Eén van de eerste gedupeerde ouders in Meierijstad was een ‘CAF-11 ouder’. Deze ouders maakten deel uit van een groep van 302 ouders waarbij onterecht kinderopvangtoeslag was stopgezet of teruggevorderd in de zogenaamde CAF 11-zaak. De meeste ouders uit de groep hebben lang geprobeerd om alle problemen zelf op te lossen. Hoe help je nu ouders die eigenlijk liever alles zelf oplossen, maar toch hulp nodig hebben? Volgens gemeente Meierijstad staat of valt dat met een luisterend oor, de tijd nemen en betrokkenheid. Dé drie kernbegrippen van hun gemeentelijke hulpteam.

In Meierijstad bestaat het gemeentelijke hulpteam uit consulent Marianne Weusten, haar collega-consulent, een beleidsadviseur en een kwaliteitsadviseur. Samen werken ze vol bezieling aan de brede ondersteuning voor gedupeerde ouders. Het verbaast hen soms hoe lang het kan duren voordat een ouder hulp durft te vragen. “Heel vaak overheerst toch de schaamte.” 

CAF-11

Een mooi en bijzonder voorbeeld van het team gaat over een ouder uit de CAF-11 groep. CAF stond voor Combiteam Aanpak Facilitators, een speciaal team dat onderzoek deed naar fraude met de kinderopvangtoeslag. Bij deze ouders werd de kinderopvangtoeslag stopgezet en teruggevorderd door het team CAF-11. Daarnaast kregen zij het stempel fraudeur, met alle gevolgen van dien. De gedupeerde ouder uit dit voorbeeld had een goede baan als financieel adviseur bij een bank. Maar omdat ze als fraudeur werd aangemerkt, werd ze op staande voet ontslagen. Toch meldde zij zich niet meteen bij een hulpinstantie of haar gemeente. “Ze wilde alles met hard werken zo snel mogelijk zelf terugbetalen”, vertelt Weusten. “Dat ging alleen niet zo simpel. Een baan op haar eigen niveau kreeg ze niet meer, door dat stempel van fraudeur. Ze nam daarom meerdere banen aan om haar hoofd boven water te houden.”

Hulpvraag

Anderhalf jaar geleden klopte ze alsnog met een hulpvraag aan bij het hulpteam van gemeente Meierijstad. “Ze vroeg ons of we konden meedenken over hoe ze weer een baan op niveau kon krijgen. En of we iets voor haar konden betekenen op het gebied van de slechte bedden van haar gezin.” Door jarenlang zuinig te leveren was er namelijk geen financiële ruimte meer voor het onderhoud van haar huis en het vervangen van meubilair. Weusten nam de tijd voor een gesprek en realiseerde zich hoe moeilijk en schaamtevol het moet zijn geweest voor deze ouder om contact te zoeken. 

Nieuwe baan

Weusten vindt dat er een duidelijk gevoelsverschil is tussen zelfgemaakte fouten, en fouten van anderen. Zoals bij de toeslagenaffaire. Ze legt uit: “Het voelt zó anders: als je een wijzende vinger van de Belastingdienst op je gericht krijgt die je beschuldigt van frauderen, terwijl je daar ook nog eens niets tegenin kan brengen.” De ouder vertelde Weusten dat ze graag meer wilde weten over het vak van Wmo-consulent. Weusten bracht haar daarom in contact met de afdeling Wmo van de gemeente. De ouder voelde meteen een klik. Weusten: “Vanuit de Spuk konden we haar vervolgens een Wmo-opleiding aanbieden.”

Naast haar baan en de zorg voor haar kinderen, startte de ouder met de opleiding en liep ze stage. Intussen heeft ze haar diploma gehaald en was er toevallig net een vacature voor een Wmo-consulent. De ouder voerde op eigen kracht de gesprekken, en..... werd aangenomen! Op 8 mei 2023 startte ze als Wmo-consulent in gemeente Meierijstad. Weusten is er minstens zo trots op als de ouder zelf: “Ze heeft het helemaal zelf gedaan. Haar collega’s wisten niet eens dat ze gedupeerd was!”

Veel verhalen

Weusten kan uren vertellen over ‘haar’ ouders. “Ik kende ook een paar dat net klaar was met de schuldhulpverlening. Totdat de toeslagenaffaire op hun pad kwam.” Ook voor hen nam het team alle tijd. “Hun opgroeiende zonen durfden geen vrienden meer uit te nodigen, omdat ze zich schaamden voor het interieur.” In samenspraak met de gemeente, de ouders, de woningbouwvereniging en een familielid gaf het team van Weusten het huis een facelift. “De keuken kreeg nieuwe deurtjes, de kamers van de kinderen werden opgeknapt, en er werd opnieuw gestuukt. Zo konden we met een feitelijk kleine inzet deze mensen enorm ondersteunen.”

Afscheid?

De ouders die het team van Weusten sinds 2021 heeft geholpen, zijn nu allemaal bijna zover dat ze zelf verder kunnen.  “We gaan goed uit elkaar. De vertrouwensband is zó groot dat de ouders weten dat de deur voor altijd openstaat bij ons. De meeste ouders realiseren zich nu ook: ‘Het is niet mijn schuld’ en daardoor kunnen ze nu verder met hun leven. Sommige ouders komen nu pas toe aan acceptatie. Maar ook zij kunnen straks verder.”