, ECLI:NL:CRVB:2019:667)

Wederrechtelijk verkregen voordeel versus op geld waardeerbare arbeid

Het college heeft de bijstandsuitkering ingetrokken en teruggevorderd wegens schending van de inlichtingenplicht, waardoor het recht niet kan worden vastgesteld. Belanghebbende heeft onder andere een hennepkwekerij geëxploiteerd. Het college heeft geweigerd dit besluit te herzien. De CRvB constateert dat het gerechtshof de vordering tot ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel uit hennepteelt heeft afgewezen. Hoeveel voordeel belanghebbende hieruit heeft verkregen is niet van belang voor de rechtmatigheid van het besluit tot intrekking en terugvordering van het college, voor zover dat besluit is gebaseerd op het standpunt dat belanghebbende een hennepkwekerij heeft geëxploiteerd. De CRvB concludeert dat het college in het arrest van het gerechtshof geen aanleiding heeft hoeven vinden om zijn oorspronkelijke besluit te herzien. (CRvB 15 januari 2019, ECLI:NL:CRVB:2019:627)

Geen bijzondere bijstand voor proceskostenveroordeling

Belanghebbende is veroordeeld in de proceskosten van een door hem gevoerde juridische procedure bij de Hoge Raad. Het college heeft geweigerd voor deze kosten bijzondere bijstand te verstrekken. De CRvB overweegt dat een veroordeling tot vergoeding van de proceskosten inhoudt dat een verplichting tot betaling van een geldsom aan een derde is ontstaan. Artikel 13 lid 1 onder g WWB (Participatiewet) staat aan bijstandsverlening voor schulden in de weg. (CRvB 14 januari 2019, ECLI:NL:CRVB:2019:781)

Geen bijzondere bijstand voor medisch haalbaarheidsonderzoek

Het college heeft geweigerd bijzondere bijstand te verstrekken voor de kosten van een medisch haalbaarheidsonderzoek voor het starten van een civiele aansprakelijkheidsprocedure tegen het ziekenhuis waar belanghebbende is behandeld voor een hernia. De CRvB overweegt dat de Regeling subsidiëring medische haalbaarheidsonderzoeken in letselschadezaken een voorliggende voorziening is voor de kosten van een medisch haalbaarheidsonderzoek. Gelet op artikel 15 lid 1 Participatiewet in verbinding met artikel 35 lid 1 Participatiewet heeft belanghebbende geen recht op bijzondere bijstand, indien hij een beroep kan doen op een voorliggende voorziening die geacht wordt passend en toereikend te zijn, ook niet in het geval die voorziening feitelijk nog kosten voor rekening van de betrokkene laat. (CRvB 5 maart 2019, ECLI:NL:CRVB:2019:837)

Privacy van derden

Het college heeft de bijstandsaanvraag afgewezen, omdat belanghebbende geen informatie heeft verstrekt over de stichting waarvan zij bestuurder en werknemer is. Belanghebbende beroept zich bij haar weigering om inzage te verstrekken in de pgb-inkomsten van de stichting op de privacy van haar cliënten. De CRvB overweegt dat uit de beschikbare gegevens is gebleken dat de zorgpremie van belanghebbende via de bankrekening van de stichting wordt betaald. Het beroep op privacy van de cliënten wordt door de CRvB verworpen. Het college heeft uitdrukkelijk niet gevraagd om persoonsgegevens van de cliënten van de stichting. Belanghebbende heeft de gevraagde informatie niet verstrekt, dus kan haar recht op bijstand niet worden vastgesteld. De aanvraag is terecht afgewezen. (CRvB 13 maart 2019, ECLI:NL:CRVB:2019:860)

Inkomen niet-rechthebbende partner

Het college heeft de bijstandsuitkering herzien en deels teruggevorderd en een nieuwe bijstandsaanvraag afgewezen, omdat de niet-rechthebbende echtgenoot van belanghebbende een inkomen heeft dat hoger is dan de gehuwdennorm. De CRvB overweegt dat, in een geval zoals dat van belanghebbende waarin slechts voor 1 van de gehuwden recht op bijstand bestaat, de middelen van de niet-rechthebbende partner in aanmerking worden genomen op de wijze als geregeld in artikel 32 lid 3 Participatiewet. De CRvB overweegt verder dat het feit dat belanghebbende de zorg heeft voor 5 kinderen geen reden is voor afstemming van de bijstand. Daarbij is relevant dat zij, naast het inkomen van haar echtgenoot, kinderbijslag, kindgebonden budget en huur- en zorgtoeslag ontvangt. (CRvB 19 februari 2019, ECLI:NL:CRVB:2019:915)