VNG Magazine nummer 2, 2 februari 2023

Tekst: André Scheppink | Beeld: Jan van de Maat Fotografie

Nederlanders zijn individueler gaan sporten, maar het lokaal sportbeleid beweegt nauwelijks mee. Gemeenten richten zich nog te veel op sportverenigingen, betoogt André Scheppink. Zijn pleidooi: zet niet de sport, maar bewegen centraal.
 

André Scheppink

Volgens cijfers van het Kenniscentrum Sport & Bewegen zijn Nederlanders de afgelopen jaren flexibeler en individueler gaan sporten en bewegen. Ze sporten en bewegen nu vaker buiten, voornamelijk voor hun gezondheid en plezier. Ook blijken veel mensen, ondanks sportakkoorden en grote investeringen in sportaccommodaties, nog altijd helemaal niet of weinig te sporten en bewegen. Een grote groep sporters en niet-sporters, onder wie veel kwetsbare jongeren, ervaart de sport- en beweegsector als niet-toegankelijk. Uit het onderzoek Zo sport Nederland van sportkoepel NOC/NSF blijkt dat niet-sporters fitness (individueel), wandelen en zwemmen het meest overwegen om te gaan doen om meer te gaan sporten en bewegen.

Benader sporten en bewegen integraal integraal

Georganiseerde sport
Ondanks deze cijfers is het lokaal sportbeleid vooral gericht op de georganiseerde sport. Ik vermoed dat net als in Rijssen-Holten in veel lokale sportraden alleen de sportverenigingen vertegenwoordigd zijn. Waarschijnlijk heeft u als raadslid of wethouder als het over sportzaken gaat vaker contact met de voorzitter van de voetbalclub dan met de eigenaar van de sportschool. Dat is vreemd, als je bedenkt dat de KNVB ruim een miljoen leden heeft en Basic-Fit inmiddels 3,3 miljoen leden telt. Waarom worden al die inwoners die sporten en bewegen in de openbare ruimte, tijdens onderwijsuren en bij commerciële aanbieders niet betrokken bij het beleid rond sporten en bewegen?
Als we het lokaal sportbeleid niet veranderen, dan zal het doel dat in 2040 75 procent van de Nederlanders genoeg beweegt, niet gehaald worden. Hoe krijgen we meer mensen aan het sporten en bewegen? Niet met nog meer sportakkoorden die zich vrijwel uitsluitend richten op de georganiseerde sport in verenigingsverband. Het wordt tijd om de focus te leggen op het beoogde maatschappelijke rendement: een toename in de gezondheid van inwoners. Daarvoor is een toegankelijk sport- en beweegaanbod nodig dat beter aansluit bij de behoefte van sporters en niet-sporters.

Richt de openbare ruimte beweegvriendelijk in zodat sporten en bewegen vanzelfsprekend zijn

Gelijkwaardig
Ik doe zes aanbevelingen voor het lokaal sportbeleid om dat te bereiken:

1. Zet bij lokale samenwerking tussen gemeente, sportaanbieders en zorg- en welzijnsinstellingen het maatschappelijk rendement voorop. Creëer een breder perspectief op beleid door alle sport- en beweegaanbieders in de gemeente te betrekken. Commerciële sportondernemers en clubs verdienen een gelijkwaardige positie in het gemeentelijk  sportbeleid. Ondernemers zijn overwegend goed bereikbaar, flexibel, klantgericht en hebben een groot bereik. Maak daarvan gebruik als lokale overheid.

2. Benader sporten en bewegen integraal. Of komt bij uw gemeente alleen de wethouder economie over de vloer bij de het plaatselijk fitnesscentrum en alleen de wethouder zorg bij de fysiotherapiepraktijk?

3. Zorg voor een brede vertegenwoordiging van partijen in lokale sportraden. Van welzijnsinstelling tot fysiotherapeut tot commerciële sportaanbieders.

4. Experimenteer met een sport- of beweegkaart. Een soort tegoedbon die inwoners kunnen aanschaffen tegen een gereduceerd tarief, waarmee ze kunnen deelnemen aan sport- en beweegactiviteiten bij alle sportaanbieders, commercieel en niet commercieel.

5. Richt de openbare ruimte beweegvriendelijk in zodat sporten en bewegen hier vanzelfsprekend zijn. Bied voldoende ruimte voor het ‘vrij’ buitenspelen. Bootcampclubs en dergelijke horen juist niet op het industrieterrein maar in de wijk zichtbaar te zijn.

6. Maak sportaccommodaties breder en intensiever inzetbaar. Denk bijvoorbeeld aan aanbieders van nieuwe vormen van sport als crossfit, bootcamp en personal training. En laat ze onderdeel zijn van een beweegvriendelijke openbare ruimte.

André Scheppink (SGP) is gemeenteraadslid in Rijssen-Holten.