
Duidelijke overheidscommunicatie
Gerelateerde thema's
De overheid is er voor ons allemaal. Maar begrijpt iedereen wat de overheid zegt? Onderzoek laat zien dat de taal van de overheid vaak niet duidelijk genoeg is. Dit project helpt gemeenten om hun communicatie begrijpelijker te maken.
Doel
Begrijpelijke communicatie zorgt ervoor dat mensen beter weten wat hun rechten en plichten zijn; het draagt bij aan een sterkere rechtspositie. Dit leidt tot meer gelijke kansen, een positiever imago van de overheid en efficiëntere dienstverlening: inwoners bellen minder vaak met vragen als de boodschap meteen helder is. Daarom herschrijven we modelverordeningen en standaardbrieven in begrijpelijke taal en delen we kennis via workshops en webinars.
Financiering
Voor de inrichting van het Project Duidelijke Overheidscommunicatie is subsidie verleend door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK). Het ministerie zorgt ervoor dat de dienstverlening van de overheid persoonlijk, dichtbij en betrouwbaar is. Het werkt vanuit één overheidsgedachte, voert regie en deelt kennis.
Huidige activiteiten
In april 2024 startte een nieuw team met de huidige fase van ons project waarin we drie modelverordeningen en het model van de gedragscode voor ambtenaren in een niet en begrijpelijk jasje steken. In november 2024 verscheen de herschreven versie van de Modelverordening Naamgeving en Nummering (adressen) die nu ‘Straatnamen en Huisnummers’ heet.
Op dit moment werkt het team aan drie modellen:
- De modelverordening parkeren
- De modelverordening winkeltijden
- De gedragscode voor ambtenaren
De modelverordening Parkeren ligt momenteel ter revisie bij de werkgroep en de specialisten bij de VNG, daarna wordt die voor de laatste keer bijgewerkt en voorgelegd aan de directie en betreffende commissies binnen VNG. Voor de modelverordening winkeltijden en gedragscode voor ambtenaren is het proces van herschrijven net gestart.
Gemeentelijke experts in beleid, wetgeving en communicatie werken samen met ons projectteam aan het herschrijven van de modellen. Ook houden we gebruikersonderzoeken waarbij inwoners meelezen en hun mening geven over ons werk. Een klankbordgroep van gemeentelijke experts adviseert over implementatie en het creëren van draagvlak. Later dit jaar starten we starten we met het herschrijven van modelteksten uit veelgebruikte gemeentelijke applicaties.
Handreiking duidelijke verordeningen en beleidsregels
De lessen die we leren bij het herschrijven van verordeningen bundelen we in een handreiking voor duidelijke verordeningen en beleidsregels. Met deze handreiking kunnen gemeenten direct zelf aan de slag met het verduidelijken van hun eigen verordeningen en beleidsregels.
Eerdere resultaten
In de eerste fase van het project (2022-2023) hebben we 47 modelteksten ontwikkeld en getest, met medewerking van 54 gemeenten. Deze teksten zijn gepubliceerd op de website van Gebruiker Centraal, waarmee we ook in de huidige fase samenwerken. Daarnaast hebben we een VNG-forum Begrijpelijke Taal opgericht, dat nu al 1858 leden telt, en is de Handreiking Duidelijke Overheidscommunicatie (pdf, 3,1 MB) meer dan 1000 keer gedownload.
Webinars en workhops
In 2025 organiseren we verschillende workshops en webinars ter inspiratie voor gemeenten om aan de slag te gaan met begrijpelijke communicatie en regelgeving. Daarover leest u binnenkort meer op deze pagina.
Gedurende het project zijn al verschillende webinars en workshops georganiseerd om kennis te delen en gemeenten te ondersteunen. Deze zijn terug te zien op YouTube:
- Webinar 'Handreiking duidelijke overheidscommunicatie en geteste brieven' van 6 december 2022
- Webinar 'Herschrijven helpt' van 14 maart 2023
- Webinar 'Taalniveau B1 of A2?' van 28 maart 2023
- Talkshow Duidelijke Overheidscommunicatie van 13 april 2023
- Webinar ‘Woo en transparant taalgebruik naar inwoners’ van 18 april 2023
VNG-forum Begrijpelijke Taal
Op ons VNG-forum Begrijpelijke Taal delen gemeenten hun ervaringen met duidelijke overheidscommunicatie. Het forum telt inmiddels 1665 leden uit meer dan 280 verschillende gemeenten en 45 gemeenschappelijke regelingen en werkorganisaties.
Leden kunnen op het forum andere gemeentelijke professionals ontmoeten die al bezig zijn met begrijpelijke taal of hiermee willen beginnen. Daarnaast biedt het forum handige tools en tips, en een agenda met evenementen over begrijpelijke taal.
Lid worden
We nodigen alle gemeenten en gemeenschappelijke regelingen uit om lid te worden en actief deel te nemen aan het gesprek. Dat kan door onderstaande stappen te volgen:
- Log in op het forum of maak een account aan
- Klik op Dienstverlening en Informatiebeleid en daarna op Begrijpelijke Taal.
- Vul uw gegevens in.
- U wordt binnen een aantal werkdagen toegevoegd aan het forum.
Meer informatie
Voor meer informatie, de nieuwste updates, en om de ontwikkelde materialen te bekijken, bezoek de volgende links:
Meedoen?
Doe mee en maak het verschil! We zijn voortdurend op zoek naar gemeenten die ervaring hebben met duidelijke overheidscommunicatie of juist ervaring willen opdoen. Neem dus gerust contact met ons op en word onderdeel van dit belangrijke initiatief.
Contact
Voor vragen of meer informatie kunt u contact opnemen met:
- Yousuf Yousufi, Projectleider: yousuf.yousufi@vng.nl
- Mattijs de Regt, Procesbegeleider en Communicatieadviseur: mattijs.deregt@vng.nl
Bronnen
- Monitor Begrijpelijkheid overheidsteksten 2022 (taalunie.org)
- Onderzoek: Ervaren kwaliteit overheidsdienstverlening door burgers en ondernemers (1) (staatvandeuitvoering.nl)
- Onderzoek: Ervaren kwaliteit overheidsdienstverlening door burgers en ondernemers (2) (staatvandeuitvoering.nl)
- Onderzoek: Ervaren kwaliteit overheidsdienstverlening door burgers en ondernemers (3) (staatvandeuitvoering.nl)
- Netwerk Direct Duidelijk (gebruikercentraal.nl)
- Ledenbrief instrumenten duidelijke overheidscommunicatie