Interview met Maartje Keijzer (projectleider kindvriendelijk werken Gemeente Groningen) en Marloes Dekker (mede-oprichter Up to Us).

Kun je wat vertellen over de toolbox kindvriendelijk werken?

Maartje: De toolbox geeft handvatten aan iedereen die met kinderen wil werken: ouders, leerkrachten, bestuurders, ambtenaren, iedereen dus.

Marloes: Het leuke aan de toolbox is dat deze bestaat uit heel concrete handvatten en werkvormen. Je kunt er direct mee aan de slag. Het biedt je bijvoorbeeld heel concrete vragen die je helpen het gesprek met kinderen te voeren. Daarnaast zitten er verhalen, tips, voorbeelden, werkvormen in die inspireren tot nadenken: waarom vindt mijn organisatie het nu zo belangrijk om samen met kinderen te werken, en welke manieren passen bij onze ambitie? De toolbox werkt dus vanuit waarden naar praktische handvatten. Wij werken inmiddels drie jaar op deze manier en het levert ons steeds meer inzicht op wat kinderen in de wijk écht belangrijk vinden.

Wat zijn de succesfactoren van het werken met de toolbox?

Maartje: Iedereen met wie wij samenwerken werkt mee om alle kinderen een veilig, uitdagende en kansrijke leefomgeving te bieden. Iedereen kan met de toolbox aan de slag. Kindvriendelijk werken heeft een beleidskant en een uitvoerende kant: voor iedereen zit er dus wat in.

Marloes: Dat is sowieso een succesfactor in het proces geweest. Of je nu met een wethouder aan tafel zit of met kinderen in de wijk: we hebben twee jaar lang op alle lagen gelijkwaardig samengewerkt. Ik denk dat dit nog te weinig gedaan wordt. De toolbox is én een heel mooi resultaat van dit samenwerkingsproces en een mooi hulpmiddel voor anderen om met kinderen samen te werken aan oplossingen voor vraagstukken die hen aangaan.

Welke hobbels of uitdagingen kom je tegen en hoe ga je daarmee om?

Marloes: Mensen moeten gefaciliteerd worden om mee te kunnen op deze reis. Je moet ruimte krijgen, maar ook ruimte pakken om dingen anders te gaan doen. Je moet om kunnen gaan met onzekerheid, met het feit dat je bij de start niet weet waar je precies uitkomt. Dat was ook de eerste insteek van de gemeente. Ze vroegen niet om een toolbox, maar ze willen nieuwe manieren van doen en denken ontwikkelen die helpen bij het verbeteren van het toekomstperspectief van de kinderen in de wijk.

Maartje: Deze manier van werken geeft vooral aandacht aan wat wél kan, in plaats van het oplossen van problemen. Daardoor ontstaat energie in de samenwerking en kan er steeds meer.

Hoe zorgde je voor die ruimte?

Maartje: Je moet ook tijd en ruimte nemen om elkaar te leren kennen, daar moest ik wel even aan wennen. Dat lijkt niet te gaan over het werk, maar daar gaat het juist wel over. Daarnaast is het belangrijk dat je aan tafel niet vanuit je eigen belang praat over je missie. Je zet mensen in hun kracht door ze te laten doen wat ze leuk vinden. Wat is het gezamenlijke grotere doel en hoe kan ik hier aan bijdragen?

Wie zijn personen met een sleutelrol geweest, wie wil je in het zonnetje zetten?

Marloes: Een van de dingen die aan het begin wennen was voor veel mensen was de focus op dromen, op de wensen en behoeftes van kinderen zelf. Iedereen weet wat de problemen zijn in de stad, maar de vraag is juist: waar droom je van, waar zou je meer van willen? Jan Waanders (buurtpastor) was daarin echt een succesfactor. Hij had al veel projecten in de wijk gezien, en was daar inmiddels wel klaar mee. Maar er kwam een heleboel los toen het over dromen ging. Jan is daardoor echt een spin in het web geworden, een succesfactor voor het team en het hele proces.

Maartje: Iris ten Bhömer (medewerker Speeltuincentrale) gebruikt de toolbox in de uitvoering. Iris treft de kinderen in de wijk en vraagt hen regelmatig waar ze over dromen. Er is in de kwetsbare wijken al zoveel geprobeerd, dat werkers niet altijd even enthousiast reageren op weer een nieuwe manier van werken. Voor hen is het soms lastig energie en enthousiasme voor nieuwe dingen op te blijven brengen. Daar begrip voor hebben, en mensen blijven uitnodigen om mee te doen, dat doet zij heel goed.

Welke eigenschappen hebben die mensen gemeen?

Marloes: Nieuwsgierig, open, reflectief. Het is belangrijk om ruimte te maken om naar jezelf en naar elkaar te willen kijken, elkaar te horen en echt te ontmoeten. En heel gedreven in de kern: kinderen in het midden willen zetten!

Wat wil je anderen meegeven die ook acties willen ondernemen op kindvriendelijk beleid?

Marloes: Alles wat kinderen aangaat, kun je niet zonder kinderen doen. Er zijn heel veel verschillende manieren waarop je kinderen kunt betrekken. Wees niet bang om gewoon te beginnen, laat zien dat je het echt belangrijk vindt en verzamel die mensen om je heen die daar ook voor gaan.

Maartje: Zet ook niet teveel op papier, maar ga aan de slag. Als je hoort dat er een kans in de wijk is, ga daar dan direct op af. Kijk naar de kansen en niet naar de beren op de weg.

Hoe is er bestuurlijk draagvlak gecreëerd om deze beweging te realiseren?

Marloes: We zijn onder de radar begonnen en hebben het eerst een experiment genoemd, dan kan er veel meer. Met een klein team en met kinderen zijn we dromen gaan verzamelen, uitproberen, realiseren. We hebben vooral laten zien wat de impact voor de kinderen was. Als je dat laat zien, dan kan geen professional of bestuurder tegen kindvriendelijk beleid zijn.  Daarnaast is het goed om iets concreets te kunnen laten zien: daarin helpt de toolbox enorm als concreet instrument om zelf aan de slag te gaan.

CFC is bezig met het ontwikkelen van een barometer om te meten hoe kindvriendelijk een gemeente werkt. Welke leefdomeinen raakt de toolbox vooral?

Marloes: De barometer geeft mensen handvatten om te kijken hoe een kind zijn of haar ontwikkeling doormaakt. Als je kijkt naar onze toolbox en kindvriendelijk werken in de wijk denk ik dat deze in te zetten is op alle domeinen, het helpt je immers om met kinderen samen te werken rond alle mogelijke thema’s die hen aangaan. Maartje: Specifiek past domein ‘Kinderrechten, Inspraak Beleid en Regelgeving’ goed bij de toolbox. De toolbox gaat om een manier van werken, kinderen betrekken en laten meepraten en meebeslissen.

Marloes: Een mooi voorbeeld daarvan is dat we met kinderen van de ene plek in een wijk naar een speeltuin zijn gelopen. We kwamen erachter dat de kinderen niet bij die speeltuin uitkwamen, omdat er een veilige oversteekplaats miste. Vervolgens zijn we met de verantwoordelijke collega bij de gemeente en kinderen gaan bedenken hoe dit opgelost kon worden. Na een aantal sessies was de uitkomst dat er een zebrapad moest komen. Binnen een paar maanden was het zebrapad er!

Maartje: En koppel ook terug aan kinderen wat je met hun inspraak doet, neem ze daarin serieus!

Meer weten over de toolbox?

Maartje en Marloes vertellen je graag meer over de toolbox, en hoe je daarmee kunt werken. Voor meer informatie kun je contact met hen opnemen via marloes@uptous.nl of 06-51034998.