In contact komen met de kinderen van gedupeerde ouders vraagt om een heel andere benadering dan contact opnemen met hun ouders. Niet bellen, en zéker geen brieven.  Wat wel bij allebei helpt, is een open houding. Team Sociaal van gemeente Nunspeet vertelt hoe je daarmee het vertrouwen kunt winnen, zodat er ruimte ontstaat om mee te denken. En om een nieuw toekomstbeeld te creëren. In gesprek met Bianca Valk, vroegsignaleringsmedewerker van het team Sociaal van de gemeente Nunspeet. 

Jaartal

2023

Gemeente

Persoonlijk contact loont 

Aanleiding van alles was dat team Sociaal merkte dat de gemeentelijke brieven naar gedupeerde ouders maar weinig respons opleverden. Logisch, want: “In een persoonlijk contact kun je veel gemakkelijker bespreken waar ouders tegenaan lopen op de vijf leefgebieden.” Daarom bellen ze de ouders op. “Soms geven ouders dan alsnog aan geen behoefte te hebben aan ondersteuning, omdat het zoveel bij hen losmaakt.” Toch blijft de deur ook voor deze ouders altijd openstaan. Het sleutelwoord voor het maken van contact is laagdrempeligheid: “Voor een eerste afspraak laten we de ouders altijd de locatie uitkiezen, bijvoorbeeld op een school of in een buurthuis.” Valk waardeert de vrijheid die ze vanuit de gemeente Nunspeet krijgt om die keuze bij de ouders te laten. 

 Whatsappen 

Ouders zijn volgens Valk dé ingang naar hun kinderen. “Ik vraag ouders daarom altijd om hen contact met mij op te laten nemen. Ik zeg dan: “Laat ze een appje sturen.” Volgens Valk is dat dé manier om in contact te komen met de kinderen. “Niet bellen en al helemaal geen brieven. Jongeren communiceren vooral via whatsapp”. Zo ontstond eerder ook haar contact met de dochter van een gedupeerde moeder. “Dat meisje stond op het punt om naar de brugklas TL-Havo te gaan. Precies in die periode belden de eerste deurwaarders aan. Het zorgde voor veel stress en zorgen in het gezin. Daardoor verloor de dochter haar motivatie om naar school te gaan, en spijbelde ze regelmatig”. 

 Sociaal werk 

Valk vertelt dat hulpverleners haar vervolgens naar het praktijkonderwijs stuurden. “Inmiddels is de dochter 16 jaar en draait het gezin weer redelijk stabiel. Ze heeft zich ontwikkeld tot een sterke jonge vrouw. Toen ik uiteindelijk in gesprek kwam met haar, vertelde ze me van haar droom om de opleiding Sociaal Werk te gaan doen, maar door haar huidige vooropleiding zou instromen 4 jaar extra kosten. Terwijl ze absoluut de hersens heeft voor de opleiding. Als team kijken we altijd of iets realistisch én haalbaar is. En in dit geval, ondanks alles wat ze had meegemaakt, wilde dit meisje haar eigen negatieve ervaringen omzetten en anderen helpen. Hoe mooi is dat?” 

Toekomst 

Het team onderzocht dus of er een opleiding in de buurt was, waar ze de juiste vooropleiding in verkorte vorm (1,5 jaar) kon volgen. Dat lukte alleen op een particuliere school, omdat het volwassenonderwijs te ver weg was, en het meisje nog geen recht had op een OV-kaart voor studenten. “Op basis van haar intake krijgt ze nu een opleidingsplan dat haar het begeerde diploma gaat brengen én waarmee ze kan starten met haar MBO-opleiding Sociaal Werk. Het zal hard werken worden voor haar. Zes dagen in de week naar school, waardoor ze ook haar bijbaantje moet opzeggen.” Maar Valk heeft nooit eerder een 16-jarige gezien die zo gedreven met haar toekomst bezig is. “Ze is zó sterk uit deze verdrietige periode gekomen.”  

Moreel kompas 

Het feit dat de dochter nu de vooropleiding kan gaan doen, bracht veel teweeg in het gezin: “De moeder was zo ontzettend blij en dankbaar. Voor ons is dat geweldig om mee te maken. Dat je als uitvoerder een stukje hoop kun meegeven.” Ze realiseert zich dat je als gemeenteambtenaar weliswaar kunt terugvallen op gemeentelijke kaders, maar dat je voor de uitvoering van de brede ondersteuning ook je eigen morele kompas moet inzetten. Valk leert van iedere casus. “Ik ben ervan overtuigd dat als je voor een omslag zorgt bij de ouder, je uiteindelijk ook de kinderen kunt bereiken. Je moet daar dan wel je communicatie op aanpassen. Niet alleen appen, maar ook je taalgebruik aanpassen. Dus geen ‘u’, maar ‘je’”. 
Valk hoopt van harte dat andere gemeenten ook de kinderen weten te bereiken. “Hoe meer, hoe beter. Als we al deze jongeren kunnen helpen, bijvoorbeeld door hun leerachterstand weg te werken, dan is dat het mooiste cadeau dat je ze kunt geven. Echt een nieuwe start!”